Türkiye-Azerbaycan İşbirliği toplantısı TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun ev sahipliğinde TOBB Birlik Merkezi`nde gerçekleştirildi.
Toplantıya Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı’nın yanı sıra, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in resmi ziyareti çerçevesinde Türkiye’de bulunan Azerbaycan Başbakan Yardımcısı Abid Şerifov, Ekonomik Kalkınma ve Sanayi Bakanı Şahin Mustafayev, Ulaştırma Bakanı Ziya Memmedov, İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanı Ali Abbasov, Enerji Bakanı Natig Aliyev ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Selim Müslümov da katıldı.
TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu burada yaptığı konuşmada iki ülke işbirliğinin önemine işaret ederken şöyle konuştu: Biz, Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ilişkileri çok önemsiyoruz. Aramızdaki ilişkinin stratejik ortaklığın çok daha ötesinde olduğuna inanıyoruz.Biz, Türkiye ve Azerbaycan’ı tam olarak sayın Aliyev’in ifade ettiği şekilde, yani “tek millet-iki devlet” olarak görüyoruz.Bu nedenle aramızdaki bağı kuvvetlendirecek her projeyi sonuna kadar destekliyoruz. Özellikle son yıllarda, ikili ilişkilerimizde somut adımlar atılmasından, büyük yatırımları hayata geçmesinden memnuniyet duyuyoruz. Bunların başında boru hattı projeleri geliyor.
Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı, iki kardeş ülkeyi, birbirine “enerjiyle” bağlayan önemli bir köprü oldu.
Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi, inşallah bu bağı daha da güçlendirecek. Bu iki hat sayesinde, Avrupa enerji güvenliğine ciddi katkılarda bulunacağız. Bu hamlemiz, ülkelerimizin küresel alandaki ortak stratejik konumunu daha da güçlendirecektir.
Ulaştırma alanında da ilklere imza atıyoruz. Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Hattı projesi ile Azerbaycan, Türkiye üzerinden Avrupa’ya bağlanacak. Yine bu sayede Türkiye de Azerbaycan üzerinden, Orta Asya ve Çin’e kadar uzanan geniş bir coğrafyaya açılacak. İnşallah bu projelerin en kısa sürede faaliyete geçmesiyle, yeni dünyanın ticaret hattı bu coğrafyada şekillenecek. Ve bu sayede ortak kaderimiz, ortak zenginliğe dönüşecek.
Ticaret hacmi 3 milyar dolara ulaştı
İki ülke arasındaki ekonomik işbirliğinin son yıllarda önemli gelişmeler kaydettiğini bildiren Hisarcıklıoğlu, “Aramızdaki ticaret son 10 yılda Azerbaycan’la 15 kat arttı. Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ticaret hacmi, küresel mali krize rağmen istikrarlı şekilde büyümeye devam etti. 2012 yılında ülkelerimiz arasındaki dış ticaret hacmi bir önceki yıla oranla tam yüzde 16 oranında artarak 3 milyar dolara ulaştı” diye konuştu.
Yatırım alanında da çok önemli mesafe aldıklarını anlatan Hisarcıklıoğlu, 1991-2011 yılları arasında Azerbaycan’da, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının sahip veya ortak olduğu 3 bin700’ü aşkın Türk şirketi kurulduğundan söz etti.
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığının 3 milyar dolarlık yatırımıyla birlikte Azerbaycan’da Türk iş dünyasının toplam yatırım tutarının 7 milyar dolara ulaştığını vurgulayan TOBB Başkanı, “Yatırımcılarımız Azerbaycan’da yaklaşık 25 bin kişilik istihdam sağlarken, 2000-2012 yılları arasında yaklaşık 2,5 milyar dolar vergi ödeyerek Azerbaycan ekonomisine katkıda bulunmuştur. Buna mukabil, ulusal rezervleri hızla artan Azerbaycan şirketlerinin Türkiye’ye ilgileri de artmaktadır. Enerji sektöründe omuz omuza çalışıyoruz. PETKİM`in yüzde 61 hissesini satın alan SOCAR, aynı zamanda Star Rafinerisi`nin temelini atmıştır. Azerbaycanlı kardeşlerimiz turizm sektörü başta olmak üzere, Türkiye’de çok sayıda şirket kurarak yatırım yapmıştır.Azerbaycan’ın Türkiye’deki yatırımları 4 milyar dolar civarındadır.Azerbaycanlı işadamlarının Türkiye’ye yönelik yatırımları giderek artış göstermektedir” dedi.
Çıldır-Aktaş kapısının temeli atılıyor
Bütün bu gelişmelerin önemli rakamlar olduğunu ancak yetersiz kaldığını ifade eden Hisarcıklıoğlu, kader ortaklığının ancak ekonomik ilişkilerin çok daha güçlenmesi ile mümkün olacağını söyledi.
Hisarcıklıoğlu konuşmasına şöyle devam etti:
“Bakınız, bundan 70 yıl önce birbirleri ile savaşan, ülkelerini yerle bir eden Avrupa ülkelerinin bugün Avrupa Birliği adıyla ortaya koydukları barış projesinin temeli bile ekonomik işbirliğine dayanıyor.
Avrupa ülkeleri karşılıklı ekonomik ilişkilerini o kadar güçlendirdiler ki, bugün birbirlerinin her derdine ortak çözüm buluyorlar.
Bugün Almanya’nın en büyük ticaret ortağı ne Çin, ne de Amerika’dır. Almanya’nın en büyük ticaret ortağı komşuları olan Fransa ve Hollanda’dır. Almanya tüm dış ticaretinin %16’sını sadece bu iki komşusu ile yapmaktadır. Biz de ülkelerimizin ortak çıkarlar etrafında birlikte hareket etmesini ve kalıcı işbirliğini hedefliyorsak, kardeşliğimizi daha sağlam bir zemine oturtmak istiyorsak, mutlaka ama mutlaka ekonomik ilişkilerimizi çok daha güçlendirmek zorundayız.
Ekonomik işbirliğini güçlendirmek için öncelikli olarak Gümrük, ulaştırma ve lojistik alanlarında gerekli olan; teknik, idari ve mevzuata ilişkin uyum çalışmalarını hızlandırmak zorundayız. Biz Türk özel sektörü olarak, bu alanda da elimizi taşın altına koyuyoruz. İnşallah önümüzdeki hafta sonu, sayın Bakanımız Hayati Yazıcı’nın vizyonu ile başladığımız projede, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği olarak Çıldır Aktaş Gümrük kapısının modernizasyonu için temel atıyoruz. Çıldır Aktaş gümrük kapısı bizim için çok önemli. Çünkü Gürcistan üzerinden Azerbaycan’a en yakın kara geçişimizi bu kapı sağlıyor.
İnşallah bu sınır kapısının modernizasyonunu 8 ay gibi kısa bir sürede tamamlayacağız.
Tırlarımız, bu sınır kapısından geçip 250 km sonra Azerbaycan’a giriş yapma imkanına kavuşacak. İnanıyoruz ki bu adım Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ticaret hacminin armasına çok büyük katkı sunacak. Yine önümüzdeki günlerde Nahcıvan’a açılan Dilucu Gümrük kapımızın modernizasyonunu da, aynı şekilde hayata geçireceğiz.`
Böylece Nahcıvanlı kardeşlerimizle daha fazla kucaklaşacak, Türkiye-Nahcıvan arasındaki mal ve insan geçişlerini artıracağız.
Bu yatırımla birlikte çok önem verdiğimiz Nahcıvan’la bağımız bir kat daha güçlenecek. Diğer taraftan, Türk iş dünyasının küresel markası olan Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu ve bünyesinde faaliyet gösteren Türk-Azerbaycan İş Konseyi, Kafkaslarda barış, güvenlik ve refah üçgeninin tesis edilmesi için son hızla çalışmalarına devam ediyor.
Önümüzdeki dönemlerde daha geniş kapsamlı projelerle ilişkilerimizi güçlendirmeye devam edecektir.
Tercihli Ticaret Anlaşması
Hisarcıklıoğlu, Tercihli Ticaret Anlaşması’na ilişkin çalışmaların da biran önce sonuçlandırılarak anlaşmanın 2014 yılında imzaya hazır hale getirilmesi gerektiğine değindi. Bölgesel işbirliğinin geliştirilmesi çerçevesinde; Türkiye-Azerbaycan-Gürcistan İş Forumu mekanizmasının güçlendirmesi gerektiğini savunan TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, “Forumda alınan kararların uygulanmasını sağlamalıyız. Bu coğrafyada ortak sanayi bölgeleri ve ortak ekonomik alan gibi işbirliği modellerini mutlaka hayata geçirmeliyiz.Bir Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği olarak bu alanda tüm tecrübemizle hazırız. Biz Türk iş dünyası olarak, iki ülke arasında “ekonomik işbirliğinden”, “ekonomik entegrasyona” geçme konusunda siyasilerimizin aldığı kararı sonuna kadar destekliyoruz. Biz küresel arenada daha fazla söz sahibi olan güçlü Türkiye ve güçlü Azerbaycan’ın hayalini kuruyoruz” dedi.
Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı da konuşmasında, Kafkasya`da barış, istikrar ve kalkınmanın sağlanması için Türkiye ve Azerbaycan arasındaki dayanışmanın tartışılmaz önemde olduğunu söyledi.
Yazıcı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinde düzenlenen (TOBB) Türkiye-Azerbaycan İşbirliği Toplantısı`nda yaptığı konuşmada, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev`in seçimlerden sonra ilk ziyaretini Türkiye`ye gerçekleştirmiş olmasının Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinin gelişmesi bakımından çok güçlü bir zemin oluşturacağını belirtti.
Azerbaycan`ın bağımsız olduktan sonra istikrarlı politikalarıyla bütün dünyada büyük bir saygı uyandırdığını ifade eden Yazıcı, Azerbaycan ve Türkiye`yi tek millet iki devlet olarak nitelendirdi. Türkiye ve Azerbaycan`ın sıkı bağlarla kenetlenmiş kardeş ülkeler olduğunu vurgulayan Yazıcı, bu kardeşliğin sözde kalmadığını kaydetti.
Azerbaycan`ı bölgedeki en önemli stratejik ortakları olarak gördüklerini ifade eden Yazıcı, Azerbaycan`ın başarılarıyla gurur duyduklarını belirtti. Türkiye ve Azerbaycan olarak hem ikili hem de bölgesel konularda sergilenen dayanışmanın sürdürülmesi gerektiğine işaret eden Yazıcı, Özellikle Kafkasya`da barış, istikrar ve kalkınmanın sağlanması için Türkiye ve Azerbaycan arasındaki dayanışma tartışılmaz önemdedir dedi.
İki ülke arasındaki siyasi ilişkilere paralel olarak ekonomik alandaki ilişkilerin de ilerlediğini kaydeden Yazıcı, şöyle konuştu:
2010 yılında 2,4 milyar dolar olan ikili ticaretimizin, 2011 yılında 3,5 milyar dolara, 2012 yılında 4,2 milyar dolara yükselmesi memnuniyet vericidir. Azerbaycan`a yapılan doğrudan yatırımlarda da Türkiye ilk sırada olmaya devam ediyor. Yukarı Karabağ ve işgal altındaki Azerbaycan toprakları konusu en önemli dış politika gündem maddelerimiz arasında yer almaya devam etmektedir. Bu meselenin, Azerbaycan`ın toprak bütünlüğü içerisinde barışçıl bir çözüme kavuşması yönünde çalışmaya devam ediyoruz.