Mortgage alırken hayat sigortası yaptırmak zorunlu mu?

 
Mortgage başvuru yapanların en büyük sorunlarından biri bankaların zorunlu olduğunu iddia ettiği sigortalar. Peki, hangi sigorta zorunlu hangisi değil?

Kredi kullanımı esnasında en çok tartışılan konulardan bir tanesi de zorunlu olduğu söylenen hayat sigortası. Bankalar tabii ki bunun için ekstra bir ücret talep ediyorlar. Ancak poliçeler kişilerin yaş ve sağlık durumuna göre değişiklik gösterdiği için kesin bir ücret belirtmek de mümkün olamıyor.

Elbette yalnızca hayat sigortası değil, konut kredisi alırken masrafların içinde zorunlu deprem sigortası (DASK) ve ev / konut sigortası gibi sigortalar da var.

DASK nedir? Yaptırılması mecburi midir?

Zorunlu deprem sigortası, ya da sigortanın denetlemesini üstlenen Doğal Afet Sigortaları Kurumu’nun kısaltması şeklinde kullanılan DASK sigortası, adından da anlaşılabileceği gibi ev sahibi olanların mecburen yaptırması gereken bir sigortadır. Bundan dolayı mortgage almak istediğinizde, DASK sigortası ek masraflar içinde size sunulur ve bu sigortayı kesinlikle banka aracılığı ile yapma zorunluluğundan bahsedilebilir.

Zorunlu deprem sigortası, adından da anlaşıldığı üzere her eve yapılması zorunlu olan bir sigortadır. Bu bankaların sözleşmelerinin bir parçası değil, yasalarla korunan bir durumdur. Ancak bu durum, sigortanızı bankada yaptırmanızı zorunlu tutmaz. Mortgage alırken bankanız zorla zorunlu deprem sigortası yaptıracağını ve kendileri aracılığıyla sigorta yapılmazsa kredi vermeyeceklerini söylüyorsa Tüketici Hakem Heyetleri’ne şikayette bulunabilirsiniz. DASK sigortasını yaptırmak zorunludur ancak sigorta şirketini seçmek sizin en doğal hakkınızdır.

Konut sigortası nedir? Kredi almak için yaptırmak şart mıdır?

Zorunlu deprem sigortası ile ilgili açıklamalarımız yeterli olduysa, bir de konut sigortası nedir sorusuna cevap verelim. Konut sigortası afet, vandalizm ve benzer olaylar yaşandığında evinizin hasar bedelini karşılamaya yarayan bir sigortadır. Yani örneğin kredisini aldığınız sigortalı ev, deprem felaketiyle yıkılırsa ev bedelinizi siz değil, sigorta şirketi karşılar. Bunun için evin boş hali ile bilirkişi tarafından konut sigortası hesaplama işlemi yapılması gerekir.
Diğer sigortalarda olduğu gibi konut sigortasını da kendi aracılığıyla yapmanızı şart koşan bankalar olabilir. Ancak konut sigortası hali hazırda yaptırılması zorunlu bir sigorta değildir. Bunu zorunlu gibi göstermek bir yana, sigorta şirketinizi seçme hakkınızın elinizden alınması bambaşka bir sorundur. Öncelikle sigortayı yaptırıp yaptırmama konusuna karar vermeniz gerekir. Eğer evinizi sigortalatmaya karar verirseniz, konut sigortası hesaplama işlemini bir sigorta şirketi ile anlaşarak da yapabilirsiniz.

Hayat sigortası nedir, neleri kapsar?

Bir diğer tartışmalı konu da, yapılan hayat sigortasının kapsamıdır. Yapılan hayat sigortasının, kredi kullanan kişinin vefatı durumunda kalan kredi borcunu ödemesi gerekir. Ancak bazı durumlarda poliçedeki açıklar nedeniyle bu durum gerçekleşmemekte, ödenen primlere rağmen kredi borcu kredi kullanan kişilerin hukuki varislerine kalabilmekte ve aileler zor durumlara düşebilmektedirler. Bu durumu engellemek için yaptırılan poliçeyi talep edip, iyice incelemeniz büyük bir önem arz ediyor.

Mortgage almak için hayat sigortası yaptırma zorunluluğu var mı?

Ticaretin doğası gereği bankalar tüketicilere kredi verirken öncelikli olarak paralarını geri alabilmeyi hedeflerler. Bu nedenle kredi verdikleri şahsın vefatı halinde dahi zarara uğramamak adına hayat sigortasını şart koşarlar. Üstelik kendinize ait bir hayat sigortası olsa dahi, sigortayı bankadan yaptırmak zorunda olduğunuza dair söylemler olabilir. Ancak 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun’un 5. maddesinde “Aksine bir teamül, ticari örf veya adet yoksa, satıcı bir mal veya hizmetin satışını o mal veya hizmetin kendisi tarafından belirlenen miktar, sayı veya ebat gibi koşullara ya da başka bir mal veya hizmetin satın alınmasına bağlı kılamaz.” ifadesi yer alır. Ayrıca aynı kanunun 10. maddesinde yer alan konut finansmanı sözleşmeleri ile ilgili ifadelerde de hayat sigortası zorunluluğuna dair herhangi bir ibare bulunmaz. Yani yapılan hayat sigortasının hukuki bir dayanağı olmadığı gibi kredi satışının hayat sigortası yaptırmaya bağlı kılınması yasaya aykırıdır. Üstelik özellikle konut sigortalarında satın alınan evi ipotek altına alarak banka kendine bir güvence sağlamaktadır. Yani hayat sigortası ikinci bir güvence olmaktadır.

Her şeye rağmen belirtmeliyiz ki, doğru kapsamıyla yapılan bir sigorta poliçeleri, sizi ve hukuki varislerinizi istenmeyen durumlara karşı korur. Ancak zorunlu değil isteğe bağlı olmalıdır.