Kripto Para Yatırımının 5 Kuralı

Bununla birlikte kripto piyasaları hâlen gelişmekte olduğu için zaman zaman fiyat dalgalanmaları ve spekülasyonlar yaşanabiliyor. Ancak bu varlık sınıfının toplam değeri zaman içinde büyüme kaydettikçe fiyat dalgalanmaları ve spekülasyonlar (finans piyasalarını etkileyen major dalgalanmalar dışında) azalacaktır.

Kripto paralarla yatırım yaparken güçlü bir zemin oluşturmanızı sağlayacak bazı genel yatırım kurallarını sizlere aktarmak isterim. Yazıya konu olan kurallar yatırımlarınızı yaparken karar verme sürecinde size yardımcı olabilecek genel kurallardan ibaret. Karar verirken kendi kişisel araştırmanızı yapmanız gerektiğini lütfen unutmayın.

Genel konu başlıklarına değindiğimize göre ayrıntılı açıklamalara geçebiliriz.

Fiyatlar Yükselirken Fırsatı Kaçırma Korkusuna (Fear Of Missing Out) Yenik Düşmeyin

Fırsatı Kaçırma Korkusu (FOMO) kripto para yatırımlarında kurnaz bir düşmandır. Bir süredir bir varlığı izliyorsunuz, durum tespiti yapıyorsunuz ve satın almak için zaman bekliyorsunuz. Ancak kısa süreliğine bile olsa, kripto varlıkların fiyat takibini bıraktığınızda olası bir kâr elde etme fırsatını kaçırabilirsiniz. Böylelikle erken ve düşük fiyattan alım yapanlar, kutlama yaparken siz bu fırsatın elinizden kayıp gittiğini düşünürsünüz.

Fiyatlar yükselirken kripto varlık satın alma dürtüsüne karşı koymak zor olabilir. Ancak bu dürtüye karşı koyabilirseniz kârlı çıkan yine siz olursunuz. Fiyatlar ne kadar yüksek olursa, risk de o kadar yüksek olur. Bir varlığın fiyatı birden yükseldiyse o varlığın fiyatının o hızda düşme riski de daha yüksektir.

Varlığın hâlâ olması gerektiği değerden aşağıda olduğuna inandığınız için satın alma yapmak istiyor olabilirsiniz. Bu durumda sabırlı olmanızı ve yatırım yapmadan önce fiyatın biraz daha geri çekilmesini beklemenizi tavsiye ederim. Hiçbir varlık düz bir çizgide yükselmez. Fiyatlar yükselebilir, düşebilir, sonra tekrar yükselip tekrar düşebilir. Fırsatı kaçırma korkusu, yani FOMO gelip sizi bulduğunda satın alma yapmaktan kaçınabilirseniz daha düşük bir fiyattan alım yapma fırsatına denk gelip, güncel riskinizi azaltabilirsiniz.

Herkesin yaptığını yapmak zorunda değilsiniz

Yatırım konusunda bilgisine güvendiğim bir tanıdığım bana her zaman “yaşamını ilginç kılmak istiyorsan herkesin yaptığını yapma” derdi. Bu tavsiyenin kripto için de geçerli olduğunu düşünüyorum.

Fiyatlar ne zaman düşse medyada sürekli Bitcoin'in bir aldatmaca olduğu ve ileride de unutulup gideceğine dair çeşitli senaryolar gündeme geliyor. Daha önce hiç kripto yatırımı yapmamış tanıdıklarınız ise “Ben sana söylemiştim.” gibi cümleler kurabiliyor. Ancak bu söylemler ve senaryolar Bitcoin'in bir aldatmaca olduğunun işareti değil, yalnızca kripto paralara yatırım yapma vaktinin geldiğinin işareti olabilir! Neden mi? Düşük faiz ve düşük fiyatlar genellikle piyasanın dip fiyatlara yaklaştığını işaret eder.

Benzer şekilde, herkes kolay kâr elde etmeye çalışırken ve daha önce kripto varlıklarla tanışmamış orta yaş üzeri tanıdıklarınız bile Bitcoin'e yatırım yapmayı düşündüğünde, aslen bu daha fazla kâr elde etmek için iyi bir zaman olduğuna işaret eder.

Piyasalar, düzelmeden önce fiyat ve duyarlılıkta aşırıya kaçma eğilimindedir. Geri dönmeden ve yukarı çıkmadan önce "maksimum seviyeye ulaşırlar ve düşmeden önce zirveye çıkma ve "tepede ciddi kırılım yapma” eğilimi gösterirler. Herkesin yaptığının tersini yapın ve bu fiyat hareketlerini gerçekleşmeden önce tahmin etmeye çalışın.

Yatırımlarınızla duygusal bağ kurmayın

Belirli bir pozisyona, sırf geçmişte iyi performans gösterdiği için bağlanmayın. Tek kriteriniz bu olmamalı. Varlık riskli bir duruma düştüğünde her zaman o pozisyondan çıkabilecek durumda olun.

Terra LUNA’nın çöküşünü bir düşünün. Terra LUNA’nın arkasında bıraktığı bu enkaz alanından sağ çıkabilenler, UST sabit değerini kaybettiği an hemen harekete geçip hiçbir pişmanlık duymadan fonlarını satan kişilerdi.

UST'nin 0,95 $ aralığında dalgalandığı 24 saatlik bir zaman aralığı yaşanmıştı. Bu noktada risklerin rasyonel bir değerlendirmesi, fon satmaya işaret edecektir. Bu noktada satış yapmak, %5'lik bir kayıp yaratacaktır, ancak bunu yapmama riski %100'lük bir kayıpla sonuçlanabilir.

Maalesef bu çöküşün yaşandığı zamanlar birçok yatırımcı Terra ve UST'ye âdeta bağlanmışlardı, dolayısıyla da fonlarını satmayı düşünmemişlerdi. Söz konusu varlıklarınız ve yatırımlarınız ise duygularınızı bir kenara bırakmaya çalışın ve varlıklarınız geçmişte iyi performansı göstermiş olsalar bile mevcut durumda en mantıklı olan seçeneği seçin.

Ekstra işlem ücretlerini ödemek için her zaman hesabınızda kullanacağınız blok zincirinin yerel tokenini bulundurun

Çoğu blok zincirinde “işlem ücretleri” o blok zincirinin kendi tokeni cinsinden ödenir. Örneğin, Ethereum’da ETH cinsinden ödenirken Solana’da SOL cinsinden ödenir.

İşlem ücretlerini ödemek için cüzdanınızda her zaman bir miktar bu tokenlerden bulundurmalısınız. Bakiyeniz sıfıra düşerse, hesabınıza yerel token satın alana kadar ilgili blok zincirinde hiçbir işlem yapamazsınız.

İşlem ücretleri genelde düşük olduğundan, cüzdanınızda yüksek miktarda yerel token bulundurmanız şart değil. Ancak bu durum her zaman böyle olmayabilir. Bazen öyle bir şey olur ki ağ trafiği artabilir ve bunun sonucunda da işlem ücretleri fırlayabilir.

Örneğin bu yılın başlarında, ünlü yazılım geliştiricisi Andre Cronje, kripto para sektörünü bırakacağını söyleyerek Fantom tabanlı projesinden ayrılacağını açıkladığında, bu durum, yatırımcıların aceleyle kripto varlıklarını satmalarıyla birlikte bazı ilişkili tokenların bir anda sert bir düşüşe geçmesine sebep oldu. Yatırımcıların bir anda kripto varlıklarını elden çıkarması aynı zamanda işlem ücretlerinin de yaklaşık 1000 kat artmasıyla sonuçlandı. Neyse ki Fantom'daki işlem ücretleri çok düşüktü ve 0,2 $'lık işlem ücreti farkı 4 $ olmuştu. Güven sarsılmasına neden olan bu durum aşırı satışları tetiklemişti. Ağda gerçekleşen aşırı hareketler sonucu ağ işlem ücretlerindeki anlamsız artış elinde düşük miktara FTM tutanlar için zorunlu bir HODL(Piyasalar düşüş yaşadığında portföyündeki varlıkları satmadan elinde tutmak) sürecine neden oldu çünkü ellerindeki varlıkları satmak istediklerinde ağ ücretini bile karşılayamıyorlardı. Cüzdanlarındaki FTM bakiyesi oldukça düşük olduğu ve gereken primi ödeyemedikleri için, her ne kadar pozisyonlarından çıkmaya çalışmış olsalar da pozisyonlarının küçülmesini önleyememişlerdi.

Kolay para kazanma kavramı gerçekçi değil

Bir çoğumuz kolay para kazanma hayaline dalıp gidebiliyoruz. Ancak şunu unutmamak gerekir: Bir şey kulağa gerçek olamayacak kadar iyi geliyorsa, muhtemelen gerçek de değildir. Kısa süre içinde büyük kazançlara imza atan kripto projeleri yükseldikleri hızda düşebilir.

Bu fiyat hareketleri, yatırımcılar için harika fırsatlar sağlar. Ancak daha istikrarlı bir değer artışını hedeflemek için uzun vadeli bir portföy oluşturuyorsanız, bu ani hareketlerden kaçınmalısınız. İlginizi ve dikkatinizi en son çıkan popüler projelere vermek ve onlara yatırım yapmak  yerine bu popüler projelere harcamayı düşündüğünüz parayı güvendiğiniz kripto varlıklara yatırım yaparak, varlıklarınızı daha iyi şekilde değerlendirebilirsiniz.