Seçime hazırlık süreci boyunca piyasaları söylemleri ile korkutan Trump, sanılanın aksine gerçekleştirdiği balkon konuşmasında son derece ılımlı bir tavır sergiledi. Bu tavır ile piyasalarda yeni bir dolar ve endeks rallisi başlangıcı yapıldı. Fakat her ne kadar Trump ilk konuşmasında birlik çağrısında bulunsa da seçim öncesi dönemlere ait açıklamalarını inceleyecek olursak önümüzdeki dönemlerde bizi nelerin beklediğini anlayabiliriz.
Trump seçim öncesinde Çin’in dünya ticaret örgütüne katılmasının ardından, ABD’nin 70 bin firmasını yitirdiğini ifade etmişti. Ucuz işgücü sağlayan ülkelerin ABD sınırları içerisindeki etkinliğini azaltmayı planlayan Trump, kaybedilen işgücü ve sektörleri yeniden kendi vatandaşlarına kazandırmak istiyor. Gümrük vergilerindeki ayarlama ile Çin sermayesinin ülkeye girişini zorlaştırmayı hedefleyen Trump’ın yapacağı bu değişim, arkası kesilmeyecek karşılıklı hamleleri de beraberinde getirebilir. Özellikle otomotiv sektöründe kendini göstermeye başlayacak olan değişimler dolaylı olarak tüm dünya ekonomilerini etkileyebilir.
Trump’ın seçim vaatleri arasında alt yapı yatırımlarını hızlandırması da vardı. Kamu harcamalarını artırarak ekonomiyi canlandırmayı da hedefleyen Trump balkon konuşmasında da bu konuya değindi. Şehirleri yeniden inşa edip yolları ve okulları onaracaklarını dile getiren yeni başkan atılan bu adımların, ekonomiye ek istihdam alanları olarak geri döneceğini düşünüyor. Yapılan kamu harcamalarından dolayı oluşan bütçe açığının ise yaratılan yeni iş sahalarından kazanılacak gelirler ile kapatılacağını öngörüyor.
Teoride mümkün gözüken bu senaryoda oluşabilecek pürüzler ABD ekonomisini derinden etkileyebilir. Ayrıca Trump’ın vergi indirimlerine de sıcak baktığını biliyoruz. Olası vergi indirimleri kamu gelirlerinin azalmasına neden olacak. Bütçe açığının da bu gelişme ile artış göstermesi söz konusu olabilir. Yapılması planlanan tüm bu harcamaların birçok sektöre de katkı sağlayacağı son derece açık. Özellikle alt yapı çalışmaları ile ilgili olan sektörlerde iyileşme görülecektir. Hatta büyük hammadde talebiyle ile de emtia pazarında sağlıklı bir yükseliş hareketi görebiliriz.
Faize Trump etkisi
Piyasaların merak ettiği bir diğer konu Trump – Fed ilişkisinin nasıl şekilleneceği. Gerçekleştirilen ilk seçim debate’in de Fed politikalarını ağır bir şekilde eleştiren Trump, faiz oranlarını düşük tutularak endekslerde balon oluşumuna izin verildiğini ifade etmişti. Yellen’ın yönetiminden memnun olmayan yeni başkan, gelecek faiz artırımlarının hisselerde çöküşe neden olmasından endişe duyuyor. Böyle bir senaryonun gerçekleşmemesi için artan harcamalar ile firmalar desteklenip olası çöküşlerin önüne geçilebilir. Yeni yatırımların geleceği beklentisiyle de ABD endekslerinde yeni bir ralli başlangıcının yapılması olası gözüküyor.
Yeni harcamalar ve yatırımlar ile birlikte Fed’in başının dertte olduğu enflasyon konusu da çözüme kavuşacak. Son dönemlerde kıpırdanmanın yaşandığı verilerde devlet bütçesinin etkileri, yükseliş hareketini destekleyecektir. Yükselen enflasyon beklentileri ve yaratılacak yeni istihdam sahaları Fed’in ekonomik hedeflerine ulaşmasını daha da kolaylaştıracaktır. Tüm bu gelişmeler yeni yılda Fed’in faiz adımlarını hızlandırmasa bile yapılacak faiz artırım sürecini daha öngörülebilir bir görünüme kavuşturacağa benziyor. Uzunca süredir Trump felaketini konu edinen piyasalar şu anda başkanlık seçimleriyle bahar havası yaşıyor. Eğer Trump yeniden popülist söylemlerine dönmeyip, bütünleştirici üslubunu sürdürürse ABD ekonomisi için iyi sinyaller almaya devam edeceğiz.