`Yumurta kapıya dayanmadan gel`

Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Nafiz Karadere, Senenin ilk 6 ayında ‘sıfır’ veya ‘eksi’ büyüme beklediklerini ve KOBİ’lerin durumunun zorlaştığını belirtti.

Nafiz Karadere: Türkiye siyasi açıdan zorlu bir çekişmenin içinde. Buna küresel riskler sebebiyle kurlarda ve faizlerdeki yükselişler de ilave edilince en fazla da ‘ekonominin tabanı’ Küçük ve Orta Boy İşletmeler (KOBİ) zorlanmaya start verdi. Hükümetin önceki sene bankaları KOBİ kredilerine özendirici kararlar alması da beklenen pozitif etkisini göstermiyor. Tüm bankalar KOBİ’lere kredi vermek için seferber olsa da daralan iç piyasa, yükselen kredi faizleri ve ithal girdi maliyetleri KOBİ’lerin kredilerle sağlıklı bir zeminde buluşmasını önlüyor. Türkiye’de KOBİ’lere en odaklı özel sektör bankalarından biri olan Garanti Bankası’nın KOBİ’lerden sorumlu genel müdür yardımcısı Nafiz Karadere, senenin ilk 6 ayında sıfır hatta eksi büyüme olabileceğini, bu nedenle KOBİ’lerin çok fazla dikkatli olması gerekmekte olduğunu söylüyor.

habercorlu.com haberine göre; Karadere şu şekilde konuşuyor: Hükümet Orta Vadeli Program (OVP) çerçevesinde, tasarrufları teşvik etmek ve cari eksikliği azaltmak için son kullanıcı kredilerini frenlemeye dönük tedbirler almıştı. Bankaların son kullanıcı kredilerindeki maliyetlerini yükseltip KOBİ kredilerindeki maliyetleri de indirmişti. Şayet bu tedbirler akabinde kurlar yaklaşık olarak yüzde 20 yükseldi ve Merkez Bankası da 4 puanlık faiz artışı yaptı. Bankalar da mecburen kredi faizlerini artırdı. Önlemler neticesi önce son kullanıcı kredilerine talep fena düştü. Mesela bizim son kullanıcı kredilerimizin haftalık miktarı önceki yıl 400 milyon liraları geçmişken, bugünlerde 300 milyon liraya kadar fena düştü. Bazen haftalık 285 milyon liraya kadar iniyor. Bu yüzde 25-30 gibi düşüş manasına geliyor. KOBİ kredilerinde ise beklenen artış olmadı. Yüzde 10 kadar da KOBİ kredilerinde düşüş var. Zira, KOBİ’ler de bu kadar daralan iç piyasada krediye çok fazla istekli değil. KOBİ’ler çok büyük oranda iç piyasaya ürün satar. Sanıldığı gibi ihracatın çok büyük bölümünü yapmazlar. KOBİ’lerin ihracattaki payı yüzde 15’i geçmez. Bu sebepten ötürü iç piyasada talep düşünce KOBİ’ler de zorlanmaya start verdi. Dönüp bankaya kredi talebinde yer alıyor. Bu kredi de stok finansmanı veya çekleri ödemek için. Biz bilançolarda çok fazla ciddi bozulmalar görüyoruz. Ayrıca imalat sektöründeki KOBİ’lerimizin ithal girdi kullandığını da düşünürseniz. Bu da yükselen kurlar sebebiyle bunun yanı sıra ek maliyet. Hem satış daralmış hem finansman maliyeti artmış. Diyelim ki bir KOBİ’miz iyice sıkıştı fakat hâlâ çeklerini, kredi taksitlerini ödeyebiliyor fakat bir iki ay içinde tıkanacak. Yumurta kapıya dayanmadan bankaya gel. Çekler yazıldıktan akabinde gelme. O vakit bankanın eli kolu bağlanıyor. Ben söylüyorum işte: gelin vadeyi yayalım. Zira ikinci 6 ay daha iyi olacak. Biz bunu biliyoruz. Erken gelip söylerlerse vadelerini yayarız, ilave kredi ihtiyaçları varsa görürüz ve bu sıkıntılı zamanda gerekiyorsa ödemesiz dönem de sağlarız.

TÜM KONUT KREDİLERİNİ İNCELEMEK İÇİN TIKLAYIN...

Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Nafiz Karadere, KOBİ patronlarına şu önerilerde yer alıyor: Cari açık dengesi, enflasyon, Fed ve hükümetimizin kararlarını yakından izlesinler. İhracat kapasitesi olanlar ihracata başlasın, ihracatı azalanlar bir daha ihracata yüklensin. Ayak yorgana göre uzatılmalı. Patronlar, işleri dışındaki gereksiz harcamaları kesmeli. İşyerini değerlendirme işe konsantre olma süreyi. İç pazar odaklı KOBİ’lerimiz iç pazarda yeni açılımları zorlasın. Satış kanallarını gözden geçirsinler ve bankalarıyla daha açık bir iletişime girmeliler. Bunu şiddetle öneriyorum. Mesele sadece para da değil Garanti Bankası’nın toplam nakdi kredileri içinde KOBİ kredilerinin payının bu sene yüzde 35’lerden yüzde 40’lara çıkacağını ifade eden Nafiz Karadere, “Anadolu sohbetlerimizle, 2002’den bu yana 64 ilde 90 toplantıda 30 bin KOBİ ile buluştuk. 2006’dan bu yana hakim ortağı kadın olan şirketlerimize verdiğimiz kredi toplamı da 1.9 milyar TL’yi aştı” diyor.