En son 2018 yılında yakaladığı popülerliğe tekrar kavuşmuş görünen Bitcoin, Grayscale, Paypal ve Tesla gibi popüler kurumların Bitcoin yatırımlarının ana akım medyada yankılanması ile vites yükseltmiş görünüyor. Bu yükseliş hem kurumsal hem de bireysel yatırımcıların Bitcoin’i cazip bir yatırım aracı olarak görmesine sebep olsa da küresel ekonomideki gelişmeleri değerlendirmeden Bitcoin’e yatırım yapmaktan imtina etmekte fayda var. Bitcoin’in yolculuğunu ve gidebileceği istikametleri değerlendirirken olduğumuz yerden ve şimdiden biraz uzaklaşıp daha bütüncül bir açıdan bakalım.
2020 yılının insanlık tarihine yazılmasına neden olan Covid-19 salgını tüm ülke ekonomilerinde ciddi sarsıntı yarattı. Yaşanan ekonomik durgunluk merkez bankalarını harekete geçirdi. Piyasaları hareketlendirecek ve vatandaşlarının suyun üzerinde kalmalarına olanak sağlayacak miktarlarda parayı piyasa sürdüler. 2020’de 4 trilyon dolar olan M1 para arzı 2021’de yüzde 75 artarak 7 trilyon dolara ulaştı.
Merkez bankalarının faiz oranlarını aşağıya çekmesi ve kimi ülkelerde negatif faiz kararı almaları sonucunda bireysel ve kurumsal yatırımcılar, birikimlerinin getirilerini eskiden alışık oldukları seviyede muhafaza etmenin yollarını aramaya başladılar. Sınırlı arza sahip olan Bitcoin, 2009 yılından bu yana alternatif bir yatırım aracı olarak kendine açılan bu koridoru hızla genişletti ve değer kazandı. Kurumsal yatırımcıların hazine yönetimi amacıyla oyuna girerek hazinelerinin yüzde 5-7 arasındaki miktarı Bitcoin’e yatırmasıyla, Bitcoin fiyatlarında şu anda gördüğümüz artış yaşandı.
KURUMSAL MÜŞTERİLERİN İLGİSİ DEVAM EDER Mİ?
Muhtemelen iki temel konu, söz konusu ilginin sürekli olup olmayacağını belirleyecek. Bunlardan ilki, mevcut ekonomik şartların yarattığı gerekçelerin devam edip etmeyeceğidir. Bu konu ile ilgili olarak geçtiğimiz hafta, AB ekonomik aktivite seviyesine ilişkin olarak Avrupa Komisyonu’ndan olumlu rapor çıktı. Raporda aşılamanın hızlanmasına bağlı olarak beklentilerin daha olumlu bir noktaya geldiği ve 2022 yılı ortasında Avrupa bölgesinde üretim seviyesinin pandemi öncesi seviyelere dönmesi beklendiği not edildi. Ekonomik şartlarda normalleşme, klasik sermaye piyasası araçlarını şirketlerin hazine yöneticileri açısından tekrar bir seçenek hale getirebilir. Ancak öyle anlaşılıyor ki, bu henüz yakın gelecekte bir seçenek gibi gözükmemekle beraber, uzun vadeli analizlerde dikkate alınması gereken bir başlık olacaktır.
Şirketlerin ilgisinin devam edip etmeyeceğine ilişkin olarak ikinci konu, Bitcoin fiyatındaki sert dalgalanma. Önümüzdeki dönemde yaşanabilecek dalgalanmalar hazine yöneticilerinin göğüslemesi ve yeri geldiğinde savunması gereken bir konu olacaktır. Fiyatların yukarı gittiği dönemde yatırım yapmak kolay iken piyasanın hızla aşağı yönde hareket ettiği zamanlar hiçbir kurumsal şirketin hazine yönetimi için kolay zamanlar olmayacaktır.
YASA KOYUCU TALEP SEVİYESİNİ ETKİLER Mİ?
Merkez Bankalarının mevcut parasal genişleme politikaları ile ulaşmak istedikleri temel hedef piyasalardaki tüketim seviyesini artırarak yatırımları artırmak ve işsizlik seviyesini aşağıya çekme düşünceydi. Merkez Bankaları bu paraları Bitcoin’e yatırım yapılması için piyasaya sürmedi. Kurumsal yatırımcılar Bitcoin’e yatırım yapmakta ısrarcı olurlarsa, parasal politikalardan istedikleri sonucu alamayan merkez bankalarının, düzenleyici kozlarını oyuna sokarak kripto para piyasalarını düzenlemeye çalışabileceklerini öngörmek çok zor değil. Dolayısıyla kurumsal yatırımcıların iştahının bu denli açık olması pek çok ülkede sınırlamaların ya da yasaklamaların gelmesine neden olabilir.
Geçtiğimiz haftalarda para otoriteleri tarafından yapılan bazı açıklamalar, bu baskıları daha da belirginleştirdi: Avrupa Birliği Merkez Bankası Başkanı Lagarde “Bitcoin para değil, yeni bir düzenleme planlıyoruz.” dedi. ABD Hazine Bakanı Janet Yellen sene başından beri kripto paraların daha sıkı düzenlenmesi gerektiğini üçüncü defa gündeme getirdi. Kanada Merkez Bankası Başkanı Stephen Poloz ise, Bitcoin’nin geleceğin para birimi olması noktasında ciddi bir iddiası olmadığını düşündüğünü belirtti. Yasaklamaların daha olağan karşılandığı ülkelerde ise Nijerya Merkez Bankası kripto paraların ülke çapında yasaklanmasına karar verdi, Hindistan ise meclise sunulan yasa tasarısında kripto paraların yasaklanması değerlendiriliyor.
Söz konusu riskleri not etmekle beraber olumlu gelişmeleri de gözden kaçırmayalım. Kanada Menkul Kıymetler Borsası Bitcoin ETF’sini onayladı. Bu hem Kanada’da yer alan kurumsal müşterilerin çok daha kolay bir şekilde Bitcoin’e yatırım yapabilmesini sağlayacaktır hem de ABD’nin de benzer bir tavır takınabileceğinin işareti olabilir. İkincisi ise Mastercard, Visa ve ApplePay’in kripto para ile ödeme yapmayı mümkün kılacağı hakkında yapılan açıklamalar.
Dünyadaki gelişmelerin paralelinde Bitcoin’in yolcuğunun hangi istikamette devam edeceğini hep birlikte göreceğiz.