Sayısı 200`ün üzerinde olan Türk müteahhidinin 214 proje üzerinde 25 bin Türk işçisiyle çalıştığı Libya`da saldırılar özellikle Bingazi, Derne ve Tobruk kentlerinde yoğunlaşmış durumda. Mesa ve Tekfen çalışmalarını durdururken, Rönesans şantiyelerini terk etti.
Libya`da yaşanan kaos ortamı, bazı Türk müteahhitlerinin ülkedeki yatırımlarını temelden sarsacak gelişmelere gebe görünüyor.
Son beş yıldır hızla büyüyen Libya pazarında şu anda 15.5 milyar dolarlık inşaat çalışmasını sürdüren müteahhitlerin bazıları çalışmaları durdurdu, ülkedeki şantiyeleri de terk etti. Bazıları da şimdilik sadece güvenlik önlemi almış durumda. Rönesans şantiyeleri terk ederken, Mesa ve Tekfen ise çalışmaları durdurma kararı aldı. Yüksel İnşaat, MNG Holding ve Turkmall ise güvenlik önlemlerini artıran isimler arasında yer alıyor.Ülkede 200`ün üzerinde Türk müteahhitlik firması, 100`ün üzerindeki şantiyede 214 proje üzerinde çalışıyor.
Devlet Bakanı Zafer Çağlayan`ın Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) ve Türkiye İnşaat İşverenleri Sendikası (İNTES) ve Libya`da iş yapan Türk müteahhitlik firmalarının katılımıyla yaptığı ‘Libya Değerlendirme Toplantısı`nda ülkedeki 14 firmanın şantiyesinde yakma ve talan olayının gerçekleştiğini açıkladı. Olayların özellikle, Bingazi, Derne ve Tobruk kentlerinde yoğunlaştığına dikkat çeken Çağlayan, bu şehirlerde faaliyet gösteren Türk firması sayısını 28 olarak bildirirken, bu üç şehirde 3 milyar dolar değerinde 31 projenin yürütüldüğünü anlattı. Tek bir vatandaşın burnunun dahi kanamadığını söyleyen Çağlayan, şöyle devam etti:
Bazı şantiyelerimiz yakılmıştır. Bu çerçevede can güvenliğinin sağlanması konusunda ilave tedbirler alınmıştır. Bir kısım Libya vatandaşı olan dostlarımız da Türkleri kendi evlerinde misafir ve konut etmişlerdir. Şu anda yaşam koşullarında sıkıntı baş göstermiştir. 14 firma şantiyesinde yakma veya talan olayı söz konusu olmuştur.
Bu ülkede ticaret ve müteahhitlik ilişkilerimizin mevcut boyutu ve geleceği de düşünerek olayları soğukkanlılıkla ve sükûnetle takip edilmesinin yararlı olduğu görüşü benimsendi. Türkiye`ye dönmek isteyen vatandaşlarımızın, kendi talepleri doğrultusunda Türkiye`ye güvenli bir şekilde getirilmeleri konusunda girişimler sürdürülmekte ve an be an takip edilmektedir. Bu konuda dört uçak tahsis edildi. Havayolu, denizyolu ve karayolu vasıtasıyla güvenli sevk edilmeleri ve insani ihtiyaçların karşılanmasına yönelik çalışmalar sürüyor. Bu iş, Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından saniye saniye izlenmektedir. Her türlü tedbir devletimiz ve hükümetimiz tarafından alınmaktadır.
Bankalar et olsun
Libya`daki yatırımların ve can güvenliğinin Libya devletinin garantisi altında olduğunu belirten Çağlayan, Özellikle firmalara teminat mektubu vermiş, kredi vermiş bankaların bu süreçte firmaların yanında et ve tırnak gibi beraber davranması gerekiyor dedi.
KRİZ İÇİN İKİ MASA KURULDU
Libya`daki olaylar paralelinde alınan bir önlem de Dış Ticaret Müsteşarlığı bünyesinde ‘durum izleme masası`, Dışişleri Bakanlığı bünyesinde de ‘kriz masası` kurulması oldu. Bakan Zafer Çağlayan, izleme masası`na şu ana kadar 100`ün üzerinde başvuruda bulunulduğunu belirtti. Libya izleme masası`na libyamasasi@dtm.gov.tr yoluyla ulaşılabiliyor.
TMB Başkanı Erdal Eren
İNŞALLAH TÜRK FİRMALARI ÇEKİLMEZ
Türkiye Müteahhitler Birliği(TMB)Başkanı Erdal Eren, 25 bine yakın Türk ve Uzakdoğulular da dahil olmak üzere farklı ülkelerden pek çok işçiyi çalıştırdıklarını belirterek, ana sorumluluklarının güvenlik olduğunu vurguladı. Bu noktada 2 bine yakın vatandaşın Türkiye`ye getirilmesiyle ilgili çalışmaları son derece olumlu karşıladıklarını belirten Eren, Biz, sükûnetle, konunun devlet tarafından takip edildiğini gördük dedi.
Öte yandan, Türk firmalarının 25 bine yakın istihdam yarattığını belirten Eren, Ben oradaki 25 bin vatandaştan bahsetmiyorum. Bingazi`de beklemekte olan ve Türkiye`ye dönmek isteyenlerden bahsediyorum. Bunlar kimlerdir? Şantiyeleri yakıldığı için fir8malarımızın yatıracak yer bulmakta zorlandıkları, karınlarını doyuracak yemekhaneleri olmayan şantiyelerdeki işçilerimizdir. Yoksa Libya`nın daha geniş alanındaki şantiyelerin bir kısmında çalışmalar bile devam ediyor şu anda diye konuştu.
Hırsızlık için geliyorlar
Eren, Türk firmalarının Libya`dan çekilmeyi düşünüyor mu? yönündeki bir soruyu ise, şöyle yanıtladı: İnşallah böyle bir durum olmayacağını ümit ediyoruz. Libya, bizim için önemli bir pazardır. Olayların da bizlere yönelik olmadığını görüyoruz. Hiçbir vatandaşımızı dövmeye bile kalkmıyorlar gelen eylemciler. Ben yönetimin kısa zamanda orada sükûneti sağlayacağını ümit ediyorum. Bu arada şantiye binalarının, yemekhanelerin yakıldığını, bır kısım araçların çalındığını söyleyen Eren, Şantiyelere gelen hırsızlık amacıyla geliyorlar, yakıp yıkıyorlar, çalıyorlar. Bu tip olayların içine biraz anarşi ruhu da hakim oluyor dedi.
LİBYA`DAKİ TÜRK ŞANTİYELERİNDE SON DURUM
Şantiyeleri terk etti tahliye yolda
Rönesans İnşaat`tan yapılan açıklamada Libya`nın doğu ve güney bölgesindeki şantiyelerin geçtiğimiz iki-üç gün içindeki karışıklıklar nedeniyle terk edildiği belirtilirken, Trablusgarp`taki şantiyelerdeki aktivitelerin ise geçici bir süre durdurulduğu ifadesine yer verildi. Başkent Trablusgarp`taki şantiyelerdeki çalışanların ise ilgili şantiyelerde bir arada bekletildiğinin belirtildiği açıklamada şu bilgilere yer verildi:
Çalışanlarımızı Mısır sınırına yakın güvenli bir bölgede topluyoruz. Büyükelçilik yardımıyla personelimizin Mısır üzerinden Türkiye`ye gelmesini sağlıyoruz. Devletimiz yetkilileriyle temas halindeyiz. Gelişmelerin olumsuz seyretmesi halinde çalışanlarımızın tamamının tahliye edilmesi dahil her türlü seçenek değerlendirilecektir.
Çöldeki Büyük Nehir`i durdurdu
Tekfen Holding A.Ş`den, Kamuyu Aydınlatma Platformu`na (KAP) yapılan açıklamada, yaşanan son olaylar nedeniyle çalışmaların belirsiz bir süre için durdurulduğu ifadesine yer verildi.Tekfen`in açıklamasında 2006 yılından bu yana Libya`da Tekfen-TML Ortaklığı`nda Sahra Çölü`nden Akdeniz kıyısına su taşıyacak olan Büyük Nehir projesinin üstlendiği bilgisine yer verilerek, 535 milyon dolarlık projenin 358 milyon dolar tutarındaki yüzde 67`lik kısmının Tekfen İnşaat`a ait olduğu belirtildi. Açıklamada, alınan kararın nedeni şu ifadelerle açıklandı:
21 Şubat 2011 Pazartesi günü sabaha karşı şirket`in Kufra`da bulunan ana şantiyesinde meydana gelen yağmalama olayları sonrasında çeşitli iş makineleri ve araçlar kontrolümüz dışında şantiye dışına çıkarılmıştır. Projede Libya dışından toplam 1.197 çalışanın 407`si Türk olup, herhangi bir yaralanma veya can kaybı yaşanmamıştır. Çalışanlarımızın tamamına yakını ana şantiyemizde toplanmış ve Libya`dan güvenle tahliyeleri ve ülkelerine ulaştırılması için Hükümetimiz, elçilikler ve Libya yetkili makamları nezdinde her türlü girişimde bulunulmaktadır.
Şantiyelerde stop dedi
Mesa Mesken Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdürü Ahmet Cam Aynagöz ise,18 Şubat Cuma günü Libya`daki göstericilerin Derne`de Ömer Muhtar Üniversitesi`nin inşaatını yürüten şantiyelerine aynı gün içinde iki kez saldırıldığına dikkat çekerek, bölgedeki çalışmalarını, güvenlik ve istikrar sağlanıncaya kadar durdurduklarını açıkladı.
Şantiyedeki 220 Türk işçinin güvenli noktalara yerleştirildiğini ifade eden Aynagöz, zararın boyutunu ise 15 milyon dolar olarak bildirdi.
Saldırı sırasında Libyalı işçilerden büyük destek gördüklerini vurgulayan Aynagöz, İşçilerimizin güvenli ulaşımını sağlamak için çalışmalar yürütüyoruz. Bu doğrultuda görüşmeler yapıyoruz dedi.
YÜKSEL İNŞAAT Yüksel İnşaat`tan yapılan açıklamada kendi şantiyelerinde güvenliğin sağlandığını ve her türlü tedbirin alındığı dile getirildi.
MNG HOLDİNG Açıklamada Sabratha ve Bingazi`de bazı sorunlar olduğu, ancak çalışanların başka bir şantiyeye aktarıldığı ifadesine yer verildi.
TURKMALL Turkmall CEO`su Levent Eyüboğlu, Şantiyelerimize saldırı yok. Olumsuz bir durum yok. Ama tahliyelere başladık. Konsolosluk aracılığıyla sürekli bilgi almaya çalışıyoruz dedi.