Türkiye'nin ana gündemini asgari ücret oluşturuyor. Asgari ücrete gelecek olan zam milyonlarca kişiyi doğrudan ya da dolaylı olarak etkiliyor.
Yapılacak zamla birlikte çarşı, pazar, perakende satış hatta boş evlerin kira rakamları bile değişebiliyor. Fırsatçılık yapan kişiler nedeniyle alınan zam oranları boşa çıkmış oluyor.
KARAR BU HAFTA ALINACAK
Asgari ücrete ilişkin karar haftası geldi. Bu hafta asgari ücret belirlenerek Resmi Gazete'de yayımlanıp resmen 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiş olacak.
TÜRK-İŞ'İN TALEBİ NE OLDU?
Geçtiğimiz hafta TÜRK-İŞ Başkanı Ergün Atalay basın toplantısıyla asgari ücret taleplerinin 29 bin 583 lira olduğunu açıklamıştı. Böylece işçi tarafı pazarlığa 29 bin 583 liradan oturacağını beyan etmiş oldu. 17 bin 2 lira olan asgari ücrete nazaran yüzde 74'lük fark ortaya çıktı.
HERKES TAHMİNDE BULUNUYOR
Asgari Ücret Tespit Komisyonu henüz kararını vermemişken kendisini uzman, ekonomist olarak görenler tahminlerde bulunmaya devam ediyor. Mevcut enflasyon ve gelecek yıl için beklenen enflasyon oranına yakınsayan tahminlerde bulunan uzmanlar TÜRK-İŞ'in yüzde 74'lük zam talebine henüz yaklaşamadı.
Tüm Türkiye'nin odaklandığı asgari ücrette üçüncü toplantı dün gerçekleştirildi. Toplantı sonrasında TÜRK-İŞ Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar, işveren tarafının teklif getirmediğini ve bu nedenle de TÜRK-İŞ'in teklif vermediğini söyledi.
Ardından TÜRK-İŞ'ten yapılan açıklamayla saat 16:00'da asgari ücret talebinin açıklanacağı belirtildi ve TÜRK-İŞ Başkanı Ergün Atalay 29 bin 583 liralık asgari ücret istediklerini söyledi.
ASGARİ ÜCRETTE İSTENEN ZAMLA DOLAR KARŞILIĞI 843 DOLAR OLDU!
Güncel asgari ücret olan 17 bin 2 lira baz alındığında yüzde 74 oranında zam talep edilmiş oldu. Bu durumda dün gerçekleşen dolar kuru 35.07 liradan hesaplandığında talep edilen asgari ücreti dolar karşılığı 843 dolara ulaşmış olacak.
Türkiye tarihinde bu denli yüksek dolar karşılığı asgari ücrette hiç görülmemişti.
SADECE ASGARİ ÜCRETİ DE DEĞİL, DİĞER ÜCRET VE ÖDEMELERİ DE ETKİLEDİ
TÜRK-İŞ'in talebi Asgari Ücret Tespit Komisyonu'ndan aynen geçerse brüt asgari ücret 34 bin 803 liraya yükselecek. 10 yıldır çalışan bir asgari ücretlinin kıdem tazminatı 348 bin 30 liraya ulaşacak.
Türkiye'de yatırım için alınan arsalar belli zaman sonra yeri ve konumuna göre devasa paralara satılıyor. Kentsel Dönüşüm Başkanlığı da Türkiye genelinde 51 ilde 607 muhtelif arsayı satmak için harekete geçti.
24-25 Aralık 2024 tarihlerinde yapılacak açık artırma ile ilan edilen arsalar yeni sahiplerinin olacak. Ödemelerin yüzde 25'i peşin geri kalanı 24 ay taksitle yapılacak.
Açık artırma toplantısına katılacak olan gerçek veya tüzel kişiler, katılım teminatı olarak toplantı öncesinde Emlak Yönetim Hizmetleri ve Ticaret A.Ş'nin banka hesabına teminatı ödemeleri gerekiyor.
Muhammen Bedeli 200.000 TL ye kadar olan gayrimenkuller için 15.000 TL,
Muhammen Bedeli 200.001 TL ile 550.000 TL’ye kadar olan gayrimenkuller için 55.000 TL
Muhammen Bedeli 550.001 ile 1.350.000 TL’ye kadar olan gayrimenkuller için 135.000 TL
Muhammen Bedeli 1.350.001 ile 3.300.000 TL’ye kadar olan gayrimenkuller için 330.000 TL
Asgari ücretlileri ilgilendiren zammın kararlaştırılması için sadece 12 gün kaldı. Bugün yapılacak toplantıda işçi ve işveren tarafı talep ettiği zam oranını masaya getirdi.. Tarafların pazarlık yaparak zam oranını netleştirip açıklaması bekleniyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan da asgari ücretin önümüzdeki hafta netleşeceğini söylemişti.
Bugünkü toplantının ardından Türk-İş tarafından açıklama yapılması ve masada konuşulanların duyurulması bekleniyor.
ASGARİ ÜCRETLE NELER DEĞİŞECEK?
Asgari ücrete yapılacak zamla birlikte asgari ücretlinin kıdem tazminatı, en düşük, yüksek işsizlik maaşı, GSS primi, isteğe bağlı sigorta primi, BAĞ-KUR primi, Bireysel Emeklilik Sistemi kesintisi, ev hizmetinde çalışanların primleri, doğum-askerlik-avukatlık stajı-doktora vs... borçlanmaları ve stajyer maaşları değişecek.
ZAM ORANI NE OLACAK?
Zam oranına ilişkin olarak uzman, ekonomist, işçi tarafının farklı farklı tahminleri bulunuyor. Genel manada yüzde 25'ten başlayıp oluşması beklenen yüzde 45 civarındaki enflasyon oranı ve refah payının eklenmesiyle birlikte zammın yapılması tahmin ediliyor. Net bir zam oranını tahmin etmek oldukça zor ve uzmanlar geniş bir aralıkta tahmin belirtme yöntemini kullanarak ihtimal artırarak oran tutturmaya çalışıyor.
Türkiye ekonomisine olan güven pekiştirilirken atılan adımların meyveleri zamanla alınıyor. Rezervler rekor kırarken, cari fazla verilirken, not artışları yaşanırken, gri listeden çıkılmışken, uluslararası kuruluşlardan olumlu yorumlar gelirken, baz etkisiyle düşen enflasyon varken sadece mevduatın getirisinin güçlü kalması piyasa yatırımcılarını beklemeye geçirdi.
Borsa İstanbul Temmuz ayında gördüğü 11 bin 245 puanlık tarihi zirvesinden sonra düşüş trendine girdi. Son zamanlarda yükseliş gayreti göstermeye çalışsa da 10 bin puanın kıyısında kar realizasyonlarıyla karşılaşıyor.
Dolar ve euro tarafında yılbaşından bu yana yüzde 20’ye yaklaşamayan getiriler mevcut ve bu da dolar ve euroya olan talebi kısıtlıyor.
Altına bakacak olursak yılbaşından bu yana yüzde 52 civarında getiri sağlamış ve neredeyse enflasyonla denk halde olduğu için yatırımcı ancak parasının değerini koruyabilmiş.
Fon tarafında da büyük kazançlar elde eden fonlar olsa da fon piyasasına olan talebin düşüklüğü nedeniyle yatırımlar diğer taraflara kaydırılıyor.
Uzmanlar beklentilerini tek tek açıkladı. İşte o yorumlar…
“PİYASALARDA TRUMP RÜZGARI VAR”Dr. Erkan Kork- BankPozitif Yönetim Kurulu Başkanı
Piyasalarda deyim yerindeyse Trump rüzgarı esiyor. Tabi açıklanan majör göstergeler de işlerin istediği gibi gittiğine işaret ediyor. ABD enflasyon verilerinin beklentilere paralel gelmesiyle FED’in faiz indirimi ihtimali güçlendi. 18 Aralık’ta FED yılın son faiz kararını açıklayacak. Kuvvetle muhtemel 25 baz puanlık bir faiz indirimi daha gelecek. 2025 yılı bu gelişmeler ışığında hem Türkiye hem de küresel ekonomi için faiz indirimlerinin devam ettiği bir yıl olacaktır. FED’in güvercin mesajlar vermesi durumunda piyasalar açısından iyimser bir tablonun ortaya çıkacağını düşünüyorum. Zira likiditenin artacağı algısı güçlenirse bu durum, altın, hisse senedi ve kripto para piyasalarına yarar. Ben özellikle bu üç yatırım aracının 2025 yılında hareketli olacağını düşünüyorum. Aynı zamanda Trump'ın tarife adımları, Suriye’deki gelişmeler, Orta Doğu'daki gerilimler ve Rusya-Ukrayna cephesinden gelecek haber akışı da piyasalardaki fiyatlama davranışlarına direkt etki edecektir.
Suriye’de yıllardır süren rejim yıkıldı. Esad’ın ülkesini arkasına bile bakmadan terk etmesiyle birlikte Suriye özgürleşti. Ülkelerine dönme arefesinde olan Suriye vatandaşları hazırlıklarını sürdürürken bir kısmı da ülkelerine gitti.
Türkiye’de bulunan milyonlarca Suriye vatandaşının ülkelerine dönmesi ya da hazırlıklara başlamasıyla birlikte emlak sektöründe de hareketlilik başladığı öne sürüldü.
Suriye vatandaşlarının gitmesiyle birlikte kiralık konut fiyatlarının hızla düşeceği, kiraya olan talebin azalacağı ve bunun da konut fiyatlarını düşüreceğine dair gerçekle bağdaşmayan açıklamalarda bulunan kişiler ortaya çıktı.
VERİLERLE KONUŞTULAR
Araç sahibi olan herkesi ilgilendiren trafik sigortasına ilişkin değişiklikler Resmi Gazete'de yayımlandı.
1 Ocak 2025 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere uygulanacak azami primler, 2024 yılı Aralık ayında uygulanan azami primlere; taksi, minibüs, otobüs, kamyon ve çekici araç gruplarında yüzde 10, diğer araç gruplarında yüzde 5 eklenerek uygulanacak.
ENGELLİLERE İNDİRİM
Engelli Bireylere Kimlik Kartı Verilmesine ve Ulusal Engelli Veri Sistemi Oluşturulmasına Dair Yönetmelik hükümlerine göre Ulusal Engelli Veri Sisteminde kayıtlı kişiler için düzenlenecek sigorta sözleşmelerinin primlerinde yüzde 20’ye kadar indirim uygulanacak.
İPTAL EDİLEN POLİÇEDEN SİGORTA ŞİRKETİNE YÜZDE 2 PAY
Sigorta poliçesinin ilgili mevzuat çerçevesinde sonlandırılması durumunda sigorta şirketine tahakkuk eden prim, poliçenin sonlandığı tarihte geçerli aylık brüt asgari ücret tutarının %2’sinden az olmayacak. Bu primin yüzde 80’i acente komisyonu olarak tahakkuk ettirilecek. Bu fıkra kapsamında yapılan hesaplama sonucunda bulunan tutarların küsuratlı olması halinde bu küsuratlar bir üst tam sayıya iblağ edilecek.
TEMİNATLAR YÜKSELTİLDİ
Motorlu Araç Sahipleri için araç başına maddi giderler 200 bin liradan 300 bine, kaza başına ise 400 bin liradan 600 bin liraya yükseltildi.
Türkiye ekonomisinin dinamosu olan gençlerin üretime katılması, girişimde bulunması, istihdam yaratacak projeleri ortaya koyması için birçok yenilik ve kredi ürünleri hayata geçiriliyor.
İşsizlik taban yaptığı dönemde yeni iş kuran, işini geliştirmek isteyenlerin önünü açacak büyük kredi kampanyaları düzenlenmeye başladı.
ÜNİVERSİTE MEZUNLARINA 1 MİLYON LİRA KREDİ
Halkbank üniversite mezunlarına 1 milyon liraya kadar 36 ay vadeli, 6 ay geri ödemesiz dönem fırsatı sunuyor. İlk Adım Kredisi'nde girişimci olan firmalar için en az yüzde 50 paya sahip olmak, en fazla 2 yıl önce üniversiteden mezun olmak, 29 yaşını aşmamak ana kriter olarak öne çıkıyor.
Kredi kullandırılacak firmanın azami 1 yıllık faaliyetinin olması, firmanın, kurucu ortağın mezun olduğu alanda faaliyet gösteriyor veya gösterecek olması gerekiyor. Kredinin teminatına yüzde 80 Kredi Garanti Fonu kefaleti de sağlanıyor.
KOSGEB'DEN FAİZSİZ DESTEK KAMPANYASI
KOSGEB kapsamında İş Geliştirme Desteği 2024 Yılı 3. Dönem başvuru tarihleri belli oldu. 1-31 Aralık 2024 tarihleri arasında başvuru yapan girişimciler 1.5 milyon lira üst limit dahilinde yüzde 80 destek oranıyla geri ödemeli kredi sağlanacak.
Girişimcinin genç, kadın, engelli, gazi veya birinci derecede şehit yakını olması durumunda destek üst limitine 150 bin TL daha eklenecek.