ABD'de Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) faiz oranlarını sabit tuttu ve alınan kararlara iliştin açıklamasından enflasyonun Fed'in yüzde 2'lik enflasyon hedefine doğru “ilerleme kaydettiğini” belirten ifadeyi çıkararak sadece fiyat artış hızının “yüksek kalmaya devam ettiğini” belirtti.
FOMC'nin 2 gün süren toplantısının ardından yapılan açıklamada, "Ekonomik faaliyet sağlam bir hızla genişlemeye devam etti. İşsizlik oranı son aylarda düşük bir seviyede istikrar kazandı ve işgücü piyasası koşulları sağlamlığını koruyor. Federal fon oranı hedef aralığında yapılacak ilave ayarlamaların kapsamını ve zamanlamasını değerlendirirken Komite, gelen verileri, gelişen görünümü ve risk dengesini dikkatle değerlendirecektir” denildi.
Gecelik faiz oranının mevcut yüzde 4,25- yüzde 4,50 aralığında tutulması yönündeki oybirliğiyle alınan karar ve yeni açıklama, yetkililer daha fazla enflasyon ve istihdam verisi beklerken ve Başkan Donald Trump'ın politikalarının etkisi konusunda netlik kazanırken Fed'i bekleme moduna sokuyor.
Politika faizini sabit tutma kararı, 2024 yılında Fed'in gösterge faizini tam bir yüzde puanı düşüren art arda üç faiz indiriminin ardından beklenen bir karardı.
Yetkililer, para politikasını tekrar gevşetmeden önce enflasyonun önümüzdeki aylarda Fed'in hedefine düşmeye devam edip etmediğini görmek istediklerini söylerken, Trump'ın planlarının fiyat baskıları, işgücü piyasası ve ekonomik büyüme üzerindeki etkisine dair belirsizliklerini de dile getiriyorlar.
POWELL: FED'İN ACELESİ YOK
Fed Başkanı Jerome Powell, faiz kararı sonrasında açıklamalarına başladı. Powell "Fed'in politika ayarlamak için acele etmesine ihtiyaç yok" dedi.
Powell'ın açıklamaları şöyle:
İş gücü piyasası aşırı ısınmış durumdan soğumaya başladı, güçlü olmaya devam ediyor. Enflasyon yüzde 2 hedefine yaklaştı, ancak biraz yüksek kalmaya devam ediyor. İşsizlik oranı yüzde 4,1 seviyesinde düşük seyretmeye devam ediyor. İşgücü piyasası genel olarak dengeli, ciddi bir enflasyonist baskı kaynağı değil. İstihdam ve enflasyon hedeflerine yönelik riskler aşağı yukarı dengeli. Fed'in politika ayarlamak için acele etmesine ihtiyaç yok. Fed 5 yıllık politika gözden geçirmesini yazın ikinci yarısında tamamlamayı hedefliyor. Yüzde 2 enflasyon hedefi politika gözden geçirmesinden sonra devam ettirilecek. Başkan Trump'ın söyledikleri hakkında yorum yapmayacağım. Fed politikası iyi konumlanmış durumda.
"BELİRSİZLİK YÜKSEK"
Daha fazla faiz değişikliğini değerlendirmek için enflasyonda ilerleme veya iş gücü piyasasında zayıflık görmeye ihtiyaç var. FOMC hangi politikaların uygulamaya gireceğini görmeyi bekliyor. Sabırla izleyeceğiz ve anlamaya çalışacağız.
Tahminler oldukça belirsiz. Politikalarda ciddi değişiklik nedeniyle belirsizlik biraz yüksek. Bizi yönlendirmeleri için verilere bakacağız. Enflasyon konusunda daha fazla ilerleme görmeyi bekliyoruz. Şu anda gördüklerimiz politika ve ekonomi için gerçekten iyi bir pozisyonda. Başkanlık kararnamelerinin detaylarını gözden geçiriyoruz, politikalarımızın yasalarla uyumlu olmaları için çalışıyoruz. Biz verilere bakarak karar veriyoruz, hedeflerimize ulaşmak için elimizden geleni yapıyoruz ve yapmaya devam edeceğiz. Konut hizmetleri enflasyon oldukça istikrarlı şekilde aşağı geliyor.
Göç ciddi şekilde yavaşladı, bu yavaşlamanın devam etmesi büyük olasılık. Göçün yavaşlaması işsizlik oranının istikrar kazanmasında bir neden olabilir.
Komite'deki herkes federal fon faizinin nötr seviyesinin anlamlı şekilde üzerinde olduğunu düşünüyor. Ancak daha fazla ayarlama yapmak için acele içinde olmamamız uygun.
"REZERVLERİMİZ BOL"
Tarifeler konusunda ne olacağı, ticaretin nasıl değişeceği konusunda ihtimaller çok fazla, bu konuda spekülasyonda bulunmak istemiyorum. Tarifelerin tüketicilere nasıl yansıyacağını, aktarılacağını bilmiyoruz. Son veriler rezervlerimizin bol olduğuna işaret ediyor. Bilançonun büyüklüğünün azaltılması niyetindeyiz. Rezervlere ilişkin sinyalleri yakından takip ediyoruz.
Yapay zeka konusunda bu hafta hisse senedi piyasasında büyük gelişmeler oldu, ancak bir makro ekonomiye odaklıyız. Uzun vadeli faizler politikaya veya enflasyona yönelik beklentiler nedeniyle yukarı gitmedi. Uzun vadeli faizlerde yükselişin ne kadar uzun süreceğini görmemiz gerekli. Uzun vadeli faizler bizim politikamızla alakalı olmayan nedenlerle yukarı gitti. Faiz indirmek için enflasyonun yüzde 2'ye gelmesini beklememiz gerekmiyor.
Biz enflasyonda daha fazla ilerleme görmek istiyoruz, bizim politika duruşumuz anlamlı şekilde kısıtlayıcı. Ticaret politikalarında belirsizlik işletmelerin yatırım kararları için bir mesele olabilir.
Varlık fiyatları şu anda pek çok ölçüme göre yüksek. Düşük gelirli hane halkları, yüksek maliyetlerden kaynaklı ciddi baskı altındalar. Ancak genel olarak baktığımızda iyi bir işgücü piyasası var. İş yaratımı, işsizlik oranını sabit tutacak bir seviyeye yakın. Beklentimiz enflasyon konusunda ilerleme göstermeye devam edeceğimiz yönünde.
Yüzde 2 enflasyon hedefi bize iyi hizmet etti, yüzde 2 aynı zamanda global bir standart. Yüzde 2 hedefini yakalamadıkça bu hedefi değiştirmeyeceğiz.
Kripto konusunda, bankaların riskleri anladıkları, yönetebildikleri sürece müşterilerine hizmet verebileceklerini düşünüyoruz. Kripto konusunda hizmet verebilecek bankalar için eşik biraz yüksek. Fed. bankaların tamamen yasal olan müşterilerini iptal etmelerine neden olmak istemiyor.
FED KARARI SONRASINDA HAZİNE KAĞIDI GETİRİLERİ NORMALLEŞTİ
Kısa vadeli Hazine getirileri, Başkan Jerome Powell'ın Fed'in politika açıklamasındaki bir dil değişikliğini küçümsemesinin ardından hafifçe düştü.
Powell, politika açıklamasında enflasyondaki ilerlemeye ilişkin önceki ifadeleri kaldıran bir değişiklik hakkında sorulan soruya, Fed'in yüzde 2 enflasyona bağlı kalması dışında “bunun bir sinyal gönderme amacı taşımadığını” söyledi.
Daha önce tahvil piyasası dil değişikliğini hafif şahin bir işaret olarak yorumlamıştı.
Powell'ın konuyla ilgili yorumunun ardından 2 yıllık Hazine tahvillerinin getirisi birkaç baz puan düşerek yüzde 4,23 civarına geriledi.
TRUMP'TAN POWELL'A TEPKİ
Fed Başkanı Jerome Powell'ın "sebep oldukları enflasyon sorununu durdurmayı başaramadığını" savunan Trump, bu sorunu durduracağını vurguladı.
Trump, "ABD'de enerji gibi alanlarda üretimi artırarak, düzenlemeleri azaltarak, uluslararası ticareti yeniden dengeleyerek" enflasyon sorunun önüne geçeceğini belirtti.
"Ancak enflasyonu durdurmaktan fazlasını yapacağım. Ülkemizi mali ve diğer açılardan tekrar güçlendireceğim." ifadesini kullanan Trump, Fed'in banka yönetmeliği konusunda "çok kötü" iş yaptığı kaydetti.
Trump, ABD Hazine Bakanlığının, "gereksiz düzenlemeleri azaltmak" için çalışacağını ifade ederek, "Fed, DEI, cinsiyet ideolojisi, yeşil enerji ve sahte iklim değişikline daha az zaman harcasaydı enflasyon asla bir sorun olmazdı. Bunun yerine ülkemizin tarihindeki en kötü enflasyonu yaşadık." değerlendirmesinde bulundu.
DEI PROGRAMI NEDİR?
"Çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık" adı altında yürütülen DEI programı, özellikle iş yerlerinde ve okullarda daha "adil ve eşit" bir ortam oluşturmak için faaliyet gösteriyor. Bazı üniversitelerin DEI programları için fonları bulunuyor.
Öte yandan, DEI, son yıllarda "siyasileştiği ve kendi ideolojisini dikte ettiği" gerekçesiyle eleştiriliyor.
ABD'nin Florida eyaletindeki üniversitelerde DEI programına ayrılan fonlar, 2023'te "ayrımcılık, dışlama ve beyin yıkamayı temsil ettiği" için iptal edilmişti.