Women 20’den eşitlik mesajı

Hatırlayanlar vardır; 2015’te Türkiye’nin ev sahipliğinde global arenada kadının ekonomik olarak güçlenmesi amacıyla 10’u aşkın ülkeden kadın bir araya geldi. G20 açılım grubu Women 20 (W20) kuruldu. Türkiye o dönemde G20 dönem başkanlığını üstlenmişti. W20’nin ilk zirvesi aynı yıl İstanbul’da gerçekleşmiş ve büyük hedefler konulmuştu. W20 çalışmalarını planlama, yürütme ve hayata geçirme görevi de Türkiye Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER), Türkiye İş Kadınları Derneği (TİKAD) ve Kadın ve Demokrasi Derneği’ne (KADEM) verilmişti.

100 MİLYON KADIN EKLENDİ

W20 için heyecan verici günler yaklaşıyor. Çünkü aradan tam 10 yıl geçti. 10’uncu yıldaki zirve Güney Afrika’nın Johannesburg kentinde gerçekleşti. Zirveye katılan KAGİDER Başkanı Esra Bezircioğlu ile geçtiğimiz günlerde bir araya geldik.

Elbette hemen sordum; 10 yıl önce İstanbul’da belirlenen hedeflerin akıbeti nedir?

Bezircioğlu, şöyle yanıtladı: “Johannesburg’da 19 ülkeden kadın temsilciler ile bir araya geldik ve hem geçen 10 yılı hem de yeni hedefleri belirledik. 10 yıl boyunca her sene bir ülkede zirve yaptık, deklarasyonlarımızı oluşturduk ve o ülkenin liderleri aracılığıyla G20 liderlerine sunduk. Johannesburg’da şu başarıları elde ettiğimizi gördük;

* W20 kurulurken kadınlar ve erkekler arasındaki işgücüne katılım farkını 2025 yılına kadar yüzde 25 azaltma hedefi koyulmuştu. Savaşlar, ekonomik krizler ve COVID-19 gibi öngörülemeyen gelişmeler nedeniyle Brisbane hedefi bire bir tutturulamasa da; ILO’nun 2024 Women at Work in G20 Raporu’na göre, yaklaşık yüzde 19 luk bir azalma sağlandı. G20 ülkeleri genelinde hedefe yaklaşıldığını söyleyebiliriz. 

* Aynı zamanda G20 için ortaya konulmuş olan 100 milyon çalışan kadın hedefi de başarıyla tutturulmuş oldu. 

* 2024-2025 yıllarına ilişkin tam veriler henüz mevcut değil ama ILO verileri, 2012-2023 yılları arasında G20 ülkelerinde 15 yaş ve üzeri 103 milyondan fazla kadının işgücüne katıldığını gösteriyor. Buna Çin ve Suudi Arabistan için veri noktaları dahil değil. 

* 100 milyonluk artışın neredeyse yarısı (yaklaşık 50 milyon kadın) yalnızca Hindistan’da meydana geldi. Ancak aynı dönemde Hindistan’ın toplam işgücü 112 milyondan fazla arttı. 

* 012’den 2023’e kadar işgücündeki ilave kadın sayısı Türkiye yüzde 3 arttı. Bu artışla altıncı sırada yer aldık. En az artış ise İtalya’da gerçekleşti.”

HEDEF AÇIĞI YÜZDE 25 AZALTMAK

Peki Johannesburg’daki zirvede hangi hedefler konuldu, neler öne çıktı? Bezircioğlu, “Cinsiyetler arası işgücüne katılım açığını 2030 yılına kadar yüzde 25 oranında azaltmaya yönelik bir hedef onaylandı. 2035 yılına kadar cinsiyetler arası ücret farkının da yüzde 15 azaltılması konusunda birleşildi. Bu hedefi 10 yılın ortasında yeniden gözden geçirme ve muhtemelen artırma seçeneği sunuldu” diye yanıtladı sorumu.

Öne çıkan başlıkları da ‘finansal katılım, yaşlanan nüfus nedeniyle bakım ekonomisi, çevre güvenliği ve kadına şiddetle ilgili her konu’ şeklinde özetledi.

19 ülkeden kadın Johannesburg’da bir sonuç bildirgesi hazırladı ve bunun ışığında ILO bir rapor oluşturdu. Bu çalışmayı W20 kuralları gereği Güney Afrika Cumhurbaşkanı, 22-23 Kasım’da ülkesinde düzenlenecek G20 Liderler Zirvesi’nde sunacak. Bu şu anlama geliyor; W20, G20 liderlerini bildirgede belirlenen alanlarda ilerleme kaydetmeye çağırıyor.

‘HÂLÂ DEVEYE BİNDİĞİMİZİ SANANLAR VAR’

KAGİDER’in son dönemdeki en dikkat çeken çalışmalarından biri de yurtdışında Türkiye’deki kadın girişimcileri anlatmak. Esra Bezircioğlu, ABD ve Avrupa’da birçok ülkede diasporanın da desteğiyle toplantılar düzenlediklerini belirtti. “En son Brüksel’de gerçekleşen etkinlik tam bir gövde gösterisi gibiydi. AB delegasyonu davet edildi. Türk kadınının gücü, iyi örnekler anlatıldı” diyen KAGİDER Başkanı, genellikle başarılı geçen bu toplantılarda şaşkınlıkla şahit oldukları tutumları da anlattı. “Bizi tanıyanlar da var ama önemli bir grup hiç tanımıyor. Hâlâ deveye binip dolaştığımızı sananlar var. Kadınların karşılaştığı engeller, eşitlik politikaları soruluyor, anlatıyoruz.”

İŞTE ÖRNEK BİR ÜNİVERSİTE İŞBİRLİĞİ

Türkiye’de bu güzel örnekler son zamanlarda çoğaldı. Gönüllülüğün öğrencilik sıralarından başladığı modellerden bahsediyorum. Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV) ile Kocaeli Üniversitesi arasında tam da bu amaçla gönüllülük ve işbirliği protokolü imzalandı.

Protokol kapsamında, Kocaeli Üniversitesi öğrencileri Gölcük Halime Yıldızel - Keriman Acara Öğrenim Birimi ve Kocaeli Selma ve Mesut Kavurt Öğrenim Birimleri’nde gönüllü olarak görev alacaklar. Bu sayede öğrencilerin toplumsal sorumluluk bilincinin güçlendirilmesi ve sosyal fayda odaklı projelerde işbirliği yapılması hedefleniyor. Öğrenciler, TEGV’in yürüttüğü eğitim programlarında ve etkinliklerde gönüllü olarak görev alabilecek.

Kocaeli Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nuh Zafer Cantürk, işbirliğiyle ilgili “Öğrencilerimizin gönüllülük faaliyetlerine katılımı hem kişisel gelişimleri hem de topluma katkıları açısından büyük önem taşıyor. Bu işbirliği, gençlerimizin sosyal sorumluluk bilinciyle yetişmelerine katkı sağlayacaktır” demiş. Hem Kocaeli Üniversitesi hem de TEGV’i yürekten tebrik ediyorum. Umarım hızla yaygınlaşır.