Ermeni tasarısının kabulünün ardından, Fransa`ya karşı ekonomik ambargo`` istekleri dile getirilmeye başlandı. Bu ambargodan Türkiye`de yatırım yapan ve Türkiye`ye mal satan firmalar etkilenecek.
Fransa tarafından kabul edilen `Ermenilere soykırım yapıldığı` yönündeki yasa, Türkiye - Fransa ilişkilerine hem siyasi, hem de ekonomik açıdan büyük etki yapacak. Yasanın, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilere büyük darbe vurması bekleniyor. Fransa ve Türkiye arasında ticari bağlantıları olan kişi ve kuruluşlar da ilişkilerde yaşanacak olumsuzluktan dolayı kaygılı. Ocak - Ekim 2000 rakamlarına göre Türkiye`nin toplam 44 milyar dolarlık ithalatı içinde, 2 milyar 800 milyon
dolar bir pay alan Fransa, yüzde 6.6 pay ile ithalat yapılan ülkeler arasında 3. sırada bulunuyor. Aynı dönemler içinde gerçekleşen rakamlara göre Fransa, Türkiye`nin itracat yaptığı ülkeler arasında; 1 milyar 337 milyon ve yüzde 6.1 pay ile 5. sırada yer alıyor. Ocak - ekim dönemleri içinde gerçekleşen toplam ihracat miktarı ise 22 milyar dolar.
Ticarette sanayi ağırlıklı:
Ocak - Eylül 2000 tarihleri rakamlarına göre; Fransa`dan yapılan ithalat içinde sanayi ürünleri 2 milyar 242 milyon dolar ile ilk sırada yer alıyor. Sanayi ürünleri içinde de otomotiv, 1 milyar 350 milyon dolar ile önemli bir yer işgal ediyor. Sanayi ürünlerini 151 milyon dolarlık pay ile madencilik, izliyor. Fransa`dan ithal edilen tarımsal ürünlerin miktarı ise; 101 milyon dolar. Aynı tarihler arasında Türkiye`den Fransa`ya yapılan ihracat miktarında da sanayi ürünleri başı çekiyor. Sanayi 1 milyar 87 milyon dolarla 1. sırada, tarımsal ürünler 94 milyon dolarla 2. sırada, madencilik ürünleri ise 28 milyon dolarla 3. sırada yer alıyor. İhraç sanayi ürünleri içinde; makina ve ulaşım araçları ile hazır giyimin ağırlıkta olduğu göze çarpıyor. Makina ve ulaşım ürünleri 458 milyon dolar, hazır giyim ürünleri ise 320 milyon dolar pay ile önemli ihracat ürünleri arasında bulunuyor.
Fransız otomobilciler sessiz:
İlişkilerin bozulması ile birlikte etkilenmesi beklenen Renault, Peugeot ve Citroen gibi dev Fransız otomobil firmaları, şimdilik herhangi bir açıklama yapmaktan kaçınıyor. Firmaların ortak beklentisi; iki ülke arasında yaşanan soğukluğun bir an önce giderilmesi ve ilişkilerin ticareti olumsuz etkilememesi.
Lafarge: Siyasi karar:
Türkiye`de çimento sektöründe önemli yatırımlar yapan Lafarge, kararı siyasi olarak nitelendirdi. Türkiye ile ticari ilişkileri 1950`li yıllara dayanan Lafarge, Fransız Parlamentosu`nda kabul edilen yasa tasarısını siyaset platformunda alınmış bir karar olarak değerlendirdiğini açıkladı. Şirket tarafından Finansal Foruma yapılan açıklamada, Lafarge, bu siyasi karar dolayısı ile iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin zarar görmemesini temenni etmektedir denildi.
Fransa Parlamentosu`nda alınan karara iş dünyasından ortak tepki:
Fransız Parlamentosu`nda sözde Ermeni yasa Tasarısı`nın kabul edilmesi iş dünyasında da geniş yankı buldu. İşadamlarının bu kararın alınmasına en büyük eleştirisi, Fransa`dan çok Türkiye`ye yönelik oldu. İşadamları, kendisini uluslararası platformda tanıtamayan, içe dönük bir dış politika izleyen Türkiye`nin, sessiz kalmasının bedelini ağır ödediği görüşünde birleşiyor. İki ülke arasında siyasi platformda soğuk bir döneme girilmesini bekleyen iş dünyası, ticari ilişkilerde büyük bir olumsuzluk beklemiyor. Kaslowski: Ticari boyutta kendilerine düşen görevler için her şeyi yapmaya çalışacaklarını ifade eden Fransız İş Konseyi Başkanı ve TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Aldo Kaslowski, tasarının ticari ilişkileri etkilemeyeceğini düşündüğünü söyledi.
Aygün: Fransız mallarına boykot çağrısında bulunan Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün, Fransa Parlamentosu`nun tarihi gerçeklere rağmen aldığı siyasi karara karşı, iş dünyasının ekonomik boykot uygulaması gerektiğini bildirdi.
Eriş: İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Başkanı Meral Gezgin Eriş, Türkiye - Fransa ilişkilerine hem siyasi hem de ekonomik açıdan etkisi olacaktır şeklinde konuştu. Eriş, yaptırım ya da boykot gibi bir şeyin söz konusu olamayacağını, ancak Türkiye`de iş yapan insanların Fransa ile ortaklıklarını gözden geçireceklerini söyledi.
Garih: Alarko Şirketler Topluluğu Başkanı Üzeyir Garih, Aslında Fransızların da Kuzey Afrika`da yapmış oldukları özellikle Cezayir`de büyük katliamları olmuştur. Biz de bunlarla ilgili olarak parlamentoda bir karar alabiliriz teklifinde bulundu.
Çağlayan: Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Zafer Çağlayan, tasarının Fransız Meclisi`nde yasalaşmasının iki ülke ilişkilerinde telafisi zor yaralar açacağını, Fransa`nın yaptığı bu haksız davranışın bedelini hem siyasi, hem de ekonomik olarak ödemek zorunda kalacağını vurguladı.
Keşçi: Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Güngör Keşçi, olaya duygusal olarak yaklaşıp, her iki ülkenin uzun vadeli çıkarları açısından yanlışlıklar yapılmaması gerektiğini ifade etti.
Artok: Fransa`nın hazır giyim ve konfeksiyon ihracatında dördüncü sırada yer aldığını ifade eden İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri Başkanı Nuri Artok, Bizim alışverişlerimizde çok etkili olacağını zannetmiyorum dedi.
Miras: TOBB Başkanı Fuat Miras Biz de Fransızlar`ın Cezayir`de yaptığı soykırımı parlementomuzdan geçirmeliyiz. Eğer Almanya da bunu yaparsa onun da Yahudi soykırımını parlementodan geçirmeliyiz. şeklinde konuştu.
Oğuz: TİM Başkanı Okan Oğuz, ``Hangi ülkenin ticari ilişkileri yüksekse iki ülke arasındaki siyası sorunlar da o kadar kısa sürede çözümlenir dedi.