Oluşturulma Tarihi: Şubat 27, 2001 00:002dk okuma
ABD Dışişleri Bakanlığı`nın 2000 Yılı İnsan Hakları Raporunda Türkiye, 4`üncü sırada yer aldı. 82 sayfalık raporda, Ağır ihlaller sürmesine rağmen Türkiye olumlu yönde ilerliyor denildi...
Amerika Dışişleri Bakanlığı, dün 2000 yılı Yıllık Uluslararası İnsan Hakları Raporu`nu açıkladı. Dünya ülkelerindeki insan hakları ihlallelerine yer verilen raporda en çok Çin`de ihlal yaşandığına dikkat çekildi. Listede 2. sırada Rusya, 3. sırada Yugoslavya yer alırken, Türkiye beklenmedik şekilde 4. sırada yer aldı. Raporda Çin`e 134, Rusya`ya 104, Yugoslavya`ya 83, Türkiye`ye de 82 sayfa ayrılırken, terör ülkesi Libya`ya 18 sayfa ayrılması dikkat çekti.
Ağır ihlaller sürmesine rağmen Türkiye olumlu yönde ilerliyor denen rapordan bazı başlıklar şöyle:
İşkence: Yargısız infaz ve işkencede azalma görüldü. Bu azalma terör olaylarında ortaya çıkan azlamadan kaynaklanıyor. Yoksa güvenlik görevlilerinin tutumlarında bir değişiklik olmadı. Güvenlik güçleri iz bırakmadan dövdüğü gözlendi. Yıllar sonra ilk kez gözaltında ölüm yaşanmadı.
Cezaevleri: Hapishanelerdeki koşullar hala çok kötü. Türkiye`deki son cezaevi olaylarında 31 mahkum ve 2 jandarma eri hayatını kaybetti. Polis ve jandarmanın keyfi tutuklamaları devam etmektedir. Polis, Ulucanlar`da öldürme isteğiyle ateş açtı. Yaralanan mahkumların tedavisi için geç kalındı.
Basın: Basın ve ifade özgürlüğü konusunda ciddi sorunlar var. Polis ve mahkemeler 1982 anayasasına dayanarak ifade özgürlüğüne müdahale ediyor. RTÜK 210 kez kapatma cezası verdi.
Kürt sorunu: Olağanüstü bölge valileri, mahkemeleri, polis ile devlet televizyonu ülkede bir Kürt azınlığı olduğunu kabul etmiyor. Bazı radyo istasyonları az da olsa Kürtçe şarkı çalabiliyor. Kürtçe yayın ise hala tartışma konusu.
PKK: Türk ordusu PKK`nın etkisini kırdı. PKK günlük yaşamda önemli bir faktör olmaktan çıktı.
Sosyal güvenlik: Ailelerin yüzde 20`si sosyal güvenlik sisteminin dışında. Asgari ücret koşulları, normal bir yaşam standardını sağlamıyor.
Kadın: Kadınların yüzde 10`u günde ya da haftada bir vahşete maruz kalıyor. Çoğu kadın, aile onurunu küçük düşürme korkusuyla polise gitmiyor. Kasım ayında bin 200 tecavüz vakası polise bildirildi.
SAVAŞ SÜZAL`IN YORUMU
ABD Dışişleri Bakanlığı`nın insan hakları raporu, bahsi geçen ülkelerdeki ABD büyükelçiliklerinde görev yapanların desteğiyle hazırlanıyor. Geçtiğimiz yılki rapor 71 sayfaydı. Washington`da 1999 raporunun sayfa sayısının az olmasının nedeni olarak 2 kişi gösteriliyor: Mark Parris (ABD`nin Ankara eski büyükelçisi), Mark Grossman (Dışişleri Bakanlığı Avrupa`dan sorumlu müsteşarı). 1999 raporunu Harold Koh hazırlamıştı. Ancak Türkiye karşıtı Koh`un Clinton ve Dışişleri eski Bakanı Madeleine Albright`a yaptığı şikayet üzerine Grossman kızak bir göreve, Parris de süresinden bir yıl önce Washington`a çekildi. Sonuç rapor bu yıl 20 sayfa daha fazla oldu.