Türkiye'de ev sahibi olmak isteyenlerin büyük kısmı konut kredisi kullanıyor. Ev fiyatlarının son yıllarda hızla yükselmesi nedeniyle ev sahipliği oranı düşerken satışlarda da yüksek kredi faizleri ve yüksek mevduat faizi nedeniyle durgunluk yaşansa da 2024'ün son aylarında artış yaşanmıştı.
Barınma ihtiyacını karşılamak, kiracı olmaktan kurtulmak isteyenler birikimleriyle alabilecekleri evlere yönelmeye başladı. Yüzde 50'nin üzerinde gerçekleşen kira zamları alınan maaş zamlarına kıyasla yüksek kaldığı için kira ödenme imkanı zorlaşmaya başladı. Büyükşehirlerde asgari 20-25 bin liranın altında kiralanacak ev kalmaması konut kredisini yüksek faize rağmen cazip kılıyor.
KONUT KREDİSİ SABİT, KİRA HER GEÇEN YIL YÜKSELİYOR
Konut kredisi çekildiğinde 10 yıl vadede ödenecek taksit sabit kalıyor. Ancak kiralanan konutta her yıl TÜFE'nin 12 aylık ortalamasına göre zam yapılırken ödenen para da ev sahibine gittiği için edinilmiş bir hakka sahip olunmuyor.
PEŞİNATI OLAN ALMALI MI?
Konut almak için yeterli peşinatı olanların kredi kullanarak konut alması avantaj oluşturuyor. Geçtiğimiz yıllarda da bazı ekonomistler konut almak yerine kirada oturmanın daha makul olduğunu savunsa da Türkiye gerçekleri teorilere zemin bırakmıyor. Alınan konut sayesinde kira ödemekten kurtulunuyor, konutun değeri artıyor, ilerleyen yıllarda daha iyisini almak için ilk alınan konut bir basamak görevi görüyor ve yeni daire almayı kolaylaştırıyor.
Peşinat varsa semt ve konum belirlenerek uygun konut alınması avantaj sağlıyor. Örnek vermek gerekirse hayat boyu kira ödemek yerine 2-2.5 milyona satılan 2+1 konutlardan alıp kredisini ödemek ve evin rant değerinden yararlanarak ortaya konan sermayeyi korumak için konut yatırımı önem arz ediyor.
İstanbul'un bazı ilçelerinde depreme dayanıklı 10-15 yıllık sitelerde 2-2,5 milyon liradan başlayan fiyatlara konutlar bulunuyor ve son birkaç ay içinde fiyatları yüzde 15-20 oranında yükseliş yaşadı.
Ülkemizde konut ihtiyacı her geçen gün artıyor. Evlenen, boşanan, ayrı eve çıkmak isteyen, memur atamaları, üniversite öğrenciler, göçler gibi birçok etken konut talebini ortaya çıkarıyor.
Her yıl yaklaşık 800 bin konuta ihtiyaç duyuluyor. Ancak arz ve talep dengede olmadığı için konut fiyatları yükseliş, kiralar da artış grafiği sergiliyor.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı'nın düşük maliyetle konut üretmek için hazırlık yaptığını açıkladı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de hayat pahalılığının en büyük nedeninin kiralar olduğunu belirtti.
PROJENİN DETAYLARI NELER OLACAK?
Dar gelirli ve ilk evini alacak kişiler için 240 ay vade, yüzde 10 peşinat, hane halkı gelirinin de 45 bin lirayı aşmaması kuralı getirilmesi bekleniyor. Geçtiğimiz dönem yapılan projelerde olduğu gibi çekirdek aile fertlerinin üzerine konut olmaması da gerekiyor. Başka bir deyişle evliyse eşinin konutu olmaması gerekiyor. 18 yaşından büyük olanların şartları sağlaması halinde konut için başvuru yapabilecek. Sosyal konutlarda aileyi merkeze alan projeler olacağı için 2+1 ve 3+1 konutların yapılması bekleniyor.
ÖDEMELER NE KADAR OLACAK?
45 bin lira hanehalkı geliri olan birisinin ödeme gücü hesaplanacak ve ortalama olarak 15-20 bin lira aralığında aylık ödeme çıkarılacak. TOKİ konutlarında olduğu gibi her yıl taksitler memur maaşlarına gelen zam oranında artış yaşayabilir. Ancak TOKİ bu artışı memur maaşı zam oranının altında belirlemeye gayret gösteriyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası yüksek faiz politikasından tedrici olarak geri adım atmaya başladı. Merkez, faizi yüzde 50'den yüzde 47.5'e düşürdü. Bu gelişmeyle birlikte kredi faizlerinde de bir miktar gevşeme yaşandı.
Esnaf ve sanatkarları ilgilendiren kredilere ilişkin ürünler de piyasaya sürülmeye devam ediyor.
Vakıfbank'ın TAM Esnaf Destek Paketi 1 yıla kadar geri ödemesiz, 60 ay vadeli, vadesi uzadıkça faizi düşen 500 bin lira krediyi vermeyi sürdürüyor.
TAM Standart Esnaf Kredisi kapsamında 24-36 ay vadede faiz oranı yüzde 3.75, 37-48 ay vadede yüzde 3.25, 49-60 ay vadede 2.99 oldu.
TAM Çıpa Esnaf Kredisi'nde 24-60 ay vadede faiz yıllık TCMB Politika faiz oranı +3 olarak belirlendi.
HALKBANK DA ESNAF KREDİSİ VERİYOR
Halkbank, esnaf ve sanatkarlara destek veren kredilerine devam ediyor. Sıfır faizle başlayan ve her türlü ihtiyaca uygun vade imkanı sunan kredi seçeneklerinden esnaf ve sanatkarlar faydalanıyor.
İşletme sermayesi ihtiyaçları için 750 bin TL’ye kadar iş yeri ve taşıt alımına yönelik olarak 1 milyon 500 bin TL’ye kadar yatırım kredisi kullandırılıyor.
Emeklilere verilen en düşük maaş olan 12 bin 500 liranın yükseltilmesine ilişkin görüşmeler devam ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan en düşük emekli maaşına ilişkin çalışmalar yapılıp analizler neticesinde rakamın belli olacağını belirtmişti.
NE KADAR ZAM YAPILABİLİR?
En düşük emekli maaşı olan 12 bin 500 liraya olasılık olarak SSK ve Bağ-Kur emeklilerine verilen zam oranı kadar yani yüzde 15.75 oranında zam yapılabilir.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI NE OLUR?
En düşük emekli maaşına gelecek zam oranı kanunla belirlendiği için netlik kazanmasa da emekli maaşlarına gelen zam oranına yakınsaması bekleniyor.
Şayet yüzde 15.75 oranındaki zam en düşük emekli maaşına yansıtılırsa en düşük emekli maaşı 14 bin 468 lira 75 kuruş ediyor.
YÜZDESEL HESAPLAMALARLA NE KADAR OLABİLİR?
Yüzde hesaplaması yapılarak bulunacak olan rakamlar şöyle:
Milyonlarca memur ve memur emeklisi aldıkları yüzde 11.54 zam sonrasında enflasyon farklarının ödenmesini beklemeye başladı. Memur ve memur emeklilerinin maaşları her ayın 15'inden itibaren işlemeye başlıyor. 15 Ocak-15 Şubat arasında yeni maaşlar işlediği için Ocak ayının ilk 14 gününe ilişkin maaş farkı ödemesi yapılması gerekiyor.
Her yıl Ocak ve Temmuz ayında oluşan farklar nedeniyle ödeme günü belirleniyor ve memur-memur emeklileri farkları banka, PTT şubelerinden veya ATM'lerinden çekebiliyorlar.
MAAŞLA BİRLİKTE YATABİLİR
Memur ve memur emeklilerinin enflasyon farkı ödemesi maaş ödeme tarihi olan 15 Ocak'ta gerçekleşebilir. Maaş ödeme tarihinde olmazsa ilerleyen bir tarihte enflasyon farkı ödemelerinin yapılması bekleniyor.
ZAMLI MAAŞLAR HESAPLARA GEÇECEK
Açıklanan zam oranlarıyla birlikte maaş alacak olan memur ve emekliler yeni maaşlarını hesaplarında bu ay görecekler.
Aralık ayı enflasyon verisinin açıklanmasıyla birlikte memur ve memur emeklilerinin alacağı zamlı maaşlar belli oldu.
Enflasyon verisine göre memur ve memur emeklilerine yüzde 11.55 oranında zam yapıldı. En düşük memur maaşı 43 bin 726 liraya yükselmiş oldu.
YÜZDE 6 TOPLU SÖZLEŞME ZAMMI
Memurlara 2025 yılının ilk 6 ayı için yüzde 6 toplu sözleşme zammı verilmişti. İkinci yarısı için bu oran yüzde 5 oldu.
GÖREVDEKİ MEMURLARIN MAAŞLARI
Emeklilerin maaşlarına gelecek olan zam belli oldu. SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin maaş artışı enflasyon verisine göre yüzde 15.75 olarak belirlendi. Bundan sonraki süreçte SSK, Bağ-Kur ve tarım emeklileri maaşlarını zamlı olarak çekecek.
İŞTE KURUŞU KURUŞUNA SSK, BAĞ-KUR VE TARIM EMEKLİSİ MAAŞLARI
Türkiye'de milyonlarca kişiyi ilgilendiren engelli aylığı, 65 yaş aylığı, kıdem tazminatı tavanı, bedelli askerlik ücreti, evde bakım yardımında yükseliş yaşandı.
Memur maaşlarına gelen zamla birlikte bu ücretlere de yüzde 11.55 oranında zam yapıldı.
Not: Kıdem tazminatı tavanı ve bedelli askerlik ücreti Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın memur aylık katsayısı değişikliğine tabidir.
İşte zamlı engelli aylığı, 65 yaş aylığı, kıdem tazminatı tavanı, bedelli askerlik, evde bakım yardımı tutarları
