İç talepteki daralma ve maliyetleri etkileyen kamu fiyatlarında önemli artışların olmaması, enflasyon rakamları konusunda geçen yıllara göre iyimser beklentiler yarattı. Telerate
Haber Ajansı`nın 16 banka ve 5 aracı kurum ile yaptığı enflasyon anketi, piyasanın enflasyon konusunda hâlâ iyimser olduğunu gösterdi. Söz konusu 21 finansal kurumun tahminlerinin ortalamasına göre ocak ayında toptan eşya fiyatlarında (TEFE) yüzde 2.06, tüketici fiyatlarında (TÜFE) yüzde 2.39 artış öngörülüyor. Çekirdek enflasyon olarak bilinen özel imalat sanayii fiyatlarının ise yüzde 1.48 artması bekleniyor.
Geçen ay toptan eşya fiyatları yüzde 1.9, tüketici fiyatları da yüzde 2.5 artmış, yıllık TEFE yüzde 32.7, TÜFE de yüzde 39 olarak gerçekleşmişti. 2000 yılının ocak ayında ise toptan eşya fiyatları yüzde 5.8, tüketici fiyatları yüzde 4.9 artış göstermişti. Bu yılın aynı dönemi için verilen tahminlerin ortalaması gerçekleşirse yıllık enflasyon 3 puan civarında düşecek. Ocak ayı itibariyle TEFE`nin yüzde 29, TÜFE`nin yüzde 36 seviyelerine gerilemesi bekleniyor. 2000 yılı ocak ayında enflasyon toptan eşyada yüzde 66.4, tüketici fiyatlarında ise yüzde 68.9 düzeyinde bulunuyordu.
Banka ve aracı kurumların yaptığı tahminlere göre TEFE`de en düşük yüzde 1.5, en yüksek yüzde 3.10, TÜFE`de en düşük 1.7, en yüksek yüzde 3.4 bekleniyor. Enflasyon, bankaların tahmin ettiği en yüksek düzeyde gerçekleşse bile yıllık bazda düşüş devam edecek.
2001`e düşüşle girilecek
Geçen yılın sonlarında meydana gelen finansal krizin tüketim talebini kıstığını söyleyen Osmanlı Bankası Ekonomisti Yarkın Cebeci, iç piyasada petrol fiyatlarında da önemli bir artış olmadığını belirterek, enflasyonun 2001 yılına hızlı bir düşüşle başlayacağını savundu. Cebeci, tarım ve gıda fiyatlarında da mevsimsel hareketliliğin yaşanmadığını kaydetti.
Finansbank Para Piyasaları Grup Başkanı Ali Özenç de, bayram döneminin sonrasına denk geldiği için mevsimsel gıda fiyatlarındaki yükselişin ocak ayında yaşanmadığını savundu.
Tekfenbank Menkul Kıymetler Birim Müdürü Erkan Tekcan, ekonomik durgunluğun etkisiyle ocak ve şubat aylarında yıllık bazdaki enflasyon düşüşünün hız kazanabileceğini ifade etti. Tekcan, hükümetin 2001 yılı için koyduğu yüzde 10-12`lik enflasyon hedefinin tutmasını beklemezken, yüzde 20 düzeyine inebileceğini vurguladı.
Marmara Üniversitesi İngilizce-İktisat Bölümü öğretim görevlilerinden Dr. Erhan Arslanoğlu ise, doların değer yitirmesi ve firmaların stoklarının büyümesi nedeniyle enflasyonda düşüş olabileceğini belirtirken, ekonomideki genel gidişin kötü olduğunu ileri sürdü. İktisadi eğilim anketinin sanayideki kötümserliği gözler önüne serdiğini belirten Arslanoğlu, firmaların yatırım kararı alabilmesi için sistematik risklerin azaltılması gerektiğini, bunun için de IMF taahhütlerinin yerine getirilmesi gerektiğini vurguladı.
Enflasyon tahminleri (Ocak 2001; yüzde)
Banka TEFE TÜFE Çekirdek
Alternatifbank 2.20 2.80 -
Ata Yatırım 1.6 1.8 1.3
Bayındırbank 1.9-2.1 1.9-2.5 1.2-1.4
Bender Md. 1.9 2.7 1.6
Dışbank 2.70 3.00 1.5
Eczacıbaşı Md. 2 2.5 1.2
Ege Yatırım 2.3 2.8 1.6
EGS Bank 1.5-1.8 2-2.2 1.2-1.4
Finansbank 1.80 2.00 1.4
Global Md. 2.5 - -
İktisat Bankası 3.10 3.40 2.8
Kentbank 2.00 2.3-2.5 1.3
Körfezbank 2.00 2.20 1.5
Osmanlı Bankası 1.90 1.70 1.6
Pamukbank 2.30 2.80 1.3
TEB 1.80 2.20 1.5
Tekfenbank 1.80 2.30 1.1
Tekstil Bankası 1.80 2.00 1.4
Toprakbank 2.20 2.50 -
Turkish Bank 1.8 2.3 1.6
Ulusal Bank 1.7-2 1.9-2.2 1.1-1.4
Ortalama 2.06 2.39 1.48