BİST Sürdürülebilirlik endeksi şirketlere rekabet avantajı sağlarken, şirketlerin yurtdışından finansman sağlamak için önemli bir fırsat sunuyor. 15 şirketle Kasım ayında yola çıkan endeksin üye şirketleri endeksin şirketlerinin marka değerine ve yatırım çekebilme kapasitelerine büyük fırsatlar sunduğunu belirtiyor.SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN SAĞLADIĞI FAYDALAR
• Maliyetlerde Azalama: Enerji ve kaynaklar en optimal seviyede kullanılır.
• Rekabetçi Avantaj: Firmaların marka değeri ve itibarı artar, şirketler yatırımcılar müşteriler ve çalışanlar için çekici hale gelir.
• Risk Yönetimi: Sürdürülebilirlik kriterlerine uyum, şirketlerin üretim, tedarik süreçleri dahil tüm işlevleri sırasında karşılaşılabilecekleri potansiyel riskleri azaltır.
• Düzenlemelere Uyum: Bir çok ülkede yer alan hukuki düzenlemeler doğrudan veya dolaylı olarak sürdürülebilirliği sağlayıcı kurallar gerektirmektedir. Sürdürülebilirliği sağlayan şirketler bu gereksinimleri de sağlamış olacaktır.
• Gelir Yaratmak: Müşterler artık daha bilinçli olup sürdürülebilirlik markası olan firmaları tercih etmektedirler.
BİST SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ENDEKSİ ŞİRKETLERİ
Akbank, Arçelik, Aselsan, Garanti, Koç Holding, Migros, Petkim, Hacı Ömer Sabancı Holding, TAV Hava Limanları Holding, Turkcell İletişim Hizmetleri, Tofaş Türk Otomobil Fabrikası, Türk Telekominikasyon, TÜPRAŞ Türkiye, Vakıflar Bankası, Yapı ve Kredi Bankası
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ENDEKSİNİN SEYRİ:
ÖZELLİKLE 1980’lerden sonra küresel ekonomi içinde sürdürülebilirlik kavramı yükselmeye başladı. Reel sektörde şirketlerin karbon ayakizini azaltma yönünde yaptığı çalışmalar, çevre ve sosyal faktörleri göz önüne alarak gerçekleştirdiği büyüme stratejileri 2000’li yıllarda finans sektörünü de etkiledi. Sürdürülebilir strateji uygulayan şirketler uluslararası fonlardan daha çok miktarda fon sağlamaya başladılar.
Hatta sadece sürdürülebilirlik üzerine kurulu fonlar da ortaya çıkmaya başladı. Bu gelişmelerin sermaye piyasalarında bir sürdürülebilirlik endeksinin oluşmasına yol açması kaçınılmazdı. Nitekim bu alanın öncülerinden 1999’da kurulan Dow Jones Sürdürülebilirlik Endeksi kısa sürede 2500 şirketin sürdürülebilirlik performansının ölçer duruma geldi.
TÜRKİYE’DE DÖNÜM NOKTASI
Giderek küresel pazarlara açılan Türk şirketleri için de aynı ihtiyacın doğduğu söylenebilir. Dünyada sürdürülebilir şirketler daha rahat ve ucuz fon kaynaklarına ulaşırken Türkiye’nin dev şirketlerinin de rekabetten geri kalmaması gerekiyor. Bu açıdan bakıldığında
Borsa İstanbul’un Kasım 2014’te faaliyete geçirdiği Borsa İstanbul Sürdürülebilirlik Endeksi büyük bir köşe taşını oluşturuyor.
Endeks, şirketlerin, küresel ısınma, doğal kaynakların tükenmesi, su kaynaklarının azalması, sağlık, güvenlik, istihdam gibi Türkiye ve dünya için önemli olan sürdürülebilirliğe ilişkin meselelere nasıl yaklaştıklarını ortaya koymakta, yaptıkları faaliyetlerin ve aldıkları kararların bağımsız bir gözle değerlendirilmesini ve bir anlamda tescil edilmesini sağlıyor.
Endeksin hesaplanmaya başlanmasıyla kurumsal risklerini ve fırsatlarını etkin bir şekilde yöneten şirketlere rekabet avantajı sağlanırken, şirketlere sermaye çekmek ve finansman sağlamak amacıyla üzerine yeni yatırım ürünleri geliştirilebilen, yatırım yapılabilir bir endeks ortaya çıkıyor.
PİYASALARA RAĞMEN
BIST 30 endeksi kapsamında yer alan şirketler çevre, biyoçeşitlilik, iklim değişikliği, insan haklan, yönetim kurulu yapısı, rüşvetle mücadele, iş sağlığı ve güvenliği kriterlerine göre değerlemeye tabi tutularak Kasım 2014 - Ekim 2015 tarihleri arasında Sürdürülebilirlik Endeksinde yer alacak şirketler belirlendi. Sonuç olarak Türkiye’nin dev şirketlerinin yer aldığı 15 şirket ile endeks hesaplanmaya başlandı. BIST 30 fiyat endeksinin 03.11.2014 tarihli İkinci Seans kapanış değeri olan 98.020,09 puanla başlayan ve XUSRD koduyla işlem görmeye başlayan endeks finansal çalkantıların yaşandığı döneme rağmen 15 Aralık kapanışı itibariyle 102 bin 364 puana kadar yükseldi.
FONLARIN ÖNÜNÜ AÇACAK
Tıpkı ABD’de yaşanan süreç gibi sürdürülebilirlik endeksinin kurulmasının Türkiye’de de sürdürülebilir şirketlere yatırım yapmak üzere kurulacak fonların sayısını artırması planlanıyor. Endeks, özellikle kurumsal yatırımcılar başta olmak üzere, yatırımcılar için sürdürülebilirlik ve kurumsal sosyal sorumluluk ilkelerini benimseyen şirketlerin ayırt edilip bu şirketlere yatırım yapılmasını sağlayacak bir araç olacaktır.
Günümüzde sorumlu yatırımların büyük bir kısmı kurumsal yatırımcılar tarafından gerçekleştirildiği düşünüldüğünde, sürdürülebilirlik endeksi bu alanda yatırım yapan fonların kurulmasını teşvik edecek, endekse dahil olan şirketlerin bu tür fonlardan pay almasını kolaylaştıracak.