Kiralar uçuyor

Bu yıl ÖSS’ye giren 1 milyon 233 bin öğrenciden yaklaşık 900 bini ipi göğüslemeyi başardı. Okul, dershane ve ev arasında koşuşturmanın ardından yaşadığı şehirden uzak bir üniversiteyi kazanan binlerce öğrenci şimdi de barınma problemiyle uğraşıyor…

Nüfusu 15 milyona yaklaşan İstanbul’da 8`i devlet 30`u vakıf olmak üzere toplam 38 üniversite bulunuyor. Bu üniversitelerde öğrenim gören ve sayıları 300.000’e yaklaşan üniversite öğrencilerinin sadece yüzde 14 civarında bir bölümü yurtlarda barınma olanağı bulabiliyor. İstanbul dışından gelen öğrencilerin İstanbul’daki herhangi bir yüksek öğrenim programına yerleştirilmesiyle birlikte barınma sorunu başlıyor.

Öğrencinin tercihi ev kiralamak

İstanbul, Ankara, Bursa, İzmir ve Eskişehir gibi büyük şehirlerde devlet yurtları hem çok kalabalık, hem de yetersiz… Özel yurtlar yüksek fiyatlarla öğrenci alırken, sadece öğrenciler için geliştirilmiş özel apartlar ise ülkemizde yok denecek kadar az sayıda. Bu ve bunun gibi birçok sebep ise şehir dışından gelen birçok öğrenciyi kiralık evlerde yaşamaya yönlendiriyor. Bu durum anne ve babaların hoşlarına gitmese de, öğrenciler için hem en keyiflisi hem de en rahat olanı… Öğrenci yoğunluğu bakımından Türkiye’nin en önemli kenti olan ve 38 üniversitesi bulunan İstanbul’da okulların açılmasıyla birlikte, ailesini ikna eden öğrencilerin kiralık ev arayışı ile birlikte konut piyasasında hareketlilik bekleniyor. İstanbul Emlak Komisyoncuları Odası Başkan Yardımcısı Nizamettin Aşa, İstanbul’da öğrencilerin genellikle Anadolu yakasında Kadıköy, Üsküdar, Bostancı ve Marmara Üniversite’nin bulunduğu Göztepe ve çevresini; Avrupa yakasında ise Beşiktaş, Beyazıt, Fatih, Çapa, Fındıkzade, Avcılar ve Bakırköy’ü tercih ettiğini anlatan Aşa, bu bölgelerin ulaşımın kolaylığı nedeniyle seçildiğini belirtti.

Beşiktaş olmazsa Gültepe olur

Bazı bölgelerdeki kiraların öğrenci bütçelerini zorlaması durumunda öğrencilerin tek vasıta ile gidilecek yerlere bakmasını tavsiye eden Nizamettin Aşa, “Öğrenciler Beşiktaş merkezde ev tutamıyorsa, buna yakın yerler olan Sanayi Mahallesi, Seyrantepe, Gültepe, Çeliktepe, Kağıthane ve Ayazağa gibi semtlerde ev tutabilir. Çünkü bu semtlerde kiralar yüzde 20 oranında düşüyor.” şeklinde konuştu.

Öğrenciler dikkat!

Şehir dışından İstanbul’a okumak için gelen öğrencilerin ev tutacakları zaman çok dikkatli olmaları gerektiğini vurgulayan Aşa, “Özellikle İstanbul Emlakçılar Oda’sına kayıtlı emlakçılarla görüşülmeli. Öğrenciler emlakçıları gezerken, vergi levhalarının, oda kaydının ve eğitim belgesinin olup olmadığını mutlaka kontrol etmeliler.” dedi.

400 TL kiralık daire

Yaklaşık 62 bin öğrencinin öğrenim gördüğü İstanbul Üniversitesi’nin çevresinde yer alan Fatih, Kocamustafapaşa ve Fındıkzade gibi semtlerde 500 ile 800 TL arasında değişen fiyatlarla kiralık ev bulmak mümkün. Fatih Merkez’de kiralar 500 TL ila 800 TL arasında. Kocamustafapaşa semtinde 600- 800 TL arasında kiralanırken, Fındıkzade’de ise 550 TL ila 800 TL’ye kiralanabiliyor. İstanbul Üniversitesi`nin Avcılar ile Marmara Üniversitesi`nin Bahçelievler Kampusu’nda öğrenim gören öğrenciler, Bahçelievler, Bakırköy, Avcılar, Şirinevler gibi semtlerde 400 – 1.400 TL`ye ev kiralayabiliyor. İstanbul`un Anadolu yakasında okuyan ve bu yakayı tercih eden öğrenciler ise Avrupa yakasında okuyan öğrencilere göre yüzde 10-15 oranında daha az fiyatla kiralık ev bulabiliyor. Kayıt için Anadolu`dan gelen öğrencilerden bütçesi kısıtlı olanlar farklı fakültede de okusa da arkadaşlarıyla birlikte ev tutma yolunu tercih ediyor. Kadıköy, Kayışdağı, Fikirtepe öğrencilerin en çok rağbet ettiği semtlerin başında geliyor. Bu semtlerde oturmanın bedeli 500 TL`den başlıyor, 700 TL’ye yükseliyor.

Bazı semtlerin kira rakamları

1+1 konut: 2+1 konut
Fatih: 500-600 TL, 600-800 TL
Kocamustafapaşa: 600-650 TL, 700-800 TL
Fındıkzade: 550-700 TL, 700-800 TL
Çapa: 600-700 TL, 700-800 TL
Cerrahpaşa: 550-650 TL, 650-750 TL
Beyazıt: 400-450 TL, 500-600 TL
Beşiktaş 700-850 TL, 800-1.200 TL
Mecidiyeköy: 700-800 TL, 800-1.100 TL
Şişli: 1000-1200 TL, 1100-1300 TL
Kağıthane: 500-600 TL, 600-750 TL
Avcılar: 400-600 TL, 700-800 TL
Bahçelievler: 650-750 TL, 750-950 TL
Bakırköy: 850-1000 TL, 1000-1400 TL
Kadıköy: 500-600 TL, 600-700 TL
Kayışdağı: 2+1 500-600 TL
Maltepe: 600-750 TL 750-850 TL
Ümraniye: 450-550 TL 550-700 TL
Tuzla: 400-500 TL 500-650 TL
Taksim: 500-650 TL 650-1000 TL
Zeytinburnu: 500-600 TL 600-800 TL
Üsküdar: 550-600 TL 600-850 TL
Bostancı: 600-750 TL 750- 850 TL
Göztepe: 700-800 TL 800-1000 TL

Öğrenci, okul yakınında barınmak ister

İstanbul’da ciddi bir trafik sorunu sebebiyle öğrencilerin okula yakın oturmayı tercih ettiklerini kaydeden Emlak İletişim Uzmanı Başak Soner, “Giderek kolaylaşmasına rağmen bazı hatlarda hala kilitlenen trafik yüzünden yaşanan ulaşım güçlüklerinin dışında konut yetersizliği ve pahalılığı, İstanbul’da okuyan üniversiteli gençlerin yaşamlarını olumsuz etkileyen sebeplerdir.”diyor ve ekliyor: “Üniversitede okuyan gençlerin kalacak yerlerini sosyal çevreleri ve maddi olanakları belirliyor. Alt ve orta gelir düzeyinde aileler çocuklarını devlet yurtlarına yerleştirmeyi tercih ederken, orta-üst veya İstanbul gelir düzeyindeki aileler özel yurt veya konutlara yönelir. Bazen 3-4 öğrenci birleşerek ev tutarlar. Öğrenciler, ulaşım sorunu olmayan, servis güzergahında yer alan ve bunun yanı sıra sosyal faaliyetleri için rahatça imkan bulabilecekleri merkeze ve raylı sisteme yakın semtleri seçmeye özen gösterirler. Ayrıca güvenli ve nezih bir semt olması da aranan unsurların başında gelir. Kız öğrenciler genelde bakımlı ve ısınma sorunu yaşanmayan daireleri tercih ederken, erkek öğrenciler için öncelik sosyal faaliyetlerin yoğunlaştığı bölgeler olur.” Öğrencilerin konutları tercih etmesinde özel yurtların fiyatlarının çok yüksek olmasının rol oynadığını vurgulayan Soner, “Devlet yurtlarının kalabalıklığı, yabancı ülkelerde olduğu gibi öğrenciye hizmet eden apart otellerin ülkemizde hizmet vermemesi büyük rol oynuyor. Devlet yurtları ve özel yurtların belli kesimlere hitap etmesi ise ayrı birer araştırma konusu... Bu gibi etkenlerden dolayı konutlarda yaşamaya yönelen gençler, bu sefer de talep yoğunluğundan devamlı artan ev fiyatlarıyla, seçme şanslarının çok az oluşuyla, düşük fiyatlardaki evlerin ise zeminin 1-2 kat altında ve bakımsız konutlar olması sorunlarıyla karşılaşıyorlar.” dedi.

Daire kiralamasındaki masraflar

Kurulum Masrafı

Emlakçı komisyonu: Ortalama yıllık kiranın yüzde 3’ü olarak alınır.

Tadilat-boya masrafı: Bir öğrencinin kiraladığı bir eve yapacak standart bir boya- tadilat masrafı ortalama 1.500 TL olarak kabul edilebilir.

Mobilya-dekorasyon

Aylık giderler

Fatura Giderleri: Kiralanan dairenin su, elektrik, doğalgaz ve internet gibi zorunlu giderleri olacak.

Apartman aidatı: Öğrencilerin tercih edebileceği ortalama dairelerdeki aidatlar, 10-20 TL/ay arasında değişiyor

Ailelerin tercihi ise, yurt

İlk sene öğrencilerin çevre edindikleri ve yeni yaşantılarına adapte olmaya çalıştıkları bir yıl olarak düşünülüyor. İstanbul’un kozmopolit yapısı Anadolu’dan gelen öğrenciler için genelde ürkütücü olabiliyor. Bu nedenle aileler ilk sene için çocuklarını İstanbul gibi bir yerde yalnız bırakma endişesi taşıdıklarından yurtları daha çok tercih ediyorlar. Takip eden senelerde imkânı olan öğrenciler yurtta veya okulda tanıştıkları arkadaşları ile bir araya gelerek ev kiralıyor ve barınma sorunlarını ev kirasını paylaşarak daha makul şekilde çözüyor. Bu sayede yeni gelen dönem öğrencilerine az da olsa yurtlarda bir miktar barınma imkânı doğuyor. EVA Gayrimenkul tarafından yapılan araştırmaya göre, İstanbul’da üniversite öğrenci yurtlarının toplam yatak kapasitesinin yaklaşık 41.500 civarında. Bu kapasitenin yaklaşık 23.000 adedinin özel veya devlet üniversitelerinin kendi öğrencilerini için sağladıkları; özel sektör yurtlarının takribi 9.500 yatak civarında olduğu, Kredi ve Yurtlar Kurumu (KYK) yurtlarının ise 9.000 civarında kapasitesi olduğu tahmin ediliyor.

Yurtların karşılaştırılmasında dikkat etmesi gereken noktalar ve ücret kriterleri

Ücret kalite orantısı
Temizlik imkanları ve sıklığı
Güvenlik imkanları (kartlı güvenlik veya giriş çıkış güvenliği)
Yurdun sağladığı imkanlar ( kahvaltı, ulaşım servisi, ortak alanlar, internet, etüt odaları, çamaşırhane,…vs)
Odaların büyüklükleri ve odadaki yatak sayısı
Kaç kişinin aynı WC ve duşu kullandığı
Odadaki eşyalar (Yatak, ranza, bazalı yatak, dolap, dolapta kasa, çalışma masası..vs)
Yönetici personelin nitelikleri (Yurtta sürekli sorumlu olup olmadığı)
Kullanılan eşya ve malzemelerin kalitesi
Demirbaşların yenilenme sıklığı

Yurt Ücretlerinin Kriterleri

Odalardaki yatak sayısı (ranza, yatak ve bazalı yatak imkanı)
Yurdun konumu (üniversitelere, ulaşım odaklarına yakınlıkları ..vs)
Bağlı bulunduğu kurum (Milli Eğitim Bakanlığı, Kredi Yurtlar Kurumu, Üniversite ve Vakıfları)
Verilen hizmetler (ücretli veya ücretsiz kahvaltı, diğer öğünlerde beslenme olanakları, servis, ortak alanlar, etüt odaları, market, kuaför, çamaşırhane, vs. …)

Yurtların özellikleri ve ücretleri

Devlet Yurtları

Bu yurtlar Kredi ve Yurtlar Kurumuna bağlı olarak işletiliyor. Odalarda konaklamanın 4 kişilik ranza sisteminden 12 kişi ve üstü ranza sistemi tipine kadar değişen farklı tipte devlet yurtları bulunuyor. Genellikle kapasiteleri bir binada 300 yatak ve üstü olan bu yurtlarda barınma fiyatları ise aylık 90 TL - 270 TL arasında. Bu yurtlarda kullanılan her türlü ilave imkan (internet, çamaşırhane. vs) için ekstra ücret alınıyor. Genelde kartlı giriş çıkış sistemi olan bu yurtlara belli bir saatten sonra kapılar kapandığı için girilemiyor.

Özel Yurtlar

Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı olarak çalışan bu yurtlarda hizmet kalitesi tamamen standart dışı. Bu yurtlar genelde evden bozma eski binalarda bir veya 2 kişi ile yönetilen iptidai mekânlar olarak karşımıza çıkıyor. Fiyat aralıkları 250 TL – 1.350 TL arasında olan bu yurtlarda kalma imkanları çoğunlukla 3-4 kişilik odalarda sağlanmakta ve bir katta kalanların tümü WC-duşu beraber kullanmaktadır. Temizlik ücrete dahil olup, çamaşır makinesi kullanımı, yemek yeme gibi hizmetler ekstra olarak ücretlendiriliyor.

Koğuş Sistemli Yurtlar

Genellikle Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olan bu yurtların fiyatı yıllık takribi 600 TL -900 gibi bir bedelle kalınabiliyor. Genelde çok merkezi konumları olmayan bu yurtlarda 40-50 kişinin bir arada olduğu koğuşlarda barınma yapılıyor. Bu tip yurtlar daha çok dini temalı yurtlar olarak tanınıyor.

Konuk Evleri - Rezidanslar

1 ve 2 kişilik veya 1+1 tipte suit düzende oda imkanı veren bu evler ve rezidanslarda üniversitelerin kendi öğrenci ve misafirleri için barınma imkanı sağlıyor. Fiyatları yatak başına aylık 700 TL - 1.500 TL arasında değişen bu yurtlarda odalarda WC-duş bulunuyor. TV, buzdolabı, sınırsız internet verilen imkanlar arasında. Bu evlerin bazılarında ortak kullanıma yönelik fitness salonu bulunabiliyor. Kafe-Kantinde akşam yemekleri de olup yurtta kalanlara 24 saat hizmet veriliyor.

Öğrenci Evleri

Genellikle dairelerin yurda dönüştürülmesi sistemi ile çalışan “öğrenci evi” statüsünde bir barınma tipidir. Öğrenci evlerinde apartmanlar öğrenci evine dönüştürülebiliyor. Bu tip barınma imkanlarında fiyatlar aylık 600 TL -1.500 TL arasında olup, temizlik ve tüm elektrik, su, doğalgaz ve kablosuz internet fiyata dahil ediliyor. Çamaşır için otomatik makine bulunan bu evlerde; 24 saat sıcak su sağlanıyor ve katta ikamet edenlerin kullandığı ortak mutfak, banyo-WC bulunuyor. Bu evlerin en önemli özelliği “yurt” adı altında olmadıklarından Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı olmamaları.

Yıllık 4 bin TL’ye öğrenciye villa!

İstanbul Arel Üniversitesi, Tepekent Yerleşkesi’nin bulunduğu 6 milyon metrekare alan üzerine kurulu Tepekent Uydukenti içerisinde “Öğrenci Villaları” olarak ortak kullanımlı havuzların, sportif tesislerin, dinlenme alanlarının olduğu bir yurt konsepti geliştiriliyor.

İstanbul Arel Üniversitesi Tepekent Yerleşkesi’nde ticaret merkezleri, açık hava tiyatrosu, sinema ve tiyatro salonları, golf sahası, yüzme havuzları, koşu ve bisiklet parkurları, atlı spor ve binicilik alanları, açık ve kapalı spor alanları, sağlık ve öğrenim tesisleri, konferans salonu, çocuk ve büyükler için her türlü kültürel, sosyal ve sanatsal çalışmaya mekan olabilecek alanlar ve klüp binaları bulunuyor. Villa Yurtların yıllık ücretleri ise tek kişilik 6.500 TL, iki kişilik 5.000 TL ve üç kişilik 4000 TL olarak belirlendi.