Savunma Sanayii Başkanlığı Haluk Görgün, savunma ve havacılık sektöründeki dış ticaret verilerini paylaştı. Görgün'ün açıklamaları şöyle:
Savunma ve havacılık ihracatımız 2025 Mart ayında bir önceki yılın Mart ayına göre % 147'lik tarihi bir artış rekoru kaydederek 358 Milyon $'dan 884 Milyon $'a yükseldi. Yılın ilk çeyreğindeki sektörel ihracat ise geçen yılın aynı dönemine göre % 72 artışla 1.7 Milyar $ olarak gerçekleşti. SSB ihracat stratejisindeki temel hedef yüksek katma degerli ürünlerin ihracatında kalıcı bir artış trendi sağladı. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde, dünyanın dört bir yanında yürüttüğümüz kesintisiz uluslararası iş birliği faaliyetlerinin de etkisiyle, şirketlerimiz belli bir bölgeye değil, dünyanın neredeyse tamamına ihracat yapabilir hale geldi. Önümüzdeki dönemde SSB olarak, hem büyük ölçekli şirketlerimizi hem de KOBİ'erimizi kucaklayan, ihracat yapan şirket sayımızı arttıran ve ihracatı tüm sektör için sürdürülebilirlik çıpası haline getiren uluslararası faaliyetlerle devam edeceğiz.
Savunma ve havacılık ihracatımız 2025 Mart ayında bir önceki yılın Mart ayına göre % 147'lik tarihi bir artış rekoru kaydederek 358 Milyon $'dan 884 Milyon $'a yükseldi.
Yılın ilk çeyreğindeki sektörel ihracat ise geçen yılın aynı dönemine göre % 72 artışla 1.7 Milyar $ olarak… pic.twitter.com/dhm3JKenXQ
ABD Başkanı Donald Trump, 'Kurtuluş Günü' diye adlandırdığı 2 Nisan'da karşılıklı vergi tarifelerini açıkladı. Trump'ın bu hamlesi dünya gündemine bomba gibi düşerken Çin, Kanada, Güney Kore ve Avrupa ülkelerinden karara tepki yağdı. AB büyük bir misilleme yapma hazırlığında olduğunu duyurdu. Birçok uzman bu durumun bir küresel ticaret savaşı başlatacağını savunurken Alman Bild Gazetesi geçmişte de ABD'nin böyle bir adım attığını ve sonuçlarının hüsran olduğunu hatırlattı.
SMOOTH-HAWLEY YASASI
Bild Gazatesi'nin belirttiği gibi ABD karşılıklı tarife silahını ilk defa kullanmıyor. 1930'da da ABD, 1929 yılında yaşanan büyük buhranın yıkıcı etkilerini azaltmak için Smooth-Hawley yasası olarak bilinen gümrük tarifelerini devreye almış ancak hüsranla sonuçlanmıştı.
Büyük buhran adı verilen ekonomik kriz 1929 yılında tüm dünyayı etkisi altına aldı. Bu krizden önemli ölçüde etkilenen bir ülke de ABD oldu. Hem kriz hem de yei teknolojik gelişeler yüzünden özellikle tarım ürünlerinde üretim maliyetleri oldukça arttı. ABD'li tüketici de daha ucuza ithal edilen ürünlere yöneldi.
Willis Hawley ve Reed Smooth adında iki Cumhuriyetçi senatör, krizden etkilenen çiftçileri korumak, ürettikleri mallarını satabilmelerini sağlamak ve sanayide istihdamı artırmak için ithal edilen mallara tarifeler getiren Smooth-Hawley yasasını hazırladı. İthal mallara karşılıklı gümrük vergilerini öngören bu yasa 1930'da ABD Başkanı Herbert Hoover tarafından kabul edildi. Oldukça tepki gören bu yasaya karşılık diğer ülkeler de misilleme yaptı ve ABD ürünlerine tarifeler yürürlüğe koydu.
ABD EKONOMİSİ FELAKETE SÜRÜKLENDİ
Yasa ilk başta kısa vadede işe yarıyormuş gibi göründü. Fabrikalardaki işçi maaşları, inşaat sayısı ve sanayi üretiminde keskin artış yaşandı. Ancak Kanada, Fransa, Birleşik Krallık gibi ülkelerin misillemelerinin etkisi yavaş yavaş hissedilmeye başlandı. ABD ithalatı 1929'da 4,4 milyar dolardan, 1933'de 1,5 milyar dolara yüzde 66 oranında düştü. İhracat ise 5,4 milyar dolardan 2,1 milyar dolara yüzde 61 oranında geriledi.
ABD Başkanı Donald Trump'ın yeni vergi tehditleri ve dünya üzerindeki jeopolitik gerginlikler sonucu uluslararası piyasalarda altın hareketlendi. ABD Başkanı Trump'ın son olarak hem Rusya hem de Ukrayna hakkındaki son açıklamaları ile altının ons fiyatı pazartesi günü 3100 doları aştı.
3127 dolar seviyesi ile rekor kıran altının onsu öğle saatlerine doğru 3116 dolar seviyelerinde seyrediyor. Bu ayın başlarında ons başına psikolojik 3.000 dolar sınırını ilk kez aşmıştı.
Gram altın ise 3798 TL seviyesinde.
Ünlü ABD'li Banka Goldman Sachs 2025 yılı sonu için altın tahminlerini yükseltmişti. ABD'nin açıkladığı gümrük tarifesi endişeleri de dahil olmak üzere politika belirsizliklerinin yüksek kalması halinde Goldman Sachs, uzun süredir devam eden spekülatif pozisyonlar nedeniyle altının yılsonuna kadar ons başına 3.300 dolara yükselebileceğine inandığını açıklamıştı.
Danimarkalı finans devi Saxo Bank ise altın tahminini güncelledi. Fiyatlarda kısa vadeli oynaklık beklenirken, Saxo Bank 2025 altın fiyat tahminini ons başına 3300 ABD dolarına yükseltti.
Emeklilerin gündemi bayram ikramiyeleri ve banka maaş promosyonları. Emeklilere verilen bayram ikramiyesinin 4 bin TL'ye çıkarılmasına yönelik kanun tasarısı meclisten geçti. SSK, BAĞKUR ve Emekli Sandığı emeklilerine yatacak olan bayram ikramiyesi, ilk etapta 3000 TL olarak hesaplara geçecek. MEmekli bayram ikramiyesi, 1000 TL'lik farkın da yatırılmasıyla birlikte Ramazan Bayramı için tamamlanmış olacak.
Bayram ikramiyelerinin yatması ile gözler emeklilere ödenen banka promosyonlarına çevrildi. Birçok banka 2025 itibarı ile emekliye ödenen banka promosyonlarını güncelledi. Birçok banka da emekli promosyonlarının yanında kampanyalar düzenliyor.
EMEKLİ MAAŞI PROMOSYONU NASIL ALINIYOR?
Emeklilerin bir bankadan promosyon alabilmesi için o bankaya emekli maaşını taşıması ve maaşını bu bankadan çekmeyi taahhüt etmesi zorunlu. Maaşlarını istedikleri bankaya taşıyabilen emeklilerin bunu bankaya bildirmesi gerekiyor. Bildirim banka şubelerinden veya e-Devlet üzerinden yapılabiliyor.
Taahhüt süresi dolmadan da banka değişikliği yapılabiliyor. Ancak mevcut bankada kalınan sürenin promosyonu emeklide kalıyor, kalanını ise iade ediliyor.
Promosyon tutarı emeklinin maaş miktarına göre belirleniyor. Bankaların duyurduğu promosyon tutarı maaşı en yüksek emeklilere ödenen miktar oluyor. Emekli maaşı azaldıkça ödenen promosyon miktarı da düşüyor. Banklara 3 yılda bir bu promosyonları verirken emekliler senede bir banka promosyonlarını almak istiyor.
Türkiye'de birçok il hızlı trene kavuşacak. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın yayınladığı 2025 yılı bütçe raporuna göre projesi tamamlanan ya da proje çalışmaları devam eden hızlı tren hatları gün yüzüne çıktı. Bakanlığın raporuna göre ulaştırma yatırımlarında en büyük payı yüzde 51 ile demiryolları alıyor.
Türkiye'de şu anda yapımı devam eden 3776 km hat bulunuyor. Osmaneli - Bursa - Bandırma hattı, Karaman - Ulukışla hattı, Mersin - Adana - Gaziantep hattı, Ankara - İzmir hattı ve Halkalı - Kapıkule, Yerköy - Kayseri hattı gibi Yüksek Hızlı Tren (YTH) hatlarının inşaatı Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanlığı tarafından devam ettiriliyor. Bu hatların tamamlanmasıyla Edirne - İstanbul, İstanbul - Bandırma, Ankara - Bandırma, Ankara - İzmir, Ankara - Kayseri, Karaman - Ulukışla ve Mersin - Gaziantep arası kesintisiz YHT seferleri başlayacak. Bu hatların inşasının en geç 2028 yılında tamamlanması bekleniyor.
Bunun yanında proje çalışmaları tamamlanan ve proje çalışmaları devam eden hatlar ile birçok ile ilk defa tren hattı gelecek. Birçok hattın projelendirme çalışmaları tamamlandı. Bu hatlarda demiryolunun geçeceği zeminin etüdü, hatlar için gerekli olan tüneller ve viyadükler, durak yapıları, sinyalizasyon... gibi projeler hazırlandı. Projesi tamamlanan hatların yatırım programına alınıp ihaleye çıkılması bekleniyor. Bu hatların inşasına başlama tarihleri kesin olmamakla beraber 2050 yılına kadar tamamlanması hedefleniyor. Bazı hatlarla ilgili proje çalışmaları ise devam etmekte. 6978 km hattın projelendirme çalışmaları tamamlanırken 5785 km hattın da etüt çalışmaları da devam ediyor. Bu hatların da inşa edilmesi ile 2050 yılında toplam 28590 km demiryolu hattı hedefleniyor.
Bu projelerin tamamlanması ile Bursa, Antalya, Muğla, Trabzon, Çorum, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Iğdır, Tokat, Şanlıurfa, Siirt, Mardin, Kırşehir, Aksaray... gibi illere de tren ile seyahat etmek mümkün olacak.
YAPIMI DEVAM EDEN HATLAR: BURSA'YA HIZLI TREN GELİYOR
3.2 milyon nüfusu ile Türkiye'nin 4. büyük ili Bursa trenle tanışıyor. Osmaneli - Bandırma arası 204 kilometrelik hızlı tren hattı inşaatının yüzde 64'ü tamamlandı. Osmaneli - Bursa arasının 2025 yılında hizmete alınması ile İstanbul - Bursa ile Ankara - Bursa arası hızlı tren seferleri başlayacak. Bursa - Bandırma arası hızlı tren ise 2028'de açılacak. Ulaştırma Bakanı Abdulkadir Uraloğlu 2024 yılı Eylül ayında "Bu projemiz bittiği zaman Ankara'dan Bursa'ya seyahat süresi 2 saat 15 dakika sürecek. Aynı şekilde buradan İstanbul'a da 1 saat 15 dakikalık bir seyahat süresiyle seyahat etmiş olacağız." demişti.
