Kredi notu neye göre belirlenir?

Kredi ve sigorta işlemlerinin gizli kahramanı kredi notu nedir? Nasıl hesaplanır? Yükseltmek mümkün müdür? İşte notunuzla ilgili bilmeniz gerekenler

Kredi skoru, kredi almak ve sigorta yaptırmak isteyen herkesin kafasındaki en büyük soru işaretlerinden biridir. Öyle ki bazı işverenler dahi, sorumluluklarınızın altından nasıl kalktığınızı anlayabilmek için skorunuzun durumunu önemser. Ancak bu skor ancak bankalar ve sigorta şirketleri tarafından bilinir ve sizin kredi skoru sorgulama ya da öğrenme gibi bir şansınız yoktur. Ancak yine de bu skorun nasıl hesaplandığını ve kredi notu yükseltme için neler yapmanız gerektiğini açıklayalım.

Notunuza Kredi Kayıt Bürosu (KKB) sizin yıllardır bankalara bırakmış olduğunuz birtakım verileri inceleyerek karar verir. Ayrıca TBB Risk Merkezi de kredi alırsanız ödeyip ödeyemeyeceğinizi anlamak için bir risk puanlaması yapar. Normal şartlarda KKB raporu size hiç ulaşmaz. Notunuzu sizin değil, bankaların bilmesi gerekir. Ancak artık 1 defaya mahsus dahi olsa notunuzu öğrenebilirsiniz.

Kredi skoru neye göre belirlenir?

KKB notu belirlerken birçok farklı faktörü göz önünde bulundurur. Bunların bazıları belgelenebilir net geliriniz, daha önce kullandığınız krediler ve kredi kartları, bu borçları nasıl kapattığınıza dair ödeme geçmişiniz, kredi kartlarınızın türleri ve sayısı, şu anda ödemekte olduğunuz krediler ya da kredi kartı borçlarınız, geçmişte yaptığınız çek işlemlerinizin durumu ve kefil olduğunuz kredilerin ve borçların ödeme geçmişi şeklinde sıralanabilirler. Ancak unutulmamalıdır ki bu saydığımız faktörlerden çok daha fazlası üzerinden hesaplama yapılır. Buradakiler yalnızca notunuzdaki büyük değişiklikleri etkileyen faktörlerdir.

Herkesin farklı bir skoru ve her bankanın da farklı bir beklentisi vardır. Yani sahip olmanız gereken net bir skor olmadığını söylemek doğru olur. Bir bankaya düşük görünen KKB puanı başka bir banka için yeterli olabilir. Bu değerlendirme kişiden kişiye, bankadan bankaya ve borçtan borca değişmektedir. Dolayısıyla kredi notum kaç olmalı gibi bir soru sormak doğru olmaz zira bu sorunun net bir cevabını asla bulamazsınız.

Bankalar ve sigorta şirketleri borcunuzu ödeyip ödeyemeyeceğinizle ilgilenir. Tabii ki bu durumda puanınızın yüksek olması işleminizi garanti altına almanızı sağlar. Hatta puanınız yeterince yüksekse, bazı bankalar siz istememiş olsanız dahi ihtiyacınız olduğunda çekip kullanabileceğiniz kredinizi sizin için hazır tutarlar. Bu durumda herhangi bir başvuru yapmanıza bile gerek kalmaz.

Kredi notu yükseltme için ne yapmak gerekir?

Kredi başvurusu yaptıysanız ancak başvurunuz sebepsizce reddedildiyse bunun sebebi büyük ihtimalle notunuzun yetersiz olmasıdır. Her banka kredi notu konusunda hassastır ve her birinin kendine uygun gördüğü bir alt sınır vardır. Öte yandan notunuzu yükseltmeniz de mümkündür. Bunun için en önemli kural ödemelerinizde daha temkinli davranmanızdır. Ayrıca kredi başvurularınızı çok kısa aralıklarla yapmamak, nadiren adres değişikliği yapmak, kartlarınızın asgari ödemelerini hiç aksatmamak, kredi çekmek istediğiniz bankanın farklı ürünlerini de kullanmak, kart limitinizi sonuna kadar kullanmamak, kullanmadığınız kartlarınızı kapatmak ve idari takipten kaçınmak da puanınızı yükseltmenize yardımcı olur.

Bu ve benzer faktörler puanınızı yükseltse de borçsuz olduğunuzu ve ödemelerinizde özenli davrandığınızı belgelemeniz, kredi alma şansınızı artıracaktır. Ayrıca düşük vadeli kredi başvurusu yapmanız ve notu yüksek bir kefil göstermeniz de aynı oranda başvurunuzun kabul edilme şansını artırır. Kredi skoru konusunda daha detaylı bilgi için bankanızla da görüşebilirsiniz. Bankalar puanınızın hangi sebeplerle düştüğünü görebilir ve bu puanı yükseltmek için nasıl bir yol takip etmeniz gerektiği konusunda yönlendirebilirler.