Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) katılımcılarının birikimleri yüzde 26.44 arttı. Son bir yılda, emeklilik fonları, enflasyonun yaklaşık 12 puan üzerinde getiri sağladı. En yüksek getiri ise yüzde 41.34 ile hisse senedi fonlarında oldu. Son verilere göre gönüllü BES’te 6 milyon 970 bin kişi bulunuyor ve BES’te devlet katkısı fonları da dahil fon toplamı 175 milyar lirayı geçti.
Peki, bu 6.9 milyon kişinin birikimleri ne oldu? Son bir yılda BES’te ortalama getiri yüzde 26.44 olarak gerçekleşti. Birikimlerini faizli fonlarda değerlendirenlerin son bir yılda birikimleri yüzde 24 artarken, faizsiz fonların getirisi ise yüzde 45.63 oldu. BES’teki getiriler enflasyon ile mukayese edildiğinde ise sistemin toplam getirisi, enflasyonun 11.84 üzerinde oldu. Yani, sistemdeki katılımcıların birikimleri enflasyon karşısında erimezken, aksine enflasyonun 11.84 puan üzerinde birikimleri arttı. Faizli fonları tercih edenlerin enflasyonun 9.4 puan üzerinde getirileri artarken, birikimlerini faizsiz fonlarda tercih edenlerin birikimleri ise enflasyonun 31 puan üzerinde arttı. BES’te, yüzde 24 devlet katkılarının değerlendirildiği fonların getirisi ise son bir yılda yüzde 12.29 olarak gerçekleşti.
KİMLERİN BİRİKİMİ ERİDİ?
BES’in getirisi diğer yatırım enstrümanları ile mukayese edildiğinde ise, Emeklilik Gözetim Merkezi’nin (EGM), verilerine göre son bir yılda BİST-100 endeksi yatırımcısına yüzde 29.06 getiri sağladı. Yatırım aracı olarak mevduat faizini tercih edenlerin getirisi yüzde 9.77 olurken, doları yatırım aracı olarak tercih edenler ise yüzde 24.90 getiri elde etti. Buna göre, mevduat faizini tercih edenlerin son bir yılda birikimleri enflasyon karşısında eridi. Yatırım aracı olarak altını tercih edenler ise son bir yılda yüzde 55.13 getiri elde ettiler. Diğer yatırım araçları ile mukayese edildiğinde son bir yılda emeklilik fonlarının getirisinin faiz ve doların getirisinin çok üzerinde olduğu görüldü.
HİSSEDE REKOR GETİRİ
EGM’nin verilerine göre, BES’te, fon bazında getirilere bakıldığında ise son bir yılda rekor seviyede en yüksek getiriyi, yüzde 41.34 ile hisse fonları sağladı. İkinci en yüksek getiri ise kamu veya özel sektör borçlanma araçları, ortaklık payları, kira sertifikası gibi yatırım araçlarını içinde barındıran değişken-agresif fonlarda oldu. Bu fonu tercih edenlerin birikimleri son bir yılda yüzde 34 arttı. Dolar cinsinden kamu dış borçlanma fonlarının getirisi ise aynı dönemde yüzde 23.11 olarak gerçekleşti. Son bir yılda 17 emeklilik fonu enflasyonun üzerinde getiri sağlarken, içinde para piyasası, borçlanma fonları gibi 5 emeklilik fonu da yatırımcısına enflasyonun altında getiri sağladı.
KATILIMCILAR SABİT GETİRİYİ TERCİH EDİYOR
MERCER Türkiye’nin, açıkladığı ‘Varlık Dağılım Öngörüleri 2021’ raporuna göre, ekonomik dalgalanmalar ve kısa vadede yüksek faiz oranları nedeniyle BES’teki fon büyüklüğünün büyük bir bölümünü yerel sabit getirili menkul kıymetler oluşturuyor. Yüzde 55’in üzerinde bir oranda sabit getirili ve kısa vadeli nakit yatırım araçlarına dayalı bir varlık dağılımı görülüyor. Rapora göre, dünyada emeklilik fonlarında genel ortalamada hisse senedi dağılımı yüzde 36 iken, Türkiye’de ise yüzde 12,5. Son yıllarda yatırım dağılım oranlarında, kıymetli maden ve kamu kira sertifikaları yönünde artış gözlemlendi.