Emlakbank, kaderine terke diliyor. Devlet Bakanı Bal, bankanın kurtuluşunu Özel hukuk sistemi`ne bağladı ve `Bizi kurtaracak avukatlara ödüller vereceğiz. Bitmeyen inşaatlardan kurtulmalıyız dedi.
Devlet Bakanı Faruk Bal, Emlakbank`ın hamisi olarak, banka ile ilgili tüm icraatleri anlattı. Ziraat Bankası ve Halkbank ile birlikte, 3 yıl içinde özerkleştirme, daha sonra da özelleştirme kapsamına alınan Emlakbank`la ilgili tüm iddiaları yanıtlayan Bakan Bal`ın anlattıkları, bankanın içinde bulunduğu zor durumu da bir kez daha ortaya koydu. Bal, bankayı MHP`lileştirdikleri iddialarını reddetti ve Sadece 20 kişi düz memur olarak alındı dedi. Bal, Emlakbank`ın nasıl kurtarılacağını ise Bunu başaracak avukatlar arıyoruz. Bitmez tükenmez inşaatlar, her devrede sıkıntı yaratıyor. Onun için Emlakbank, artık konutla uğraşmayacak. Özel hukuk sistemiyle hukuki bir zırha dönüştürülmesi lazım bankanın. Bize bu sistemi yaratabilecek avukatlara ödüller vereceğiz dedi. Bal, bankanın görev zararını sorduğumuzda ise önce 2000 yılında 300 trilyon lira olarak verdi ancak kağıt üstünde görünen rakamın 5 trilyon lira olacağını söyledi. Bu rakamlara pek inanmadığımı görünce de, Emlak işinden dolayı ortaya çıkan ve buharlaşan 389 trilyon lirayı banka hesaplarından ayırınca böyle oluyor diye konuştu.
Yasadan sonra, Emlakbank`la ilginiz hangi ölçüde azaldı?
Hiç azalmadı, aynen devam ediyor.
Siz bankanın özelleştirilmesini gerçekten istiyor musunuz?
Ben Emlakbank`ın özerkleştirilmesini değil, özelleştirilmesini istiyorum. Ancak, bu sanıldığı kadar kolay değil. Değerleri de korumak lazım. Tüyü bitmedik yetimin hakkı var bu bankada. Satabilecek duruma getirmek lazım.
Bankaya 2 bin 500 kişi aldığınız doğru mu?
Hayır. Etibank, 4046 Sayılı kanun gereği özelleştirme işlemine tabi tutulmuş ve bu süreç Mart 1998`de tamamlanmıştır. Özelleştirme uygulamalarının düzenlenmesiyle ilgili kanunun 22.maddesi çerçevesinde Etibank`ı satın alanlarla çalışmak istemeyen yaklaşık 1400 kişi Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı`nca üç kamu bankasına atanmıştır. Bu kapsamda 25`i müfettiş olmak üzere 412 kişinin Emlakbank`a ataması gerçekleştirilmiştir. Bunlardan 15.5 yıl hizmeti bulunan müfettiş 7.7.1999 tarihli, 9.5 yıl kamu ve 6 yıl 8 ay özel sektör hizmeti bulunan bir başka müfettiş ise 4.10.1999 tarihli resmi gazetelerde yayınlanan kararnamelerle genel müdür yardımcılığı görevlerine atanmışlardır.
Toplam bankacılık hizmeti 21 yılı aşan Sahil Şubesi Müdürü Düsseldorf Baş Temsilciliği`ne, 20. 7. 1999 tarihli yönetim kurulu kararıyla atanmış ve bu atamaya ilişkin Başbakanlık izni 23.7. 1999 tarihinde alınmıştır. Geçmişte müfettişlik, başmüfettişlik ve şube müdürlüğü yapmış iken Emlak Bankası`nda müfettiş olarak görev alan bir mensubumuz da, 1.12. 1999 tarihinden itibaren 3 yıl süreyle ücretsiz izin almak suretiyle bankamızdan ayrılmıştır. T. Kazakistan İnternational Bank`ta ilgili bankanın yönetim kurulu kararıyla genel müdürlük görevine getirilmiştir.
Deprem bölgesinde MHP`li müteahhitlere bankadan usulsüz destekler verdiğiniz iddiası var. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi`nce 22 Eylül 1999 tarih ve 23824 Sayılı Resmi Gazete`de yayınlanan 99/1 sayılı tebliğ gereği deprem bölgesinde bankalarca hasarsız veya az hasarlı olduğu tesbit edilen, Toplu Konut Fonu`undan daha önce kredi açılmış, inşaatları devam etmekte olan projelere, açılan kredilerin artırılması ve bu illerde Toplu Konut Fonu`ndan daha önce kredi açılmamış projelere kredi açılmasına ilişkin esaslar belirlenmiştir.
Bu tebliği müteakip, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı`nın bankamıza gönderdiği 21 Ekim 1999 tarih ve 4117 Sayılı talimat gereği, yüzde 88 seviyedeki İzmit Büyükşehir Belediyesi Yuvam Akarca projesi ile Sakarya`daki S.S. Yeni Gola Yapı kooperatiflerine bu tebliğ kapsamında mevcut seviyelerinden sonraki kısımları için kredi kullandırılmıştır.
Peki, Emlakbank size bağlandığında borç tasfiyesi konusunda size yakın oldukları için ortaya atılan Çoksa ile Aydın Bolak`a ait firmalara ayrıcalık tanıdınız mı?
Bankamıza, 20.8. 1999 tarih ve 23800 sayılı Resmi Gazete`de yayınlanan 20.8. 1999 tarih ve 99/13233 Sayılı tabii afet nedeniyle menkul ve gayrimenkul malları zarar gören gerçek ve tüzel kişilerin borçlarının ertelenmesine ilişkin Bakanlar Kurulu kararı kapsamında (deprem kararnamesi) 55 firma ile anlaşma yapıldı. Bu firmalar, arasında Aydın Bolak`a ait Ege Deniz Taşımacılığı ile Akdeniz Deniz Taşımacılığı da yer alıyor.
Ancak, Bolak grubu firmaları ile bunun dışında bir borç tasfiyesi anlaşması söz konusu olmamıştır. Ege ve Akdeniz firmaları, kararname gereğince ertelenen borçlarına ilişkin 17. 8. 2000 tarihinde ödenmesi gereken ilk taksitlerini ödemediklerinden haklarında yasal takip işlemleri devam ediyor. 57. hükümet döneminde sorunlu krediler içinde yer alan 300 civarında firma riski, (Kararname gereği borcu ertelenenler hariç) yönetim kurulu kararı ile ödeme planına bağlanmıştır. Bunların içinde Çoksa Grubu firmaları da mevcut olup, firma riski 9.12. 1999 tarih ve 26/491 sayılı yönetim kurulu kararıyla ödeme planına bağlanmıştır.
Emlak Konut`un Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı`na dönüştürülmesi sırasında yine usülsüzlükler ortaya atılıyor Emlak Bankası AŞ`nin bağlı ortaklığı Emlak Konut`un 3 trilyon lira olan sermayesinin bankaca devredilecek gayrimenkullerle artırılarak 235 liraya iblağ edilmesi ve şirketin Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı`na dönüşümü, 4.8 1999 tarihli YPK kararıyla kabul edilmiştir. 29.12.1999 tarihli 588 sayılı Kanun hükmünde kararname ile Konut Edindirme Yardımı hesapları toplamı karşılığının Emlak Konut AŞ`ye ayni sermaye olarak devredilmesi suretiyle tasfiyesi ve hesaplarda biriken tutarların hak sahiplerine Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı`na dönüştürme çalışmaları sürdürülen Emlak Konut AŞ`nin hisse senetlerinin verilmesi esası getirilmiştir. Şirkette bankanın ve key hak sahiplerinin paylarını gösterecek olan değerleme çalışmaları bağımsız denetim şirketince devam etmektedir. Emlak Konut`un GYO`ya dönüşümü ve hak sahiplerine hisse senedinin en kısa zamanda verilmesine dair çalışmalar devam etmektedir.
Halen şirketin önemli bir kısmı Konut Edindirme Yardımı hak sahiplerine aittir. Hak sahipleri, hisse senetleri üzerinde diledikleri gibi tasarrufta bulunabilirler. Bankamız payı ise bankamızda olduğu gibi özelleştirme kapsamındadır. Özelleştirmenin ne şekilde yapılacağı ise daha sonra gündeme getirilecek bir konudur. Benim kabahatim nedir? Makyajlı bilanço diye nitelenen key hesaplarının 300 küsur trilyonluk kısmı Emlakbank`ın arsalarının, Emlak Konut`tan GYO`ya aktarılan kısmıdır ve benden önce olmuştur.
Eski Genel Müdür Arı ile ilgili soruşturma hangi aşamada?
Erdin Arı`nın yaptığı uygulamalar halen soruşturma kapsamındadır. Evrakları inceleniyor. Mehmet Seniz`i ise Sadi Somuncuoğlu atamıştır.
Peki, ondan sonraki Genel Müdür Yıldız neden emekli edildi?
Kaplan Yıldız`la üç ay çalıştık, emekliliğini istedi, pekala dedik. Bunda ne suçum olduğunu anlayamıyorum. Kredi kartı verilmesinin durdurulması o dönemde 399 trilyonluk key hesaplarının buharlaşmasından kaynaklanmıştır.
Geçen yılki toplam zararınızı ne kadar bekliyorsunuz?
300 trilyon lirayı bulur. Ama kağıt üstünde gözükecek görev zararı 5 trilyon lira. Daha önce de dediğim gibi, konut işini ayırırsanız bankanın görev zararı da otomatikman düşüyor.
Donuk krediler konusu var. Kimlerden alacaklarınız bulunuyor?
Aklınıza gelen herkesten alacağımız var. Ancak, bunları tahsil etmemiz çok zor görünüyor. İşte bu nedenle bankanın özel hukuk sistemiyle hukiki bir zırha dönüştürülmesi gerekiyor. Ancak, bunu yapacak avukatlar bulamıyoruz. Bankayı kurtaracak avukatları ödüllendireceğiz. Bitmez tükenmez inşaatlardan bankayı temizlemek lazım. Artık Emlakbank konut işi yapmayacak.
Bankanın adını değiştirecek misiniz?
Hayır, adı değişmeyecek ancak konut işi de yapmayacak.
İşte iddialar:
1 Cumhurbaşkanlığı`na aday olmak isteyen Sadi Somuncuoğlu`nun tekme tokat dövüldükten sonra bakanlıktan azledilmesinin arkasında Emlakbank`taki rant paylaşımı etkili oldu. Bankanın SSK`dan devredilen gayrimenkulleri dahil yapılan gayrimenkul satış ihaleleri nedeniyle Somuncuoğlu ve öteki MHP`li yöneticilerin karşılıklı suçlamaları, bu rant paylaşımının en somut dellilleridir. 2Koalisyon kurulup Emlakbank, MHP`ye bağlandıktan sonra istifa eden Genel Müdür Erdin Arı`nın ardından vekaletle görevlendirilen Mehmet Seniz`in bu görevinin neden 2.5 ay sürdüğü hala anlaşılamadı. Yerine atanan Kaplan Yıldız`ın, daha bir yılı dolmadan görevden alınmasının perde arkasında da yine Bakan Bal yer alıyor. 310 bin personeli olan bankaya Ziraat ve Halk bankalarının kabul etmediği ve özelleştirilen Etibank`tan aktarılan 20 müfettişten ikisinin Somuncuoğlu bakan iken Genel Müdür Yardımcılığı`na, birisinin 8 - 9 bin mark, ötekisinin 5 - 6 bin dolarla Almanya ve Kazakistan`a, dördünün genel müdür yardımcısının bir kademe altı olan daire başkanlıklarına, bankadaki geçmişi iki yılı bulmayan birinin ise Bankanın Teftiş Kurulu yönetmenliğinde açıkça, 10 yıl bankada çalışmış olma koşulu olmasına rağmen mevzuat hiçe sayılarak Teftiş Kurulu Başkanlığı`na atanmasını anlamakta güçlük çekiyoruz.
4 MHP`nin Konya Belediye Başkan adayının başında bulunduğu, Faruk Bal`a bağlı Toplu Konut İdaresi`nin depremden etkilendiği iddia edilen Marmara Bölgesindeki kooperatiflere kredi desteği sağlamak amacıyla 22 Eylül 1999 tarihli Resmi Gazete`de duyurduğu tebliğden kaç kooperatifin yararlandığı açıklanmalıdır. 5Emlakbank MHP`ye bağlandıktan sonra hangi firmalar ile borç tasfiye protokolüne bakıldığında iki ilginç isim ortaya çıkıyor. Kırşehirli Çoksa AŞ ve MHP sempatizanı olarak bilinen Aydın Bolak`ın denizcilikle iştigal eden iki firmasına ayrıcalık uygulanmıştır.
6Milyonlarca kişiyi ilgilendiren konut edindirme yardımlarını nasıl tasfiye edileceği ve tasfiye görüntüsü altında 1 milyar doları aşkın sermayeli bir gayrimenkul yatırım ortaklığı kurarak kimlere ve nasıl rant sağlandığını Bakan Bal açıklamalıdır. Türkiye`de bu büyüklükte bir GMYO`nun hisselerinin halka arz ediliceği derinlikte bir piyasa olmadığına göre hisselerin kimlere satılacağı grup veya grupları Bakan Bal, şimdiden ilan etmelidir. (FİNANSAL FORUM)