İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Projesi’nin merkezinde yer alan Borsa İstanbul, 2023 yol haritasını çizmiş durumda. Önce stratejik ortaklık kuracak, sonra da halka açılacak
AYFER YILDIZ / Milliyet
Borsa İstanbul Başkanı İbrahim Turhan, üç kategoride stratejik ortak almak istediklerini belirterek, bunların teknolojik altyapı, likidite sağlayıcı ve sermaye piyasalarının kanaat önderleri olmasını planladıklarını söyledi. Bu üç ortak için Borsa İstanbul’un hissesinin yüzde 25’inin satılması düşünülüyor.
‘Uzay teknolojisi gibi...’
“İlk olarak bilişim teknolojileri için altyapı donanımı sağlayacak olan şirketleri tercih edeceğiz” diyen Turhan, görüştükleri şirketler olduğunu söyledi. “Uluslararası borsalarda kullanılan teknoloji, uzay ve savaş teknolojileri gibi” diyen Turhan şöyle devam etti:
“İkinci kategori bize likidite sağlayacak, piyasa yapıcılarları. Likidite sağlayıcılar, piyasa yapıcılar yatırımcılara şu güvenceyi veriyorlar: ‘Bu piyasadaki likidite ile ilgili endişe etmeyin’. Stratejik ortaklık için öngördüğümüz üçüncü grup kuruluşlar ise sermaye piyasalarındaki kanaat önderleri. Bütün yatırımcılar bu kuruluşları takip ediyor. Bir yerde kalite güvencesi sağlayan benchmark olarak işlevi gören kuruluşlar. Yani piyasanın ‘akil insanları’. Örneğin, Harward’ın, Oxford’un fonları gibi, Singapur’un fonları var. Bunların yatırım yaptığı yere yatırımcılar gözü kapalı yatırım yapar.”
Tercih edilmek istiyor
Turhan, bu ortaklıklarla tanınan ve tercih edilen bir pazar olacaklarını dile getirdi.
Borsa İstanbul AŞ’nin yüzde 49 hissesi Hazine’ye ait. Yüzde 4’ü aracı kurumlara eşit olarak dağıtılacak. Yüzde 1’i Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’ne, binde 3’ü İAB üyelerine, yüzde 4.2’si de VOB ortaklarına verilecek. Yüzde 40.5 ise Borsa İstanbul’a ait.
Turhan, “Bu paydan yüzde 25-30’luk kısmı için stratejik ortak alabiliriz. Yüzde 40’ kadar da çıkabilir. Geriye kalan yüzde 10’luk payı ise 3 yıl içinde Hazine’ye devredeceğiz” dedi. Böylece, Hazine’nin payı yüzde 59’a çıkacak. Hazine’nin paylarının ne kadarının özelleşeceği belirlenip halka arz yapılacak.
‘4 yılı kurtardık’
“Bugüne kadar Borsa’ya yaptığımız teknoloji yatırımları ile önümüzdeki 4 yılı kurtardık” diyen Turhan, Borsa İstanbul’un şu anda ulaşmak istediği hedefin emir işleme kapasitesini saniyede 30 bine çıkarmak olduğunu söyledi. Turhan şöyle devam etti:
“Geçen sene bu rakam 2.500 seviyesindeydi. Bir yıl içinde altyapıya yatırım yaparak şu anda saniyede 5 bin emiri geçmiş durumdayız. Bu rakam yükselen piyasa ekonomileri ile mevcut konumumuzu muhafaza etme imkanı tanıdı bize. Bütün yatırımı kendi özkaynaklarımızla yaptık. Gelişmiş borsalarda bu rakam 200-250 bin. Teknolojiyi iyileştireceğiz ama teknolojiyi iyileştirinceye kadar da oturup bekleyemeyiz.”
TEKNOPARK KURACAK
İstinye’deki Borsa İstanbul kampüsünde Teknopark kuracaklarını kaydeden Turhan, “Bunun içinde Takasbank, veri merkezi, hizmet binası olacak. Ayrıca, ‘Dünya Bankası İstanbul Küresel İslami Finansman ve Ekonomik Araştırmalar Merkezi’ birimi de borsa kampüsünde olacak” dedi.
2023’te 10 trilyon $’lık işlem hacmi
“Borsanın değerinin nereye ulaşmasını bekliyorsunuz?” sorusuna İbrahim Turhan şu yanıtı verdi:
“Kayserililerin bir lafı var; ‘Alıcının şaşkını fiyatı kendi söylermiş’ diye. Onun için borsanın değeri ile ilgili bir şey söyleyemem. Ama şunu söyleyebilirim; bugün piyasalarımızdaki toplam işlem hacmi 2.5 trilyon dolar civarında. Yaptığımız dönüşümler gerçekleştiğinde 2023 hedefimiz 10 trilyon dolar. Bu bizi dünyanın borsaları arasında ilk sıralara getirecek.”