Hazine, kritik ihalede yıllık bileşik bazda yüzde 144.2 faizle 1.5 katrilyon liralık borçlanmaya gitti. Hazine bu borçlanmada 28 günlük bir süre için net yüzde 7.1 oranında faiz ödemek zorunda kaldı. Dört ay vadeli
dolar cinsinden bono yoluyla da 530.1 milyon dolarlık borçlanmaya gidildi.
Yaşanan kriz koşullarını dikkate alan Hazine, daha önce 7 ay ve 12 ay vadeli olarak yapacağını açıkladığı 7 ay ve 12 ay vadeli ihalelerin vade ve satış limitini değiştirdi. Hazine bir ay vadeli bono ihalesi ve dört ay vadeli dolar cinsinden bono ihracı yapmaya karar verdi.
Vade kısaltıldı
Hazine`den konuyla ilgili olarak sabah saatlerinde yapılan açıklamada 19 Şubat günü yaşanan gelişmeler sonucunda piyasalarda oluşan belirsizlik ortamı nedeniyle söz konusu ihalelerin vade ve satış limitlerinin değiştirilerek 21 Şubat 2001 valör ve 21 Mart 2001 itfa tarihli Hazine bonosu ihalesi yapılmasına karar verildiği bildirildi. Borçlanmaya ilişkin olarak alt ve üst limit belirlenmedi.
Hazine, daha önce bugün yapacağı 3.9 katrilyon liralık iç borç geri ödemesinin finansmanı için dün 2.9 ile 3.2 katrilyon lira arasında borçlanma limitiyle 7 ay ve 12 ay vadeli iç borçlanma kağıdı ihraç edeceğini açıklamıştı.
Dövize endeksli bono
Hazine, buna ek olarak dolar cinsinden dört ay vadeli yüzde 4 dönem faizli (yıllık yüzde 12 basit faiz) bono satmayı planladığını açıkladı.
İhalede 1.5 katrilryon borçlanıldı
Hazine`nin bir ay vadeli bono ihalesine 1 katrilyon 770.3 trilyon liralık nominal tutarda teklif geldi. Hazine bu teklifin nominal 1 katrilyon 598.4 trilyon liralık bölümünü en düşük yüzde 29.12, en yüksek yüzde 114.66 yıllık basit faizle karşılandı. Yıllık basit faizin ortalaması yüzde 92.43 olarak gerçekleşti. Bugün 3.9 katrilyon liralık iç borç geri ödemesi bulunan Hazine böylece ihalede net olarak 1 katrilyon 492.2 trilyon liralık net borçlanmaya gitti. İhale öncesi de kamu kurum ve kuruluşlarına 355.45 trilyon liralık satış yapan Hazine toplam 1 katrilyon 847.65 trilyon liralık net iç borçlanma gerçekleştirdi.
Yaşanan kriz nedeniyle 2.9 ile 3.2 katrilyon lira borçlanma limitiyle düzenlediği 7 ay ve 12 ay vadeli iç borçlanma kağıt ihalelerini iptal eden Hazine, açtığı bir ay vadeli ihale için alt ve üst limit açıklamamıştı.
Hazine`nin bir ay vadeli bono ihalesinde gerçekleşen yüzde 92.43 oranındaki ortalama faizin yıllık bileşik getirisi yüzde 144.2 olarak gerçekleşti. İhalede en düşük yıllık bileşik faiz yüzde 33.37, en yüksek bileşik faiz yüzde 200.06 oldu. Böylece Hazine 16 kasım 1999`dan bu yana ilk kez yüzde 100`ün üzerinde bir yıllık bileşik faizle iç borçlanmaya gitti.
Hazine geri ödemesini 21 mart`ta yapacağı söz konusu borçlanma için 28 günlük sürede net yüzde 7.1 oranında faiz ödemek zorunda kaldı.
530 milyon dolarlık
döviz bonosu satıldı
Hazine, dört ay vadeli dolar cinsinden bono ihalesinde ise 530.1 trilyon dolarlık satış gerçekleştirdi.
Hazine`den yapılan açıklamada, 21 Şubat 2001 valör ve 21 Haziran 2001 itfa tarihli, 4 ay vadeli, yüzde 4 faiz ödemeli (yıllık basit yüzde 12) dolar cinsinden Hazine bonosu ihracına 530.1 milyon dolarlık talep geldiği ve bu taleplerin tamamınınk arşılandığı belirtildi.
Toplam borçlanma
Böylece Hazine, bir ay vadeli bono ihalesi ve ihale öncesi kamuya yaptığı satışlar ve dolar cinsinden bonoyla yaklaşık 2.2 katrilyon liralık borçlanma gerçekleştirmiş oldu. Hazine bugün 3.9 katrilyon lira tutarında iç borç geri ödemesi gerçekleştirecek. Böylece piyasalarda net olarak 1.7 katrilyon lira kalacak.
İhaledeki değişiklik krizin faturasını düşürdü
Hazine`nin kriz koşulları yüzünden ihale programını değiştirip bir ay vadeli bonoyla borçlanması devleti şimdilik en az 430 trilyon liralık bir ek faiz yükünden kurtardı.
Hazine dün yaptığı bir ay vadeli ihaleylek amuya satış da dahil borçlandığı 1 katrilyon 847.65 trilyon lira için 28 gün sonra toplam 131.2 trilyon lira net faiz ödeyecek. Eğer bu borçlanma bir önceki üç ay vadeli ihalenin yüzde 57.03 olan yıllık basit faizi üzerinden gerçekleştirilseydi. Hazine aynı vade için 75.8 trilyon lira faiz ödeyecekti. Dolayısıyla Hazine borçlanma programını değiştirerek yaşanan krizin faiz oranlarını yükseltmesinden kaynaklanan ek maliyeti şimdilik 55.4 trilyon lirada tuttu.
Eğer Hazine kriz koşullarını dikkate almayıp önceden açıkladığı koşullarda ve bir ay vadeli bono ihalesinde olduğu gibi yüzde 92.43 yıllık basit faizle 1 katrilyon 847 trilyon liralık borçlanmaya gitseydi toplam 1 katrilyon 707.7 trilyon liralık bir faiz yükü altına girecekti. Aynı miktarda borçlanma kriz öncesinde yüzde 65 civarında olan faiz oranlarıyla yapılsaydı bu durumda da 1 katrilryon 200.9 trilyon lira tutarında bir faiz maliyeti çıkacaktı. Dolayısıyla yaşanan kriz nedeniyle Hazine toplam 506 trilyon liralık ek maliyet üstlenilecekti.
Hazine, ihalenin vadesinin bir aya çekerek belki 28 gün için yüzde 7.1 gibi tefeci faizi sayılabilecek bir orandan borçlandı ancak krizin 506 trilyon lira olabilecek maliyetini 55 trilyona indirmiş oldu.