Bugün pusulada Abidin ile hem Nisan senaryolarını irdeleyecek hem de pozitif performans ile geçen yılın ilk çeyreğini takiben tasarruf sahipleri ne yapmalı sorusuna yanıt arayacağız
Yeni okurlar için hatırlatalım Abidin bir hayal kahramanı. 30’lu yaşlarda, tasarruflarını verimli bir şekilde değerlendirmeye çalışan ama zarar etmekten çok korkan ihtiyatlı bir karakter. Beni gereğinden fazla iyimser bulanları temsilen belirli aralıklarla PUSULA’ya konuk oluyor.
Abidin – Borsa yükseldi dolar düştü yüzün gülüyor. Ne Türkiye’nin ne dünyanın sorunları ortadan kalkmadı, aksine artıyor. Bunlar gelip geçici hareketler. Sen çöküş ne zaman başlayacak bize onu anlat.
EK –Dünya ekonomisine yönelik kaygılar altı çizilen riskler tabi ki boş laflar, temelsiz kaygılar değil. Kuşkusuz bir gün gerçek kriz de çıkacak. Ancak tüm mesele zamanlama.
Sen her ayını, gününü kriz çıkacak korkusu ile yaşarsan bolca zaman ve para kaybetmeye devam edersin. İddia veya beklentini ne zaman & nasıl sorularının yanıtları ile taçlandırmadıkça korkuların sana yarardan çok zarar getirir.
2016 yılında ne küresel ne Türkiye özelinde bir ekonomik kriz beklemediğimi 2018-2021 arası bir yerde can yakıcı asgari 9 ay sürecek bir çöküş yaşanabileceğini,
2017 yılının ise 2016 kadar güvenli bir parkur içermediğini ve öncü bazı sarsıntılara adres teşkil edebileceğini ancak turuncu alarm için de erken olduğunu düşündüğümü defalarca paylaştım. Bu görüş geçerliliğini koruyor.
Abidin – Aklın başına geliyor yavaş yavaş. Zamanım bol, ben beklerim. Nasıl bir kriz olacak?
EK - Pek çok devletin, şirketin hatta bireyin borç stoku yükselmeye devam ediyor. Kapitalizm yarının gelirini bugünden harcatmanın sancısını yaşıyor. Bu döngü kısa devre yapınca gerçek bir kriz ile karşı karşıya kalacağız.
Ama sanma ki olası bir kriz dünyanın sonunu getirecek. Büyük güçlükler içeren 9-18 aylık bir kesiti takiben kapitalizm yeni fakir & yeni zenginler yaratarak yoluna devam edecek.
Bir kamyona taşıyabileceği kadar yük bindirilir. Ne zamanki yük ağır gelir, kamyon yol alamıyor yükün bir bölümü alınır. Kamyon görece hafifleyerek yükünü taşımaya devam eder.
Kapitalizm böyle işliyor ve ister adına saç tıraşı densin ister yapılandırma veya moratoryum bir biçimde alacaklılar ile borçlular arasında ilişki böyle sürüp gidiyor. Şunu aklından çıkarma dünyanın borcu yine dünyalılara, uzaylılara değil.
Şalter attığında depremin merkez üssü olan borçlu & alacaklılar sarsılacak, bazıları varlıklarını o anı bekleyen akbabalara yok parasına kaptırmak zorunda kalacaklar.
Yığınlar işsiz kalacak, pek çok firma iflas edecek. Ben bunların asla yaşanmayacağını iddia etmiyorum. Ama senin gibi her anı şalter atabilir korkusu ile yaşamayı da sağlıklı bulmuyorum.
Zaman ileri sardıkça 2018 mi 2020 mi elbette masaya yatıracak riskli takvim bölgesini daha dar bir aralığa çekmeye çalışacağım. Ama bunların tamamının tahmin olduğunu ve ciddi yanılgı riski içerdiğini unutmamanda yarar var.
Abidin – Türkiye bu resmin neresinde ?
EK – O aşamada dış iklim gerçek kara kış olduğunda Türkiye nelere gebe, dünyada çıkabilecek gerçek bir kriz Türkiye’yi ne kadar ve ne şekilde etkileyebilir sorularına yanıt arayacağız.
Yapısal olarak merkez üslerinden biri olmamızı gerektiren bir halimiz yok. Ancak komşuda pişer bize de düşer misali hele ki krizin merkez üssü Avrupa olursa çok güçlü şekilde etkilenmemiz muhtemel.
Bu aşamada 2018-2021 içinde 9-18 aylık bir dönemin çok zorlu bir parkur olacağını ve hele de rehavete kapılmış bir Türkiye’nin işinin hiçte kolay olmayacağını söylemekle yetinelim.
Şimdi enseyi karartmak yerine 2016 yılını tartışmaya devam edelim.
Abidin – Madem 20016 ‘da kriz yok dolarımı satıp, borsaya para yatırayım mı ?
EK – Geleneksel yatırım seçenekleri olan döviz, borsa ve altının hiçbirine çok ucuz veya çok pahalı diyemeyeceğimiz ara bir perdede olduğumuzu düşünüyorum.
17 Nisan’da petrol üreticileri arzı kısıtlamaya dönük müjdeli haberi açıklayana kadar piyasalarda pozitif havanın ( bu beklentinin etkisi ile ) devam etmesi mümkün. Bu bakıma Nisan ayında da petrol oyun kurucu özelliğini koruyacaktır.
Ancak madem öyle girelim borsaya 17 Nisan’da satarız yaklaşımı yeterince güvenli değil. Borsa İstanbul 10 haftada % 13 değer kazandı. 2 haftadır yazdığım üzere lokal şartları göz önüne alırsak BIST’in artık heyecan verici bir iskontoya sahip olduğunu söyleyemeyiz.
Halen yatırım yapmak için çekici şirketler var. Ancak hem seçimin titizlikle yapılması hem de fiyatlar geri gelirse daha uygun maliyet ile alım yapabilecek kaynak & yüreğe sahip olunması gerekiyor.
Yok sen bunların ikisini de yapmayacak yarın bir negatif haber ile ekran kırmızı olduğunda yandım anam kurtaran yok mu diye bağırıp eldeki hisseleri zararına satacaksan mevduattan şaşma borsa sana göre değil.
Her destek ve direnç kırılmak içindir. Hele bir direnç aşıldı mı fiyatlar bir üstündeki dirence koşar yaklaşımı en tuzaklarla dolu olandır.
Bununla birlikte yukarıdaki tabloda yılın ikinci çeyreğine yönelik olarak dolar, euro, altın ve borsada aşağıda ve yukarıda aşırılaşma adresi olarak gördüğüm düzeyleri major alt başlığı ile paylaştım.
Zaman ilerledikçe bollinger bantlarından da yararlanarak bu seviyeleri % 1-3’lük marjlar ile revize etmemiz gerekebilir.
Cari fiyatlardan gerek borsa gerek döviz gerek altın cephesinde açılacak yeni pozisyonların ancak major desteklere gerileme yaşanması durumunda iki katı kadar daha alırım strateji & kararlılığı ile rasyonel olacağı görüşündeyim.
Borsa İstanbul
5 haftalık yükseliş serisini takiben BIST geçen hafta % 2 kadar değer kaybetti. Ancak gerek endeks 30 gerek endeks 100 kapsamında hisselerin 1/3’ü değer kazandı. Yani ailece bir düşüş olmadı.
Bu durum yaşanan geri çekilmenin bir düşüş trendinin başlangıcı değil geleneksel bir düzeltme olabileceğine ve hisse seçiminin çok önemli olmaya devam edeceğine işaret ediyor.
Var olan lokal şartlar dahilinde yılın ikinci çeyreği adına Borsa İstanbul’da 88.000 puanı yukarıda, 75.000 puanı aşağıda aşırılaşma adresleri olarak görüyorum. Ancak aşağı yönlü seyahatin nisan ayının ilk yarısı içinde başlaması olasılığını düşük buluyorum.
Altın & Gümüş Cephesi
Geçen haftayı % 2,8 değer kaybederek 112,5 ile tamamlayan gram altında 111 TL civarından bir tepki mümkün. Ama 118 TL üzeri bence kolay değil.
Önümüzdeki 2 ay içinde ons altında tüm analistlerin önem verdiği 1175-1190 bandı aşağı geçilirse ( pekala mümkün ) 1120 $ ve gram fiyatta da 103 TL civarı ( gram gümüşte 1,30 TL ) test edilebilir ki bu bence çekici bir alım fırsatı olur.
Önümüzdeki haftalarda ons 1175-1190 destek bandında tutunsa dahi Türk Lirası dış rüzgarın katkısı ile prim yaparsa bu senaryoda da altın & gümüş ikilisi 103 & 1,30 major desteklerine yaklaşabilir.
Döviz Cephesi
Kırılgan ülke para birimlerindeki seyir petrolden güçlü şekilde etkileniyor. Türk Lirası da uzun zamandır bu dış rüzgarın etkisi ile yön buluyor.
Geçen haftayı 40,4 $ dolar seviyesinde tamamlayan brent petrolde nisan içinde 48 doların test edilmesi halinde ben bu durumun bir aşırılaşma olarak değerlendirilebileceğini düşünüyor ve petrol özelinde yaşanabilecek sert bir düzeltmenin gelişen ülke paralarına ve borsalarına da yansıyacağını tahmin ediyorum.
Bu bakıma döviz ne zaman yükselişe geçer sorusuna petrol tepeyi bulduğunda stratejisi ile yanıt aranabileceği ve bu gözle petrol fiyatlarının izlenmesi gerektiği görüşündeyim.
Dolar mı euro mu daha şanslı sorusunun yanıtı ise paritede saklı. Geçen haftayı 1,11’in üzerinde tamamlayan EURUSD paritesi 1,16 ‘ya ne kadar yakın ise TL karşısında doların, 1,06 ‘ya ne kadar yakınsa Euro’nun daha şanslı olacağını düşünüyorum.
10 Nisan’da ( iki hafta sonra ) yayınlanacak bir sonraki pusulada buluşmak dileği ile...
Pusula Abone Kaydı ve Günlük Değerlendirmeler
Pusula yayınlandığında haberdar olmak ve ücretsiz olarak tüm posta pusula gönderilerine yayınlandığı anda ulaşmak için aşağıdaki linke tıklayarak e-mail adresinizi girmeniz yeterli.
http://optin.sndlp.com/HAi/g78/d4852960
Pazartesi dışında hafta içi her gün saat 17:45’de Kanal B’de piyasaları değerlendiriyor, genel stratejiye yönelik görüşlerimi pazar günleri 23:00’de BIG PARA ‘da yayınlanan köşe yazım pusula ile okurlara aktarırken, haber akışına bağlı anlık tespitlerimi ve strateji güncellemelerimi twitter adresimde ( @eralkarayazici ) paylaşıyorum.