Ceyhan’da Rotterdam modeli

Rotterdam, 14’üncü yüzyıldan bu yana dünyanın en büyük limanlarından birine ev sahipliği yapıyor. Kaynaklara göre yılda yaklaşık 436 milyon ton ürün buradan dünyaya dağılıyor. Bu da limanın çevresinde büyük bir sanayi yapılanması, istihdam ve ticaret anlamına geliyor... Ceyhan, Adana’ya 42 kilometre uzaklıkta 160 bin nüfusa sahip bir ilçe. Uzun süre tipik bir Çukurova kasabası olarak tarımla büyüdü ama son dönemde kimya ve liman yatırımlarıyla öne çıkmaya başladı. Beş yıl önce alınan ‘endüstri bölgesi’ izninin ilçenin kaderini değiştireceği belirtiliyor. Peki Ceyhan’da, Rotterdam formülü tutar mı?

2019’da Ceyhan Polipropilen (PP) Üretim Tesisi ve Sıvı Yük Limanı yatırımına başlayan ve önemli bir yol alan Rönesans Holding’in Onursal Başkanı Dr. Erman Ilıcak’ın hayali tam olarak bu. Geçtiğimiz günlerde ekonomi gazetecileriyle bir araya gelen Ilıcak, hem yatırımın geldiği noktayı hem de Ceyhan’ın, Rotterdam ya da Singapur’daki Jurong Adası örneğinde olduğu gibi çevresinin kaderini değiştirecek endüstri ve liman bölgesi haline gelmesi hedefiyle yürüttükleri projeyi anlattı.

2 MİLYAR DOLARLIK YATIRIM OLACAK

Kuruldukları günden bu yana 10 milyar dolarlık yatırımı hayata geçirdiklerinin altını çizen Ilıcak, devam eden yatırımlarla birlikte, önümüzdeki üç yıl içinde Türkiye’deki toplam yatırımlarını 14 milyar dolara çıkaracaklarını ifade etti. “Ülkemize inanıyoruz” diyen Ilıcak, Ceyhan’daki tesisle ilgili şu bilgileri verdi:

“Altyapı ve PPP projelerinin yanı sıra yenilenebilir enerji ve ticari gayrimenkul tarafında da aynı modelle yatırımlara devam ediyoruz. Bunun en yeni örneğini Ceyhan’da hayata geçirmeye hazırlanıyoruz. 1.3 milyar doları uluslararası finansman olmak üzere 2 milyar dolarlık bu yatırımla 472 bin 500 ton kapasiteli bir polipropilen üretim tesisi ve sıvı yük terminali kuruyoruz. PDHPP tesisi için Cezayirli Sonatrach, sıvı yük terminali için Norveçli Stolt-Nielsen ile ortaklık kurduk. Ortaklarımızla birlikte 700 milyon dolarlık özsermaye yatırımı yaptık. Proje kapsamında 12 milletten, 30’dan fazla firmayla çalışıyoruz. Bu sürecin arkasında altı yıllık bir geliştirme ve finansman yolculuğu var. Yaklaşık bir yıl önce, tamamı uluslararası finansörler tarafından sağlanan en büyük özel sektör finansmanlarından birini elde ettik ve inşaata başladık.”

Türkiye’nin bugün yılda 8 milyon ton plastik hammadde ithal ettiğinin altını çizen Ilıcak, Ceyhan’daki tesis ile yılda 300 milyon dolarlık ithalatın engelleneceğini de vurguladı. Ilıcak, “Deniz kıyısında olması sayesinde Ceyhan’ın lojistik, hammaddeye erişim ve Gaziantep, Adana, Kayseri gibi tüketimin yoğun olduğu pazarlara yakın olmak gibi avantajları var. Sonatrach ile uzun vadeli propan tedarik anlaşması imzalayarak hammaddeyi güvence altına aldık. Sıvı yük terminalinde ise Norveçli Stolt-Nielsen ile ortaklık kurduk. Yatırımlarımızın 2027 yılı sonunda tamamlanmasını hedefliyoruz” diye konuştu.

Dr. Erman Ilıcak’ın asıl dikkat çektiği proje ise Ceyhan’daki PP tesisinin de içinde yer aldığı Doğu Akdeniz Petrokimya Kümelenmesi ve Limanı (DAPEK) oldu. Bu yatırım öncesi Port of Rotterdam’a ve Singapur’daki Jurong Adası’na gittiklerini, dünyadaki en iyi örneklerden yola çıkarak Ceyhan’da entegre bir endüstri bölgesi ve liman yapısı tasarladıklarını söyleyen Ilıcak, buradaki potansiyeli anlatmak üzere hayatında ilk kez Davos zirvesine katılacağının da altını çizdi.

DAPEK’İ DAVOS’TA ANLATACAK

“Biz işin belediyeciliğini yapacağız” diyen Ilıcak, projeyle ilgili yatırımcılara şu çağrıda bulundu:

“Rönesans olarak elektrik, doğalgaz, su, tren yolu bağlantısı gibi kritik altyapılar oluşturulmasına öncülük ediyoruz. Ayrıca endüstri bölgesine 1 ila 1.5 milyar dolar arasında ek yatırım yapmak üzere fizibilite çalışmalarına da başladık. Türkiye’nin bu stratejik endüstri bölgesinde yatırım yapmak isteyen herkes için kapımız açık. DAPEK’in 15 ila 20 milyar dolar büyüklüğünde bir endüstri bölgesine dönüşmesini amaçlıyoruz. Altyapısı, lojistik imkânları, teknolojisi, hatta teşvikleriyle hazır bir bölge. Yatırımcıların uzaklara bakmalarına gerek yok. Bu işi, küresel iş ortaklarıyla birlikte büyüteceğiz. Bu bölge, Adana ve çevresi başta olmak üzere Türkiye’nin petrokimyada üretim ve istihdam üssüne dönüşsün.”

KAYNAK OKULU GENÇLERE UMUT

Erman Ilıcak, Ceyhan’daki tesiste çalışacak istihdamın yüzde 65’ini bölgeden sağladıklarını belirtti. Ilıcak, “Ceyhan Kaynakçı Okulu’nu açtık. 2022’den bu yana 400’e yakın mezun verdik” dedi.

‘BAŞARIMIZIN SIRRI TÜRK İŞÇİSİ’

Doktora tezini Türk müteahhitlerinin nerelerde başarılı olabilecekleri üzerine hazırladığını söyleyen Erman Ilıcak, “Geçen yılı yaklaşık 4 milyar Euro’luk ciroyla kapattık. Gelirlerimizin yaklaşık yüzde 50’si yurtdışından geliyor. 30’dan fazla ülkedeyiz. Dünyanın en derin, Avrupa’nın ise en uzun tünelini; yine Avrupa’nın en yüksek binasını biz yaptık. Şimdi Orta Asya ülkelerindeyiz. Tek kriterimiz var o da Türk mühendislerini ve işçilerini götürebileceğimiz destinasyonlar olmalı. Çünkü Türk işçisini götüremediğimiz yerlerde başarılı olamıyoruz” diye konuştu. 

RAKAMLARLA CEYHAN

2 milyar dolar toplam yatırım

472.500 ton/yıl kapasite

2027 sonu devreye alma

300 milyon dolar yıllık cari dengeye etkisi

Enerji & Emisyon: %100 yenilenebilir elektrik, %60 karbon azaltımı