HAZIR giyim sektöründe üretim maliyetlerinin yükselmesi ve enflasyonun yarattığı fiyat baskısına artan tüketici şikâyetleri de eklendi. ‘İade’ ya da ‘kalitesiz’ etiketleriyle yapılan paylaşımlarda dikkat çeken artış var. Hürriyet’e durumu değerlendiren uzmanlar bazı üreticilerin kaliteden ödün vererek fiyat tutturma yoluna gittiklerini belirtti. Tüketiciler ise aldıkları ürünlerin kısa sürede deforme olduğunu veya beklenen dayanıklılığa sahip olmadığını belirtiyorlar. Uzmanlara göre bu durum günü kurtarmaya yardımcı olsa da markaya sadakate darbe vuruyor. Uzun vadede güveni zedeliyor.
ŞİKÂYETLER ZİRVE YAPTI
Giyim sektöründe son dönemdeki şikâyetlerde öne çıkan ‘hashtag’lerin ‘değişim’, ‘kalitesiz’, ‘iade’, ‘kargo’ ifadelerinde yoğunlaşması tüketiciler kadar sektördeki firmaların da dikkatini çekiyor. ‘İade’ ‘hashtag’i sonra bir haftada yüzde 3 oranında arttı. Şikâyetvar’ın Hürriyet için yaptığı araştırmaya göre giyim kategorisindeki şikâyetlerin zirve yaptığı ay, bir önceki aya göre yüzde 14’lük artış yaşanan temmuz oldu. Eylülde da haftalık bazda artışlar yaşandı. Hazır giyimde en çok şikâyet edilen konularda yanıltıcı ürün bilgileri, kusurlu veya ayıplı ürünler başlıklarının öne çıkmasını sektör temsilcilerine sorduk. ‘Maliyet artışı kaliteyi düşürüyor’ iddialarını kabul etmeyen hazır giyim üreticileri sahadaki iade ve kullanıcı şikâyetlerine açıklık getiremedi.
‘TAVİZ VERİLİYOR’
Son dönemde kıyafetlerin kalitesiyle ilgili artan şikâyetlerin sektörün önemli bir sorununu gözler önüne serdiğini anlatan moda tasarımcısı Arzu Kaprol, yaşanan bu durumun hem müşteri memnuniyetsizliğine yol açtığını hem de sektörün itibarını zedelediğini söyledi. Sorunun temel nedeni olarak markaların maliyetlerini düşürmek adına kalitede ciddi tavizler vermesini gösteren Kaprol, “Hızlı moda akımı ve sürekli daha ucuz ürün arayışı, bu alandaki markaları daha hızlı ve daha az maliyetli üretime teşvik ediyor. Ancak bu hızlı üretim sürecinde, kalite kontrol mekanizmalarının zayıflaması ve kullanılan malzemelerin kalitesinin düşmesi büyük bir sorunu da gözler önüne seriyor” dedi.
‘BEŞ GİYİMLİK ÜRÜNLER’
Şu anda genel olarak hızlı moda markalarının aradığı kalite standardının beş kullanım seviyelerinde olduğunu dile getiren Kaprol, bunun da satın alınan kıyafetin en iyi performansta, dikişleri açılmadan, kumaşı tüylenmeden, sadece beş kere giyilebileceği anlamına geldiğine işaret etti. Kaprol, beş kez iyi durumda bir giyim için ödenen bedelin ise aslında çok yüksek olduğuna dikkat çekti. Son bir yılda yaşanan küresel krizlerin bu durumu daha da derinleştirdiğini ifade eden Kaprol, “Birçok marka, maliyetlerini düşürmek için farklı yöntemlere başvurdu ve bu durum maalesef ürünlerin kalitesine yansıdı. Bu sorunun çözümü için sektörün tüm paydaşlarının ortak bir çaba göstermesi gerekiyor. Kullanıcıların da bilinçli tercihler yaparak bu sürece katkı sağlayabileceğini düşünüyorum” diye konuştu.
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Ramazan Kaya, ‘Bir defa giydim, yıkadım daha sonra kullanılmaz hale geldi’ olayının hem iç piyasa hem de ihracat ayağında olan üreticiler olarak çok karşılaştıkları bir durum olmadığını savundu. Üretimin belli standartları olduğunu anlatan Kaya, “Ürün ve müşteri testleri yapılıyor. Mutlaka bir yerden birisi yakalar” diye konuştu. Sanılanın aksine maliyetlerdeki artışı ürüne yansıtmadıklarını belirten Kaya, “Geçen yıla göre üretimde birim fiyatlarımızda yüzde 3 ila 5 arasında bir düşüş var. İşçilik maliyetlerimiz geçen seneden bu seneye göre yüzde 120 arttı” ifadelerini kullandı.
‘TÜKETİCİ BİR ALT KATEGORİYE GEÇTİ’
TOBB Konfeksiyon ve Hazır Giyim Sanayi Meclis Başkanı Şeref Fayat’a göre ise hammadde fiyatlarının yüksek olması ve dünya piyasalarında yaşanan resesyon sebebiyle kaliteli ürüne ulaşmak şu an eskisine oranla daha güç. Fayat, tüketicilerin giyimde bir alt markaya yöneldiğine işaret ederek, “Şikâyetler de alt markadan alıştığı markanın performansını beklemekten kaynaklanıyor” yorumunu yaptı.
HAKEM HEYETİNE GİDİLMELİ
“Aldım, ilk yıkamada hemen tüylendi, açıldı, bozuldu, rengi soldu” gibi şikâyetleri yıllardır aldıklarını anlatan Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Mahmut Şahin ise böyle bir durumla karşılaşıldığında yapılması gerekenleri şöyle sıraladı: “Tüketici fişiyle birlikte ürünü alıp firmaya gitmeli, yaşadığı sorunu anlatıp, değişim talebinde bulunmalı. Firmadan; ‘tüketici hatası’ cevabını alması halinde fişle birlikte Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurup, değişim veya iade talep etmeli. Yapılan inceleme sonucunda heyet durumu değerlendirip, değişim ya da iadeye karar veriyor.” Tüketici hakem heyetlerine e-Devlet üzerinden de başvuru yapılıyor.
EN ÇOK GELEN ŞİKÂYETLER
Gömlek bir yıkamada renk attı
İki yıkamada jilet atmışsınız gibi parçalandı
Bir kere giydiğim tişörtün akşama ipleri SÖKÜLDÜ
XL bedenden M bedene düştü