Türkiye, Mavi Vatan'ın savunması için adımlarını kararlılıkla atarken Türk Donanması için son teknoloji gemiler de üretilmeye devam ediyor. İstif sınıfı fırkateynlerin, Reis sınıfı denizaltıların ve milli uçak gemisi MUGEM'in inşaatına devam edilirken son olarak TF-2000 hava savunma muhribinin yapımına da başlandı. Milli Savunma Bakanlığı (MSB) yaptığı açıklamada, "TF-2000 hava savunma muhribi projesi kapsamındaki ilk geminin birinci bölümünün inşasına İstanbul Tersaneler Müdürlüğü'nde başlandı. Çelik kubbesi de dahil olmak üzere gemimiz en kısa sürede inşa edilecek ve hava savunma kabiliyetlerimize önemli katkı sağlayacak." ifadelerine yer verdi.
<iframe src='//www.hurriyet.com.tr/video/embed/?vid=42646009&resizable=1&autostart=true&playsinline=true&v_utm_source=haber_detay' width='580' height='326' loading='lazy' frameborder='0' scrolling='no' allow='autoplay; fullscreen' allowfullscreen></iframe>
TF-2000'in yapımına başlanması Yunanistan'da adeta endişeye yol açtı. Yunanistan'ın Enikos gazetesi Türk Deniz Kuvvetlerinin önlenemez yükselişini överken Yunanistan'ın donanma politikalarını yerden yere vurdu.
YUNAN FİLOSU TÜRKİYE KARŞISINDA KÜÇÜLÜYOR ZAYIFLIYOR
Christos Mazanitis imzalı makalede gazete TF-2000 hava savunma muhribine geniş yer verirken Türkiye'nin deniz gücünü günden güne büyüttüğünü, Yunanistan'ın ise buna karşı bir politika üretemediğini ifade etti.
Yunanistan'ın Fransa'dan satın aldığı 4 adet Belhanda sınıfı fırkateyn ile Türkiye'nin deniz gücüne karşı koyulamayacağı belirtilen makalede "Dört FDI Belharra firkateyni, Ege ve Doğu Akdeniz'e baharı getirmeyecek." denildi. Gazete Yunan donanmasının daha fazla takviyeye ihtiyacı olduğunu, ancak eskiyen ve emekliye ayrılacak olan gemi ve denizaltıların yerine yenilerinin konulmasına dair bir program olmadığının altını çizdi. Makalede "Türkiye'nin zaten ihraç ettiği yerli gemilerin yerine yenilerini inşa ettiği, yerli üretimi güçlendirdiği, ekonomisine değer kattığı dönemde Türk Donanması Yunanistan'ın sahip olmadığı bir özerkliğe ulaştı. Buna karşın Yunan filosu küçülüyor ve ateş gücü zayıflıyor." denildi.
Makalede "Türkiye, TF-2000'in yanı sıra, MİLGEM projesi kapsamındaki ADA ve İSTİF sınıfı korvet ve fırkateynler, Milli Uçak Gemisi ile HİSAR sınıfı açık deniz karakol gemileri de dahil olmak üzere çeşitli savaş gemilerinin inşasına eş zamanlı olarak devam etmektedir." ifadeleri kullanıldı.
TF-2000 MUHRİBİNE ÖVGÜ
Forbes verilerine göre Page’in serveti pazartesi günü bir günde 8,7 milyar dolar artarak yaklaşık 255 milyar dolara ulaştı. Son beş yılda serveti dört kattan fazla büyüyerek 261 milyar dolar seviyesine yaklaştı.
Page kısa süre önce Amazon Inc. kurucusu Jeff Bezos’u (238,5 milyar dolar) ve Google’ı birlikte kurduğu Sergey Brin’i (241,9 milyar dolar) geride bıraktı. Listenin zirvesinde ise Tesla Inc. CEO’su Elon Musk 475,5 milyar dolarlık servetiyle yer almaya devam ediyor.
Sergei Brinn ile ABD'li teknoloji devi Google'ı kuran Larry Page 1973 yılında doğdu. Michigan Üniversitesi bilgisayar mühendisliği bölümü mezunu olan Page ve Stanford'da da yüksek lisansını bitirdi. Doktorasını yapmaya başlayan ancak tamamlamayan Page, Brin ile 1998'de yazılım devi Google'u kurdu. Google'a ait tüm şirketler daha sonra Alphabet Inc. çatısı altında birleşti.
Page 2019 yılında Google'daki tüm görevlerinden ayrıldığını duyurmuştu.
MURAD radarı ile KIZILELMA ve F16'ların tespiti oldukça zorlaşacak. Bu radar ile F16'lar 4.5'uncu nesil savaş uçakları haline gelmiş oldu. Uçakların görüş menzili oldukça artarken radar kesit izleri önemli ölçüde azaldı. Daha önce hedefi 20 km öteden tespit edebilen F16'ların 200-300 km ötedeki hedefleri de tespit edebilecek. Bunun yanında MURAD AESA radarı ile hem F16'lar hem de KIZILELMA aynı anda birçok hedefi tespit edip takibini yapabilecek. MURAD ile daha yüksek çözünürlük elde edilecek ve yer görevlerinde hedeflerin haritalandırması çok daha iyi yapılabilecek. Bu radar Türk Hava Kuvvetlerine hava hava ve hava yer görevlerinde büyük üstünlük kazandıracak.
Peki nedir bu AESA radarı? Öncelikle geleneksel uçak radarları nasıl çalışıyor ona bakalım. Savaş uçaklarının burunlarına yerleştirilen geleneksel radarlar, tek bir antenden yaydıkları sinyallerin radar menzilindeki bir nesneye çarpıp yansıması ile o nesnenin boyutunu, hızını ve karakterini tespit edebilir. Ancak radarlar düşman unsurunu tespit edebilmek için oldukça fazla enerji dalgaları yayar. Radarların yaydığı bu dalgalar da düşman unsurları tarafından açıkça görülebilir. Kısaca radarı açık bir savaş uçağı, karanlıkta ön farını açıp yaklaşmakta olan bir bisiklet gibi kolayca tespit edilebilir.
İlk kez 1961 yılında ABD'de geliştirilen AESA radarları günümüz orduları için vazgeçilmez bir araç haline geldi. Aktif Elektronik Taramalı Dizi Radarı anlamına gelen AESA radarları havada ve yerde çoklu hedef takibi, SAR görüntüleme, hareketli kara ve hava hedeflerinin tespiti, yüksek hassasiyetli menzil ölçümü ve gelişmiş haritalama yeteneklerine dikkat çekiyor. Bu radarlar geleneksel radarlara göre çok daha uzun menzili ve çok daha geniş alanı tarayabiliyor.
AESA RADARININ AVANTAJLARI
Diğer radarların aksine AESA radarları farklı frekanslardaki sinyallerin yüzlerce verici tarafından belirli aralıklarla farklı yönlere gönderilmesi ile çalışıyor. Farklı frekans ve dalga boyundaki bu sinyaller AESA radarlarının takılı olduğu olduğu araca büyük bir gizlilik sağlıyor. Günümüzde 4.5'uncu ve 5'inci nesil savaş uçaklarında AESA radarları kullanılıyor. AESA radarları özellikle 5. nesil uçaklara dış kaplama ve aviyoniklerle beraber görünmezlik özelliği kazandıran unsurlardan biri. Bu çalışma prensibi sayesinde AESA radarlarına elektronik karıştırma uygulamak da oldukça zor.
Bunun yanında tek anten yerine yüzlerce antenle sinyallerin yollanması ile AESA radarları birden fazla aracın tespit ve takibini yapabiliyor. Bu işlemler sırasında diğer radar görevlerini de yerine getirebiliyor. Bu yüzden geleceğin savaş konseptinde AESA radarları önemli bir yer tutuyor.
AESA radarlarının geleneksel radarlara oranla devre dışı kalma riski de düşük. Bu radarlarda bulunan yüzlerce modülden birinin bozulması halinde diğer modüller devreye girerek radarın görevini eksiksiz yerine getirmesini sağlıyor. Bu küçük modüller ayrıca daha yüksek çözürnürlük ve hassasiyet sağlıyor. Ayrıca geleneksel radarlara göre daha uzun menzile sahip AESA radarları daha kısa sürede hedefi algılayabiliyor. Hava hedeflerinin yanında birçok kara hedefi aynı anda tespit edilip haritalandırılabiliyor.
TÜRK ORDUSUNDA AESA DÖNEMİ
Hükümetin dar gelirliye destek sağlamak amacıyla 2026'da 'Vatandaşlık maaşı' uygulamasına geçmek üzere çalışmalara başladığı konuşuluyor. Edinilen bilgiye göre çalışma ile geliri asgari ücretin altında olan hanelere vatandaşlık maaşı ile destek ödemesi yapılacak. Ekonomist Prof. Dr. Abdulkadir Develi tasarının detaylarını açıkladı.
GELİR TAMAMLAYICI AİLE DESTEK SİSTEMİ
Develi tasarıyı "Belirlenen rakamın altında gelir elde eden hanelerin desteklenmesi" olarak tanımladı. Develi "Mesela 25 bin lira gelir sınırı getirelim buraya. Bir haneye 20 bin lira para girerse aradaki 5 bin liranın devlet tarafından verilmesi ve ailenin bu noktada sübvanse edilmesi temel motivasyon. Burada ki bu sisteme biz gelir tamamlayıcı aile destek sistemi adını verebiliriz" dedi. Bu uygulamanın OVP'de de olduğunu belirten Develi "Özellikle aile odaklı, kapsayıcı iş gücü ile katılımına mani olmayan sosyal yardım programları kapsamında bu uygulamayı değerlendirmek daha doğru olur" diye belirtti. Ekonomist ailenin refah durumunun korunurken istihdamın da zarar görmemesinin ve istihdama teşvik edilmesinin amaçlandığını ifade etti.
'TEK YAŞAYAN VATANDAŞLAR DA YARARLANABİLİR'
Develi bu tasarının detaylarının ilerde açıklanmasını beklediğini; destek miktarı, kişi sayısı gibi sınırlamaların yakında belli olacağını söyledi. Ekonomi uzmanı öncelik durumunun ailenin refah düzeyini ve hane halkını desteklemek olduğunu ancak bireyler için de uygulamanın olabileceğini ifade etti. "Yalnız yaşayan vatandaşlar da olabilir" diyen Develi "Burada vatandaş kelimesi önemli. Tek başına bir hanede yaşayan vatandaşlar da yararlanacaktır" dedi.
UYGULAMADA YAŞ SINIRI VAR MI?
Bu uygulama ile ilgili bir süre sınırlaması belirtilmediğini belirten Develi "Ailenin geliri arttığı zaman bu vatandaşlık maaşı otomatik olarak sonlanacaktır" ifadelerini kullandı. Ekonomi uzmanı yaş faktörünün devreye girmeyeceğini uygulamanın her vatandaşı kapsayacağını belirtti. "Emeklilerin de geliri artacak mı" sorusu üzerine develi "Ben bunun asgari düzey altında maaş alan herkesi kapsayacak şeklinde yorumluyorum" diye cevapladı. Develi 2026 yılında seçilen pilot illerde uygulamanın başlayacağını ifade etti.
Dünyanın en zengin iş insanları arasında bulunan 'Omaha kahini' lakaplı 95 yaşındaki Warren Buffet, hissedarlarına yazdığı mektupta yıl sonunda yatırım devi Berkshire Hathaway'ın CEO'luğunu bırakacağını doğruladı.
Buffett, CEO'luk görevini 63 yaşındaki Greg Abel'e devredecek. Mektubunda Buffet, yatırımcıların güven duygusu oluşana kadar bir miktar hisseyi elinde tutmaya devam edeceğini de belirtti. "Greg'den daha iyi bir CEO düşünemiyorum" diyen Buffett, yatırımcılar arasında kısa sürede güven duygusunun oluşacağına inandığını yazdı.
Buffett, CEO'luk görevini devrettikten sonra şirkette sadece başkan olarak kalacak. Yatırımcılarla tüm iletişimi ise yeni CEO Abel sürdürecek.
Bloomberg milyarderler endeksine göre Warren Buffett, 148 miyar dolarlık servetiyle dünyanın en zengin 11. insanı konumunda. Buffett, kısa yoldan zengin olma yöntemlerine karşı çıkmasıyla ve uzun vadeli yatırım tavsiyeleri ile biliyor.
Sahibi olduğu Berkshire Hathaway ise Apple, Amazon, American Express ve Chevron gibi dev şirketlerinin hatırı sayılır miktarda hissesine sahip.
WARREN BUFFETT KİMDİR?
Warren Buffett 1930 yılında ABD'nin Nebraska eyaletinin Omaha kentinde dünyaya geldi. Nebraska Üniversitesi'nde İşletme okuyan Buffett, Columbia Üniversitesi'nden de yüksek lisans diplomasını aldı.
Buffett, 1965 yılında Berkshire Hathaway adlı bir tekstil şirketini satın aldı ve şirketi yatırım şirketine dönüştürdü. O zamandan beri, Berkshire Hathaway'ın hisseleri yüzlerce kat artarak, Buffett'ı dünyanın en zengin insanlarından biri yaptı.
Türk Hava Kuvvetleri uzun zamandır Viper olarak da bilinen F16 savaş uçağı en son modeli olan Block-70'i TSK envanterine katmak istiyor ancak ABD ile yaşanan bazı anlaşmazlıklar nedeniyle bu satış gerçekleşmiyordu. Bloomberg News'in haberine göre hükümet yetkilileri, oluşan pürüzleri ortadan kaldırmak ve 40 adet son model F16 uçağını Türk Hava Kuvvetleri envanterine katmak için üretici firma Lockheed Martin ile bir dizi görüşme gerçekleştirecek. Haberde yer alan ve ismi açıklanmayan kaynaklara göre bu görüşmelerde satın alınacak 40 adet F16'da Türk malı radar ve elektronik sistemlerin kullanılması ve kaynak kodların Türkiye'ye verilmesi konusunda ABD tarafı ikna edilmeye çalışılacak.
F16'ların Türkiye'ye satışını ABD kongresi şubat ayında onaylamış, ancak ABD'nin Türk malı elektronik ve radar sistemleri takılmasına ve kaynak kodların verilmesine karşı çıkmasından dolayı satış gerçekleşmemişti. Haberde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ABD Başkanı Donald Trump ile eylülde yaptığı görüşmede F16 satışı konusunu da gündeme getirdiği aktarılıyor. İlk uçuşunu 1976 yılında yapan F16'ların son modelleri Block-70 olarak tanımlanıyor. Bu modellerde en yeni dijital ve elektronik sistemler ile APG AESA radarı bulunuyor.
TÜRKİYE F16'LARA KENDİ SİSTEMLERİNİ TAKMAK İSTİYOR
Emekli Hava Korgeneral Erdoğan Karakuş ise F16 Block-70 satışı ile ilgili yeni gelişmeleri değerlendirdi. Karakuş yapılacak F16 anlaşmasında 40 adet yeni F16, 79 adet F16 modernizasyon kiti, yedek motorlar ve mühimmatlar olduğunu ve tüm anlaşmanın 23 milyar dolara mal olacağını ifade etti. Karakuş Türkiye'nin hem maliyeti düşürmek hem de veri güvenliği sağlamak açısından Türkiye'nin bu uçaklara kendi sistemlerini ve mühimmatlarını takmak istediğini ifade ediyor. Emekli Hava Korgeneral, Türkiye'ye satılacak ekipmanların bazılarını şöyle sıralıyor:
40 tane F16 Block-70 ve bu uçaklara monte 40 motor, 79 adet modernizasyon kiti, 81 adet diğer F16'larda kullanılmak üzere yedek motor, 149 tane APG 83 AESA radarı, 858 tane güdümlü füze ve 129 adet güdümlü füze atıcısı, 952 tane gelişmiş orta menzilli AIM 120 C8 AMRAAM hava hava füzesi, 864 tane havadan yere sığınak ve yakıt deposu delici GBU-39 bombaları, 401 adet SideWinder AIM 9 Block-2 füzesi, 96 tane AGM 88B yüksek hızlı anti radyasyon füzesi ile 96 AGM 8 gelişmiş anti radyasyon güdümlü füzesi...
Erdoğan Karakuş bu anlaşmada sadece silah sistemlerinin 7-8 milyar dolar değerinde tuttuğunu belirterek "Zaten 100 tane AMRAAM füzesi için anlaşma yapıp 300 milyon dolar ödedik. Tabi ki bu silahların bazılarını almak zorundayız ama bazılarını almak yerine kendi yerli ve milli mühimmatlarımızı kullanıp fiyatı düşürmek istiyoruz" dedi. Karakuş tek bir Sidewinder füzesinin fiyatının 1 milyon doların, tek bir anti radyasyon füzesinin fiyatının da 4 milyon doların üzerinde olduğunu hatırlattı. Türkiye ABD'den F16'lara kendi mühimmatını takabilmek için uçağın kaynak kodlarını uzun süredir talep ediyor. Bunun yanında Roketsan, Göktuğ projesi kapsamında hava hava füzeleri olan Gökdoğan ve Bozdoğan'ın testlerini başarı ile tamamladı.
'YERLİ RADAR VE ELEKTRONİK SİSTEMLERİN TAKILMASI GÜVENLİK AMAÇLI'
Karakuş mühimmatın yanında Türk Silahlı Kuvvetlerinin F16'lara ABD yapımı radarlar yerine ASELSAN üretimi MURAD AESA radarları takmak istediğini söyledi. Güvenlik politikaları uzmanı bunun nedeninin maliyeti düşürmek ve güvenlik amacıyla olduğunu söyledi. Karakuş "Düşman unsurları elektronik karıştırma yapamasın diye kendi radar ve elektronik sistemlerimizi F16'lara entegre etmek istiyoruz" dedi. Emekli Hava Korgeneral sözlerine "Biz bu modernizasyonları da uçakların haklarını alarak kendimiz yapmak istiyoruz. Tüm bunlar sonucunda 23 milyar dolarlık fiyatın 12-13 milyar dolara düşeceğini tahmin ediyorum." diye devam etti.
Milyonlarca çalışan 2026 için açıklanacak asgari ücreti merakla bekliyor. Aralık ayı boyunca toplantılar yapacak olan Asgari Ücret Tespit komisyonu 2026 yılı için belirlenecek olan asgari ücretin yılın son günlerinde açıklayacak. Geçtiğimiz yıl asgari ücret artış oranı yüzde 30 olarak tespit edilmişti. Asgari ücret, 2025 yılı için bir işçi için aylık brüt 26 bin 5 lira 50 kuruş, kesintiler düştüğünde net 22 bin 104 lira 67 kuruş olarak tespit edilmişti.
'GEÇEN SENEKİ FORMÜL UYGULANMAYABİLİR'
Aralık ayı yaklaştıkça 2026 yılı için yapılacak asgari ücret artış oranı ile ilgili olası senaryolar da dile getirilmeye başlandı. Sosyal Güvenlik Uzmanı Ali Duman hurriyet.com.tr'ye yaptığı açıklamada şu an itibarıyla net bir rakam söylemenin zor olduğunu ama geçtiğimiz döneme bakınca mevcut enflasyon ile beklenen enflasyonun ortalaması alınarak bir artışın belirlendiğini ifade etti. Ancak Duman bu sene bu formülün de uygulanmayabileceğini dile getirdi. Sosyal güvenlik uzmanı sözlerini şöyle sürdürdü:
Geçtiğimiz dönem yüzde 44 civarı enflasyona karşın bu formül ile asgari ücret yüzde 30 artmıştı. Bu sene sonu için Orta Vadeli Programa göre yüzde 28 buçuk enflasyon bekleniyor. Geçen seneki formüle göre uygulanırsa asgari ücret artışının yüzde 23 civarı yapılması gerekiyor. Ancak geçen sene uygulanan formül bu sene uygulanmayabilir. İstihdamın devamlılığı ve ücret artışına bağlı enflasyona karşı önlem gözetilerek daha düşük bir rakam zikredilebilir.
'YÜZDE 20 ÖNE ÇIKIYOR'
Sosyal Güvenlik Uzmanı Mert Nayır, Hürriyet.com.tr'ye asgari ücret ile ilgili değerlendirmede bulundu. Nayır "Asgari ücret artışının yüzde 15-25 arasında olması bekleniyor. Bu durumda da yüzde 20'lik bir senaryo öne çıkıyor. Tabi Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın devreye girmesi de olası" dedi.
'ENFLASYON FARKI YÜZDE 31'İ AŞABİLİR'
Yeminli mali müşavir ve ekonomist Muhammed Bayram CNN Türk'e ekim ayı enflasyon rakamları ile beraber 10 aylık enflasyon farkının yüzde 28,5 olduğunu ifade etti. Bayram kasım ve aralık ayında açıklanacak rakamlarla bu farkın yüzde 31'i aşabileceğini belirtti. Gelecek yıl beklenen enflasyonun yüzde 19 civarı olmasının beklendiğini dile getiren Bayram, ücret artış oranının tahmini olarak yüzde 20-35-30 bandında beklediğini belirtti. Uzman isim "Yüzde 28 ile 30 arası rakam ön plana çıkıyor diyebiliriz" dedi.
Ankara-Kahramankazan’da inşa edilen BMC Ankara Tank ve Yeni Nesil Zırhlı Araçlar Üretim Tesisi’nin açılış töreni gerçekleşti. Tören sonrası, seri üretim kapsamında üretilen üç yeni Altay Tankı'nın Türk Silahlı Kuvvetlerine teslim töreni de yapıldı.
Açılış töreninde bir konuşma yapan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, envantere giren ilk yerli ve millî ana muharebe tankı özelliğini taşıyan Altay'a ilişkin "35 bin kilometrelik test süreci, 3 bin 700 fiili atışla tüm aşamaları geçen Altay tanklarımızın ilkini kahraman ordumuza teslim etmenin gururunu yaşıyoruz" dedi ve savunmada hedefin "tam bağımsızlık" olduğunu bir kez daha vurguladı.
20 YILDA BAĞIMLILIKLTAN ÖZERKLİĞE ULAŞMANIN SİMGESİ
Altay Tanklarının envantere girmesi ise dış basında geniş yankı uyandırdı. İsrail gazetesi Maariv, Altay tanklarının seri üretime geçmesini “Türkiye, süper güçler arasına giriyor: Ölümcül kapasiteye sahip yeni tankını üretmeye başlıyor.” başlıklı haberi ile duyurdu.
Basın kuruluşu, yayınlanan makalede Altay Tankları için "Endüstriyel egemenliğin simgesi, sadece yirmi yılda bağımlılıktan neredeyse özerkliğe ulaşan bir savunma sanayisinin somut bir ürünü" ifadelerini kullandı. Makalede Türkiye'nin ilk yerli ve milli ana muharebe tankının TSK envanterindeki eski M48 ve M60 serilerinin yerini almak üzere tasarlandığı vurgulandı.
Haberde, Altay tanklarının "yirmi yılı aşkın araştırma ve geliştirme testleri ile endüstriyel iş birliği sürecinin sonucu olarak" ön plana çıktığı ifade edildi.
Maariv'in haberinde, "yabancı bağımlılığına son" değerlendirmesinde bulunurken şu ifadeler yer aldı:
"Altay projesi, sadece savaş alanında değil, siyasi ve ekonomik açıdan da sembolik bir anlam taşıyor. Türkiye’nin savunma sanayi altyapısının olgunlaştığını ve yabancı tedarikçilere bağımlılığını azaltma kararlılığını gösteriyor. Altay projesi, 2000’li yılların başında başlatılan Milli Tank Üretim Projesi (MITÜP) kapsamında geliştirildi. Yaklaşık beş yıl süren teknik testlerin ve saha değerlendirmelerinin ardından, Kore motoru kullanılan iki “Yeni Altay” prototipi Nisan 2023’te TSK’ya teslim edildi. Bu testlerin başarıyla tamamlanmasıyla birlikte, bu hafta ilk operasyonel teslimatın önü açıldı."
