ABD – Çin Ticaret Dengesinde Dengesizlik

ABD Dolar Endeksi (DXY) 2020 yılının Mart ayında gördüğü 100 üzeri seviyeden sonra bugüne kadar olan zaman dilimi içerisinde ana trende baktığımızda sürekli bir gerileme içerisinde oldu. 2021 yılı içerisinde 30 Mart tarihinde gördüğü 93’lü seviyeler şu anda bu yıl içerisindeki zirve seviye olma özelliğini koruyor. 1 yıllık zaman diliminde baktığımızda da en yüksek seviyesini 2020 yılı Eylül ayı içerisinde görmüş ve 94 üzerine çıkmıştı. Son 3 aylık döneme baktığımızda da 30 Mart tarihindeki seviyesinden sürekli bir gerileme içerisinde. Son 1 aylık dönemi incelediğimizde de Mayıs ortası ve Haziran ayı başındaki kısa süreler hariç 90 seviyesinin de üzerini görmemişti. Ta ki en güncel tarih olarak geçen hafta 11 Haziran tarihine kadar.

Benzer dönemler içerisindeki ABD dış ticaret açığına baktığımızda da 2020 yılı Mart ayına ait eksi 44,4 milyar dolar olan dış ticaret açığı sürekli yükselerek 2021 yılı Mart ayına geldiğimizde eksi 74,4 milyar dolara ulaşmış oldu. Nisan ayındaki veri ise eksi 68,9 milyar dolar olarak açıklanmıştı.

DXY ve ticaret dengesi açısından duruma baktığımızda çıkan sonuç zayıflayan dolar karşısında ABD ihracattan daha fazla ithalat yapmış durumda ve dolar güç kaybetmiş olmasına rağmen ihracat artışı gerçekleştirememiş durumda. 

Çin açısından baktığımızda ise ticaret dengesindeki benzer dönemlerdeki durum ABD’nin tersine pozitif yönde gelişmiş vaziyette. 2020 yılı Mart ayında 19.9 milyar dolar fazla veren Çin ticaret dengesi, 2021 yılı Mart ayına geldiğimizde 13,8 milyar dolar olarak görünüyor. Ama Mart ayına ait bu veri aldatıcı olur. O nedenle daha geniş bir perspektiften bakmak lazım. Şubat ayındaki ticaret dengesi 103,2 milyar dolar fazla veren Çin, Mart 2020 – Mart 2021 dönemi içerisinde 70 milyar dolar üzerini görmüş durumda ve Mayıs ayına ait olan veri de 45,53 milyar dolar olarak kayıtlara geçmiş durumda.

ABD kaynaklı verilere göre iki ülke arasındaki ticarette ABD’nin verdiği açık 2018 yılında eksi 418 milyar dolar iken 2019 yılında eksi 345 milyar dolara ve 2020 yılında da eksi 310 milyar dolara gerilemişti. 2021 yılının ilk 4 ayını kapsayan veriye baktığımızda da bu rakam eksi 104,3 milyar dolara kadar gerilemiş durumda.

ABD dolarının Çin yuanı karşısındaki değeri 2021 yılı başından bugüne kadar yüzde 1.94 değer kaybederken 1 yıllık süre içerisindeki kaybı da yüzde 10’a yaklaşmış durumda. Yani Çin Yuanı ABD dolarına karşı 1 yıl içerisinde nerdeyse yüzde 10 kadar değer kazanmış olmasına rağmen ABD ile olan dış ticaret açığını artıramamış ve daralmasına engel olamamış. Üstelik yukarıda bahsettiğimiz gibi 1 yıllık süre içerisinde ülke olarak genel dış ticaret dengesi fazlası 100 milyar doların üzerini de görmüş iken.

Buraya kadar olanları şöyle bir toparlarsak; ABD’nin dış ticaret açığı yükselmeye devam etmiş, Çin de dış ticaret dengesinde fazla vermeye devam etmiş. Ancak öte yandan baktığımızda ABD ve Çin arasındaki ticaret dengesi de ABD’nin lehine bir şekilde ilerlemiş. 

Çıkan sonuç bize diyor ki, ABD özellikle Çin ile olan ticaret açığını kapatırken Çin de bu durumu göze almış ancak ihracat rotasını diğer ülkelere çevirmiş. Biden yönetimindeki ABD ticaret politikası Trump yönetiminden bayrağı devraldıktan sonra Çin ile olan ticaret dengesini ABD lehine çevirmiş. Bunu yaparken de Trump döneminde sıkça manşetlerde görmeye alışkın olduğumuz şekilde değil de diplomatik yoldan pek de hissetirmeden belki Kovid-19 pandemi salgınını da arkasına alarak takip ettiği politika ile gerçekleştirmeye devam ediyor görünüyor.