Ailelerin küçülmesi ve bağımsız bireylerin sadece kendilerine yetecek kadar mini daireleri tercih etmeleri bu yöndeki eğilimin gelecekte daha da artacağını düşündürüyor.
Türk insanının büyük ev tutkusu, çağın getirdiği yaşam koşulları ve iş yoğunluğu nedeniyle yerini küçük metrekareli konutlara bırakıyor. Stüdyo ve 1+1 tipi daireler özellikle genç kesimden rağbet görüyor. Öğrenciler, yalnız yaşamak isteyenler bekârlar, çocuk sahibi olmayan yeni evli çiftler bu dairelerin müşterisi.
Zaman ve masraftan tasarrufu amaçlayanlar, yoğun trafik ve bir kaç vasıta değiştirmenin yükünden kaçmak üzere şehir merkezindeki stüdyo daireleri tercih etseler de, şehir içindeki arsaların kısıtlılığı ve pahalı olması üzerine, inşaat firmalarının uzak yerlerde hayata geçirdikleri projelere razı oluyorlar
Aynı hane içinde büyük ailelerin geçmişte kaldığı günümüzde, nüfus artışının düşmesine rağmen özellikle büyük şehirlerde bağımsız yaşayan genç nüfusun artmasıyla yakın gelecekte doğal olarak daha fazla konuta ihtiyaç duyulacak.
Özellikle rezidans ve stüdyo tipi dairelere talep gitgide artacak. Ailelerin küçülmesi ve bağımsız bireylerin sadece kendilerine yetecek kadar mini daireleri tercih etmesi bu yöndeki eğilimin yükseleceğini gösteriyor. Konutların metrekaresinin küçülmesiyle birlikte ev için ödenen paranın azalması da yatırımcının iştahını kabarttı.
Çünkü ev satın alan kişi için en önemli şey, alacağı evin tapusu ve satmak istediği takdirde veya kiraya vermek istediğinde kazanacağı prim... Fiyatı normal dairelere oranla daha düşük olan küçük dairelerin, yeni konut projelerinde en çok satan daire tipi konumuna gelmesindeki en büyük sebep de bu. Durgun dönemde yatırım için konut alanları çekmek isteyen üreticiler de bu durumda harekete geçerek dairelerin metrekarelerini düşürmeye başladı. Konumuna göre fiyatları 35 bin ile 250 bin TL arasında değişen bu dairelerin metrekareleri ise 30 metrekareden başlayıp, 100 metrekareye kadar çıkıyor.
Türk tipi stüdyo daire
Geniş evlere alışkın olan Türk insanı, tek odalı yaşam biçimine uyum sağlamakta zorlanıyor. Tek odayı uyumak, yemek yemek, misafir ağırlamak gibi çok yönlü kullanmanın avantajlarının olduğu kadar dezavantajlarının da bulunduğunu düşünüyor. Tek odanın ısıtılması ve temizlenmesi hem kolay, hem de daha az masraflı, ancak yatağın toplanmadığı ve üzerinde giysilerin dağınık halde yayıldığı bir anda, gelen misafiri ağırlayacak ikinci bir oda olmadığı için mahcup olmak da var. Salon kullanımından vazgeçmeyen Türk müşteri, yatak odasını mahrem kabul edip, herkese açık olmasını kabullenemiyor diyen Emlak İletişim Uzmanı Başak Soner, Bu nedenle konut üreticileri stüdyo daireleri, Türk yapısına daha uyacak şekilde 1+1`e taşıyorlar. Böylelikle normalde 2+1 veya 3+1 genişliğindeki konutu 1+1 yaparak, aslında tek odayı işaret eden stüdyo daire tanımına yaklaşmış oluyorlar diyor ve ekliyor: Türkiye`de ortalama yüzde 2,5 oranında bir nüfus artışının hakim olduğunu varsayarsak, her yıl yaklaşık 500 bin yeni konuta ihtiyaç duyuluyor. Zamanla ortaya çıkacak olan yeni konut açığı, özellikle büyük şehirlerde modern kent hayatında konutu ile minimum zaman ve masraf harcamayı tercih eden, çalışan genç ve orta yaş grubuna hitap eden standartlarda daire sayılarının çoğaltılması ile giderilecek.
Rezidans talebi her daim canlı
Soner, Özellikle İstanbul`da, altlarında modern alışveriş merkezleri
bulunan, üst kısmında ise sadece konut amaçlı, ağırlıklı olarak stüdyo dairelerin yer aldığı gökdelenlerin yükseldiğini görüyoruz. Rezidanslara olan talebin her geçen gün daha da yoğunlaşmasının nedenini, genç, hareketli, göz önünde ve pratik yaşamayı seven kitlenin rezidansları tercih etmesi şeklinde açıklayabiliriz. diyor. Uzun dönemli konaklamalarda 5 yıldızlı otelleri tercih etmek yerine rezidanslara yönelen iş insanlarının, artık kısa süreli iş seyahatlerinde de aynı rezidansları tercih etmeye başladıklarını kaydeden Soner, sağladığı olanaklar sayesinde kısa zamanda emlak sektörünü canlandıran rezidansların popülerliğinin gün geçtikçe arttığını söylüyor. İstanbul`un merkezi yerlerine metroyla ulaşım kolaylığı sağlayan rezidanslar, konuklarına ev konforunda`` ferah, geniş yaşam alanları ve misafirlerinin tüm gereksinimlerini karşılayacak bir mekan sunuyor. Talep edildiği takdirde odalara faks, fotokopi ve printer yerleştiriliyor. İstenirse ücretli olarak sekreter, tercüman, şoförlü araç gibi hizmetler de sağlanıyor.
Evinin sıcaklığını arayan iş insanları, kiralık evin sorumluluğunu almak yerine rezidansta kalarak günlük yaşam faaliyetleri için fazla zaman harcamıyor. Temizlik, ütü, çamaşır, bulaşık, alışveriş, bakım, onarım, ısınma gibi hizmetler rezidans yönetimi tarafından organize ediliyor.
Ayda 300`e stüdyo, 500`e 1+1
Metrekareleri küçük olduğu için daha uygun fiyata alınabilen stüdyo daireler, metrekare bazında yüzde 10 ile yüzde 30 arasında daha pahalıya kiralanırken, satış fiyatları birkaç odalı dairelere göre her yıl artıyor. Talep yüksekliği toplu konut üreticilerinin de dikkatini çekti ve yeni projelerinde bu tip dairelerin oranı yüzde 50`yi geçti. Stüdyo ve 1+1`lerin bu kadar ilgi görmesinin sebepleri, hem fiyatlarının makul seviyelerde olması hem de ikinci elde satış kolaylığı sağlaması. Stüdyo dairelerin çabucak kiralanması ise, yatırım amaçlı konut satın alanların da ilgisini çekiyor. Bahçeşehir Ispartakule temsilcisi Ümit Sarıbay, bölgede 1+1 konutlara çok fazla talep olduğunu, bu tip dairelerin fiyatlarının 90 bin TL ile 125 bin TL arasında değiştiğini söylüyor. Stüdyo dairelerinde 40 bin TL`den başladığını kaydeden Sarıbay, 300 TL`ye stüdyo, 500 TL`ye de 1+1 konutların kiralanacağını sözlerine ekliyor. Küçük metrekareli dairelerin kiracı bulmada zorlanmayacağını söyleyen Sarıbay, Öğrenci popülâsyonunun olduğu yerde yurt ve kalabalık öğrenci evlerinden ziyade, stüdyo ve 1+1 konutlar tercih ediliyor. Ayrıca yeni projelerde sosyal tesislerin bulunması da bu tip konutların daha hızlı kiracı bulmasını sağlıyor diyor.
Talep gün geçtikçe artıyor
Stüdyo dairelere talebin gün geçtikçe daha da arttığını söyleyen Remax Vega 2 Broker`ı Ufuk Şevki, henüz yeni yeni rağbet gördüğünü, gelecekte daha fazla ön plana çıkacağını da söylüyor. Lokasyonu doğru olan ve proje içersinde adedi iyi planmış olan stüdyo ve 1+1 konutların her zaman alıcı veya kiracı bulabileceğinin altını çizen Şevki, Kurtköy ve çevresinde Sabiha Gökçen Havaalanı yakınlarındaki projelerde yapılan küçük daireler her dönem revaçta olacak. Organize Sanayi Bölgeleri`ne, üniversitelere ve ticari merkezlere yakın projelerde bu tip daireler önümüzdeki yıllarda daha başarılı olacak diyor.
Stüdyo dairelerin avantajları
1) Stüdyo daireler, metrekaresi büyük dairelere oranla daha kolay kiralanabiliyor. Hatta 1+1`lere yakın bir fiyattan kiraya verilmesi ise, en büyük avantajlarından. 1+1`ler ortalama 500 TL`den kiracı bulurken, stüdyolar aynı sitede 450 TL`ye kiralanabiliyor.
2) Birçok sitede aidatlar metrekare bazında hesaplanıyor. Buna göre stüdyoların alanları küçük olduğu için aidatları da düşük oluyor.
3) Isıtma, soğutma, aydınlatma, su, elektrik gibi masrafları daha ucuz. Hatta paradan tasarruf etmenin yanı sıra, temizlik saatlerini aza indirerek zamandan da tasarruf sağlanıyor.
4) Kiraya verilme şansları 1+1`lere göre daha yüksek.
5) Stüdyo dairelerin metrekareleri düşük olduğu için maliyetleri yüzde 10 daha ucuz. Satış fiyatı açısından 1+1`lere göre daha uygun. Yani maliyeti yüksek olsa da, satış fiyatı düşük. Bu sebeple inşaat firmaları açısından cazibesi olmasa da, tüketici açısından son derece cazip.
1+1 dairelerin avantajları
1)1+1 tipi konutların da kiralaması stüdyo dairelere oranla daha yavaş. Fakat daha uzun süreli kiralamalar yaşanıyor.
2)Talep her zaman stüdyolara oranla daha yüksek. Bunun nedeni, biraz daha fazla ödeyerek bir odasının daha olmasını tercih edenler fazla.
3)Yatak odasını mahrem kabul edip, herkese açık olmasını kabullenemeyen Türk insanı kesinlikle 1+1 tipini tercih ediyor.
4) Yalnız yaşayanlar, yeni evliler ve çocuğu henüz küçük olan aileler ilgi gösteriyor.
5)Büyük evden sıkılan, aile nüfusu azalan yaşlı çiftler tercih ediyor.
Stüdyolar nasıl verimli kullanılır?
Bir alanın büyüklüğünün yanı sıra, şekli de çok önemli. Genel kural, kenarların uzunlukları birbirine ne kadar yakınsa, alanların değerlendirilmesinin o kadar kolay olacağı yönünde. Tek odalı dairenin, dışa bakan iki cephesi varsa, bütün yönlerden ışık alacağı için ayrıcalıklı bir konumda olduğu kabul ediliyor. Giriş kapısının ise tek odalı dairenin büyük kenarının tam orta yerinden daireye girilmesine imkân tanıması gerekiyor. Böylece, koridor veya ayrı bir geçiş bölümüne gerek kalmıyor ve alan rahatlıkla kullanılıyor. Tek odalı dairelerde ideal oda yüksekliği ise 2.70 m. Dekorasyon konusunda ise alanı daha elverişli kullanmak için, dolabın içinde bir masa, katlanır çalışma yüzeyleri, eşyalar için raflar, karyolanın altında çekmeceler ya da çekilerek kullanılacak bir başka yatak, mutfağı veya yatak kısmını ayıran dekoratif bir paravan tavsiye ediliyor.
Stüdyo projelerde son durum?
Soyak Park Aparts
Soyak Yapı ve Emlak Konut GYO ile hasılat paylaşımı yöntemiyle 400 milyon TL değerinde yatırımla geliştirildi. Halkalı`da inşa edilen projede fiyatlar stüdyo dairelerin fiyatları 73.500 TL ile 78.500 TL arasında değişiyor. 1+1`ler ise 111.500 TL`den başlıyor, 149 bin TL`ye yükseliyor. 4 etaptan oluşan Soyak Park Aparts`ın satışa sunulan ilk iki etabında 1121 daire yer alıyor. Projedeki toplam konut sayısı ise 2. 200 olarak belirlendi. Soyak Park Aparts`ta 1. ve 2. etap teslimleri Nisan 2013`te yapılacak. Yüzde 5 peşinat verildiği takdirde, 30 Kasım 2012`de 17.788 TL ara ödeme yapılıyor. Bir yıl boyunca yapılacak aylık ödemeler ise 510 TL olarak belirlendi. Ayrıca taksitler her yıl 50 TL artacak.
Dumankaya flex
Dumankaya İnşaat`ın Ataşehir`de inşa ettiği Dumankaya Flex`te 137 adet ve toplam 6 değişik tipte stüdyo bulunuyor. Alanları 40 ile 66 metrekare arasında değişen stüdyoların fiyatları 85 bin TL ile 148 bin TL arasında değişiyor. Projede bulunan 60-86 metrekarelik 1+1`ler ise 129 bin TL`den başlıyor, 188 bin TL`ye yükseliyor. 2011 yılının Mart ayında inşaatına başlanacak olan Dumankaya Flex projesinde konutların teslim tarihi 2013 yılının Ağustos ayı olarak belirlendi. Küveyt Türk`le yapılan anlaşma kapsamında peşinatsız120 ay vade imkanı sağlanıyor.15 Eylül 2012`de yüzde 25 ara ödeme ve geri kalan miktarı ise 10 yıla kadar taksitlendiriliyor. Garanti Bankası ve Şekerbank ile yapılan anlaşmada ise yüzde 10 peşinat ödenirken, 15 Haziran 2011`de yüzde 15 ara ödeme bulunuyor. Dumankaya finansman sistemi ile liste fiyatı üzerinden yüzde 35 peşinatla 15 ay taksit, yüzde 35 peşinat geri kalanı vade farksız 24 ay taksitle, yüzde 40 peşinatla 24 ay sıfır faizle ve ya yarısı peşin gerisi 30 ay sıfır faizle ödeniyor. Ayrıca stüdyo dairelere özel kampanya kapsamında, yüzde 25 peşinatla 15 Ocak 2012`de yüzde 25 ara ödeme ve geri kalanı vade farksız 30 ayda ödeniyor.
Ak&N Merkez
Ak&NMerkez`de 146 adet 34 metrekare stüdyo tipi konut bulunuyor. Stüdyo dairelerin satışa çıktığı ilk 2 haftada satışı tamamlandı. 66 metrekare güneybatı cepheli 1+1`lerin fiyatı ise 89 bin TL. Şirket bünyesinde yapılan kampanya kapsamında, yüzde 25 peşinat ödeniyor, kalan miktar için senet yapılıyor. 2012 Aralık`a kadar 22 ayda daireler teslim ediliyor. Ak&NMerkez projesi Özyurtlar İnşaat tarafından Akın Holding`le birlikte hasılat paylaşımı yöntemiyle inşa ediliyor. Özyurtlar İnşaat`ın ilk karma projesi olan Ak&Nmerkez, 962 konut ile 173 mağaza ve dükkandan oluşuyor. 19 katlı altı bloktan oluşan projede evler 24 ayda teslim edilecek.
Önay garden residence
Önay Grup tarafından Beylikdüzü`nde inşa edilen Önay Garden Residence`ta 57-86 metrekarelik 1+1`lerin fiyatları 113 bin TL ile 180 bin TL arasında değişiyor. 3 bin 671 metrekare arsa alanı üzerinde kurulan Önay Garden Residence, 41 bin metrekare inşaat alanına sahip. Önay Garden Residence`ta teslimler Aralık 2011′de yapılacak. 373 konuttan oluşan ve 15 katlı olarak tasarlanan Önay Garden Residence`ta her katta 25 konut yer alıyor. Yüzde 25 peşinat verildiği takdirde yüzde 8 iskonto yapılıyor. Peşinatsız ödemede ise aylık 1000 TL ödeme yapılıyor. 12. ayın sonunda 15 bin TL ara ödeme bulunuyor.
New Residence
Mintek Yapı tarafından Beylikdüzü`nde inşa edilen New Residence`da 37 metrekarelik stüdyo daireler 56 bin TL ile 56.500 TL arasında değişiyor. Bu tip dairelerde katlara göre fiyatlar da değişiyor. Alanları 56-66 metrekare arasında olan 1+1`ler ise 73 bin TL ile 89 bin TL arasında değişen fiyatlardan satılıyor. 5 dönüm alan üzerinde 453 konuttan oluşan Newresidence, 14 katlı olarak U şeklinde inşa ediliyor. Ekim 2012′de teslim edilmesi planlanan projenin altında 3 kat AVM ve 4 kat otopark bulunuyor. Şirket bünyesinde yapılan anlaşma kapsamında, yüzde 30 peşin ödeme yapılıyor. 2 yıl içinde üç kere yüzde 10`luk bir ara ödeme yapılıyor. 40 ay boyunca da daire fiyatının yüzde 1`i taksitlerle ödeniyor.