Vergi gelirlerinin hayati derecede önem kazandığı Türkiye`de, devlet gelirlerinin arttırılmasını sağlayacak denetim elemanları için ayrılan kadroların yüzde 75`i boş bulunuyor.
TÜRMOB`un aylık ekonomik raporunda yer alan bir araştırmaya göre, Maliye Bakanlığı`nın vergi denetimde görevlendirdiği maliye müfettiş yardımcıları, hesap uzmanı yardımcıları ve stajyer gelirler kontrolörleri ile vergi denetmen yardımcılarından oluşan toplam 10 bin 466 vergi denetim kadrosunun ancak 2 bin 622`si dolu. Boş kadro sayısı ise toplam 7 bin 844.
Açıklanan ekonomik programda, ``vergi kayıp ve kaçağının en aza indirilmesi amacıyla vergi denetimleri artırılacak`` ifadesiyle, gelir artırıcı düzenlemeler için, vergide kayıp ve kaçakla mücadelede daha etkin bir denetim yapılması zorunluluğu belirtilirken, denetim kadrolarına yeterli istihdamın sağlanamadığı gözleniyor.
Denetim elemanı yetersiz
Araştırmaya göre, 9 Şubat 2001 tarihi itibariyle, vergi denetimi yapmak için 10 bin 466 kadro bulunmasına karşın, bunun 7 bin 844`ü boş bulunuyor.
Bakana bağlı maliye müfettişi kadrosunda halen 107 kişi görev yaparken, 360 müfettiş kadrosu ise boş durumda.
Yine Maliye Bakanı`na bağlı olarak 288 adet hesap uzmanı çalışırken, 862 hesap uzmanı kadrosu ise boş. Dolu kadro rakamlarına maliye müfettiş yardımcıları ile hesap uzmanı yardımcıları da dahil.
Belirlemelere göre, dolu kadro olarak gözüken Bakana bağlı 395 kişinin çok büyük bir bölümü ise idari görevlerde çalışıyor, yani vergi denetimi yapmıyor.
Vergi denetimi yapan diğer bir grubu oluşturan Gelirler Genel Müdürlüğü`ne bağlı olarak çalışan gelirler kontrolörleri ve vergi denetmenleri için ayrılan kadro sayısı ise 8 bin 849, ancak halen bu kadroların sadece 2 bin 227`si dolu bulunuyor.
Boş kadroların bin 548`ini merkeze bağlı gelirler kontrolörü oluştururken, 5 bin 74 adedini ise defterdarlık emrinde mahalli idarelere bağlı vergi denetmeni kadroları oluşturuyor.
MEVCUT ELEMANLAR ÖZEL SEKTÖRE KAÇIYOR
Vergi denetiminde kullanılan kadrolar, sınav ve yoğun bir eğitim sürecinden sonra bu göreve getiriliyorlar. Ancak ücretlerindeki yetersizlik yüzünden çok kısa bir sürede, tam verimli olacakları dönemde görevlerinden istifa ederek çok daha yüksek ücret ve imkanlarla özel sektöre geçiyorlar.
Merkezi denetim elemanlarının özel sektörde birkaç bin
dolar ücretle işe başladığı belirtilirken, yeminli mali müşavirlik yapan bir kişinin özel sektörde çalışması halinde aylık gelirinin çok daha yüksek düzeylere çıkabildiğine dikkat çekiyorlar.