Uygulanan yaptırımlar, Rusya’yı başta en büyük gelir kaynaklarından enerji alanında olmak üzere pek çok başlıkta alternatif yollar aramaya itti. Moskova’da düzenlenen Rusya Enerji Haftası, bu alternatiflerin ayrıntılarıyla konuşulduğu, süregelen ortaklıkların yeni bir boyut kazanması için çok sayıda ülkenin bir araya geldiği bir platform oldu.
Türkiye’nin son dönemde ilgi gösterdiği BRICS, etkinliğin en öne çıkan başlığı oldu. Hürriyet, Rusya Devlet Başkanı Putin’in, toplantının açılışında verdiği “Yeni dünya düzeni”, “Rusya’nın yeni enerji stratejisi” mesajlarının ayrıntılarını Rusya Enerji Bakan Yardımcısı Pavel Sorokin’e sordu. Sorokin, yaptırımlardan etkilenen Akkuyu Nükleer Santrali ile ilgili de konuştu. İşte Sokolov’un mesajları:
‘TİCARETİ SİYASETİN ÖNÜNE KOYDUK’
“Rusya küresel enerji pazarında en büyük aktörlerden biri. Bu her zaman böyleydi. Biz bugüne kadar Sovyetler döneminde de ticari işbirliklerimizi siyasetin önüne koyduk. En gergin dönemlerde bile ticari partnerlerimize gaz ve petrol tedarik etmeyi sürdürdük. Son dönemde yasal olmayan yaptırımlara rağmen tedarik etmeyi sürdürüyorduk ta ki Batı ülkeleri almayı reddedene kadar.
Bizim stratejimiz temel olarak küresel enerji pazarında pozisyonumuzu korumak üzerine kurulu. Bu yeni dünya düzeninde, yani merkezi olmayan, çok kutuplu bir dünyanın yaratıldığı düzende kendi teknolojimize güvenmek zorundayız. Bu da teknolojik olarak bağımsızlığımızın olması gerektiği anlamına geliyor. Bu yeni enerji stratejimizin merkezini oluşturuyor. Hedeflerimize ulaşmak için ne yapmamız gerektiğini biliyoruz.
‘ALTERNATİFE İHTİYAÇ VAR’
Yeni işbirliklerinin altının bu derece çizilmesinin nedeni toplam nüfusu 8 milyar olan dünyada 7 milyar insanın artık bir alternatife ihtiyacı olması. Kimse artık Batı ülkelerinin finansal ve yasal araçlarına dayalı bir yapıya güvenemez. Çünkü Batı ülkeleri daha önce yapılan sözleşmelere, anlaşmalara saygı duymadıklarını gösterdiler. Bu da bir alternatif gerektiğini gösteriyor. Artık bir azınlığın (Batı) çoğunluğa kendi şartlarını dikte ettiği bir dünyada yaşayamayız.
Sigorta, mahkemeler, hukuk... Bu mekanizmaların tamamı Batı’da şekillenmiş durumda. Bu sistemlerin küresel olarak kabul edilmiş bir alternatifi yok. Aynısı teknoloji için de geçerli. Kabul edilmiş tüm teknolojik standartlar Batı’dan geliyor.
‘REKABETİ YOK EDİYORLAR’
Bu anlamda ‘Küresel Güney’ olarak adlandırdığımız ülkelere baktığımızda bu ülkeler küresel ekonominin yüzde 50’sini oluşturuyor. Bu sistem doğru ve adil değil. Pazarın yüzde 50’sini oluşturan ülkeler bir azınlık gibi daha küçük bir pay almak durumunda kalıyor. Eğer alternatif sistemler yaratılırsa bu bir rekabeti de beraberinde getirir. Rekabet her zaman iyidir. Batı ülkelerinin yarattığı sistem bugün garip bir oluşuma dönüştü, bu düzen artık rekabeti yok etmek üzerine kurulu.
Enerji piyasası bu alternatifi yaratabilecek kadar büyük bir piyasa. Bu yüzden bu bizim yeni enerji stratejimizin en temel noktalarından biri.
‘SWIFT SİSTEMİ EKONOMİK SİLAH’
Biz herkesin adil olarak temsil edildiği bir sistem istiyoruz. Alternatifler var ama çok sayıda ülke tarafından kabul edilmesi gerekiyor. SWIFT sisteminin bir ekonomik silah olarak kullanıldığını gördük. Batı ülkeleri bazı suçlamalarda bulunurken aslında onların ekonomik silahlar kullanabildiğini ve yıkıcı olma potansiyellerinin ne kadar yüksek olduğunu gördük. Biz kendimize yetebilen bir ülkeyiz ve beraber çalışabildiğimiz çok ülke var. Ama bazı ülkelerin bu lüksü yok. Onlar için finansal sistemden kesilmek felaketlere sebep olabilir. Bu yüzden alternatiflere ihtiyacımız var. Hiçkimsenin bir diğerini seyahat etme, iletişim kurma, satın alacakları için ödeme yapma özgürlüğünden mahrum bırakma hakkı olmamalı.
AKKUYU’YA ETKİLERİ
Türkiye komşumuz ve önemli bir ticari partnerimiz. Bugüne kadar enerji alanında son derece yapıcı ve karşılıklı fayda sağlayan ilişkiler kurmayı başardık. Biz bunun böyle kalması ve hatta gelişmesi için çalışmak konusunda kararlıyız. Sadece enerji konusunda genel olarak ticari anlamda da önemli iş birliklerimiz var. Yaptırımlardan kaynaklanan sorunlar var. Ama başından beri söylediğimiz gibi hiçbir ülke diğer iki ülke arasındaki ilişkilere müdahale etme hakkına sahip olmamalı. Nükleer santral, Türk insanı için yapılıyor. Alternatifler olduğu için bu problemlerin hızla çözüleceğine inanıyoruz. Avrupa ülkelerinin müdahalesinin doğru olmadığına inanıyoruz. Bu sisteme bir alternatif geliştirdiğimizde bu tür müdahaleler mümkün olamayacak.”