YTL`ye geçişe 300 milyon dolar harcadık

Güncelleme Tarihi:

YTL`ye geçişe 300 milyon dolar harcadık
Oluşturulma Tarihi: Ocak 04, 2005 09:276dk okuma

Türk Lirası`ndan 6 sıfır atılması operasyonu yaklaşık 300 milyon dolarlık bir harcamayla gerçekleşti. Harcamalarda büyük payı 120-130 milyon dolarla yazılım ve 100-110 milyon dolarla yazarkasa aldı. Merkez Bankası ise YTL basım ve tanıtımı için 20 milyon dolar harcadı.

TÜRK Lirası`ndan 6 sıfır atılması operasyonunu başarılı bir şekilde tamamlayan Türkiye, Yeni Türk Lirası (YTL) için yaklaşık 300 milyon dolarlık bir harcama gerçekleştirdi. YTL dönüşümü için yazarkasa gibi ödeme kaydedici cihazlardan, taksimetrelere ve muhasebe sistemlerinde kullanılan yazılımlara kadar pek çok alanda harcama yapıldı.

YTL için yapılan toplam harcamayı tam olarak hesaplamak mümkün değil. Bunun nedeni bazı kuruluşlarda YTL dönüşümünün kendi bilgi işlem personelleri tarafından yapılmış olması. Bu yüzden, kayıtlı ve harcama kalemleri görünebilir sektörlere bakılarak yapılan hesaplamada YTL dönüşümünün maliyetinin 270-300 milyon dolar aralığında olduğu tahmin ediliyor. YTL dönüşümünde Türkiye`nin yaptığı harcamanın dökümü şöyle:

MERKEZ BANKASI:

Merkez Bankası`nın YTL için yaptığı toplam harcama 20 milyon dolar civarında. Merkez Bankası, YTL olmasa da mevcut banknotları yenilemek için bir harcama yapacağını düşünüyor ve bu harcamayı YTL maliyetinden düşüyor. Merkez Bankası, YTL tanıtım kampanyası için 750 bin dolarlık bir bütçe ayırmıştı. Bu bütçenin içinde YTL için bastırılan broşürler, kitapçıklar ile reklam harcamaları yeralıyor. Merkez Bankası, Elektronik Fon Transferi (EFT) sisteminin YTL`ye uyumu için de 160 bin dolarlık bir harcama gerçekleştirdi.

PERAKENDE SEKTÖRÜ:

Yaklaşık 200 bin yazarkasanın YTL uyumlu hale geldiği ve bunun da yaklaşık maliyetinin 100-110 milyon dolar civarında olduğu tahmin ediliyor. Büyük perakende zincirlerinde YTL dönüşüm maliyeti 500 bin dolar ile 1 milyon dolar civarında oldu. Bazı yazarkasalar, sadece yazılım güncellemesi ile YTL uyumlu hale gelirken, modeli eski olan yazarkasa sahipleri ise yeni yazarkasa almak zorunda kaldılar.

BANKACILIK SEKTÖRÜ:

Bankalar, YTL`ye hazırlıkta en dikkatle takip edilen kuruluşlardı. Büyük ölçekli bankalar YTL dönüşümlerini 1 milyon dolar civarında bir harcama ile tamamlayabildi. Bankaların yazılım güncelleştirmeleri, genellikle kendi bilgi işlem personeli tarafından yapıldı. Böyle imkanı olmayan bankalar dönüşüme 2-3 milyon dolar harcadı.

YAZILIM SEKTÖRÜ:

YTL dönüşümü için yaklaşık 120-130 milyon dolarlık bir harcama yapıldığı tahmin ediliyor. Yazılım şirketlerinin bir bölümü, kendi yazılımlarını kullanan kuruluşlar için YTL dönüşümünü ücretsiz gerçekleştirdi. Yazılım sektörü, sadece şirketlerdeki bilgisayar yazılımlarının dönüşümünü değil, yazarkasa, POS cihazları, dağıtım şirketlerinin mobil cihazlarda kullandıkları yazılımlar gibi pekçok yazılımın da YTL`ye uyumlu hale gelmesini sağladı.

Yılbaşı gecesi kartla 10 milyon YTL harcadık

YILBAŞI gecesi, Üzerinizde nakit taşıyın uyarıları yapılmasına karşın, kredi kartı ile yapılan harcamaların tutarı 10 milyon YTL`yi (10 trilyon TL) buldu. Bankalararası Kart Merkezi (BKM) Genel Müdürü Sertaç Özinal`un verdiği bilgiye göre, YTL geçişinin yapılmasının ardından ilk 12 saat içinde kredi kartı ile 133 bin işlem yapıldı, harcanan tutar da 10 milyon YTL`ye yaklaştı. İlk 24 saat içinde işlem adedi 1 milyon 76 bine, ciro ise 59 milyon 580 YTL`ye ulaşırken, pazar günü de işlem adedi 1 milyon 239 bin, ciro ise 58 milyon 625 bin YTL oldu. Böylece haftasonu kredi kartıyla yapılan 2 milyon 315 bin adet işlem sonucu, 118 milyon 211 bin YTL harcandı. Geçen yıl bu rakam, 2 milyon 382 bin işleme karşılık 102 milyon 531 YTL düzeyinde gerçekleşmişti.

Bu arada BKM verilerine göre 22-31 Aralık tarihleri arasında kredi kartıyla yapılan işlemlerin adedi 18 milyon 73 bin 889 olurken, cirosu da 1.1 katrilyon lirayı (1.1 milyar YTL) aştı. Geçen yılın aynı dönemine göre işlem bazında yüzde 11.22`lik, ciroda da yüzde 43.29`luk artış görüldü.

Elektrik ve su tahsilatı aksadı

YTL`ye geçilmesinin ardından ilk iş gününde bazı kamu kurumlarında aksaklık yaşandı. İSKİ`de bilgisayarlarda yeni sisteme geçilmesi nedeniyle abonelerin eski dönem borçları görüntülenemedi. Ayrıca tahsilat sistemi de YTL`ye geçiş nedeniyle zaman zaman kilitlenince veznelerin önünde uzun kuyruklar oluştu. Vatandaşlar benzer manzaraların İGDAŞ ve Boğaziçi Elektrik gibi kurumlarda da yaşandığı yönünde şikayette bulundu.

Kuruş hesabı zorluyor

YENİ Türk Lirası`na (YTL) geçilmesinin ardından yapılan alışverişlerde ufak çaplı sorunlar yaşanıyor. Vatandaşlar, kuruş hesaplarının kafaları karıştırdığını ve bazı satıcılar tarafından hálá eski yazarkasa fişlerinin kullanıldığından şikayet ediyorlar. Görüştüğümüz bazı vatandaşların YTL konusundaki değerlendirmeleri şöyle:

Volkan Apaydın

(Kuruyemişçi): En çok kuruşlar karışıyor. Bazen müşteriye `1 Yeni Lira 25 Yeni Kuruş` diyeceğime, `1 lira 250 bin kuruş gibi` şeyler söylüyorum. Eski madeni paralar kaldırılsaydı işimiz kolaylaşırdı. Bir de kuruşun değeri tam algılanamadığından bazı vatandaşlar para üstü almıyor.

Gürel Uğurlu

(Emekli): Yaptığımız alışverişlerde bir eski, bir yeni yazarkasa fişi verilmesi kafamızı karıştırıyor.

Salih Kılıçaslanoğlu

(Kuyumcu): Bazı müşteriler ellerindeki YTL`leri gösterip `Bunlar kaç lira sayılıyor` diye soruyor. Biz de yanılgı olmaması için iki şekilde de fiyat söylüyoruz. Ancak, arada karıştırıyoruz.

Serap Atagül

(Ev Kadını): Kuruşları yeniden görmenin heyecanını yaşıyorum. Yeni paraların değerini karıştırmamak için çok dikkat ediyorum. Esnafın da sorumlu davranıp vatandaşı uyarması önemli.

Sertaç Tekin (Esnaf): Mısır Çarşısı`nda dükkán işlettiğim için turistlere de satış yapıyorum. Onlar eski çok sıfırla paralara da alışık olmadıkları için yeni paraya geçişte de bir sorun yaşamadılar.

EFT`de sorun yok kuruş hanesine dikkat

YILBAŞI gecesinden itibaren ödeme sistemlerinde YTL’ye başarılı bir geçiş yapan bankalar, ilk iş gününde de önemli bir sorunla karşılaşmadı. Merkez Bankası ile pazar günü son kez test edilen EFT sistemi, dün sabahtan itibaren normal çalışmasını sürdürürken, POS işlemlerinde az da olsa yanlışlıklar yapıldı. Üye işyerlerinden milyon YTL`li ve kuruş hanesiz gelen işlemler, bankaların müdahalesi ile çözüldü.

Finansbank Genel Müdür Yardımcısı Bülent Yurdalan, ilk günkü işlemleri şöyle aktardı: Üye işyerlerinde dalgınlıkla eski TL değerlerini girenler olabiliyor, ancak güvenlik duvarları nedeniyle bu sorun olmuyor.’

Kuruşların daha yavaş sisteme girdiğini belirten Yurdalan, bu noktada şu uyarıda da bulundu: Eskisi gibi üstü kalsın demeyin. Paranızın üstünü mutlaka isteyin, yuvarlama yapılmasına izin vermeyin.

Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı ve Garanti Teknoloji Genel Müdürü Hüsnü Erol da, ilk iş gününde çok ender milyon talebi geldiğini, onların da uyarılarak soruna meydan verilmediğini kaydetti.

Bankalararası Kart Merkezi Genel Müdürü Sertaç Özinal ise, dün bazı üye işyerlerinin POS cihazlarında yapılan işlemlerde kuruş hanesini yazmayı unuttuğuna dikkat çekti. Tutar YTL cinsinden yazarken, virgülden sonraki kuruş hanesini girilmediği durumlar olduğunu belirten Özinal, şunları söyledi: Örneğin 100 YTL yazarken, 100`den sonra virgül koyup 2 sıfır yazılması unutuluyor.

Visa: 150 ülkeyi yeni paraya uyumlu yaptık

VISA Türkiye Genel Müdürü Berna Ülman, 150 ülkedeki Visa sistemlerinin de Yeni Türk Lirası ile uyumlu hale getirildiğini bildirdi. Ülman, YTL`ye geçiş sürecinde herhangi bir sorunla karşılaşmadıklarını belirterek, ‘Zaten geçtiğimiz 10 yıl içerisinde sistemde 16 yeni para birimine geçişi başarıyla gerçekleştirmiş bir firmayız. Dolayısıyla YTL’ye geçişte de olumlu bir deneyim yaşadık’ dedi. Ülman, şunları söyledi: Türkiye`de 25 üye bankamız, 28 milyon Visa kartı, 800 bin kabul noktası var. Bunların yanı sıra Visa`nın yaptığı sistem değişikliği yaklaşık 150 ülkede Türklerin kartını gönül rahatlığı ile kullanabilmesine yönelik bir çalışmaydı.’

Turistler memnun

YENİ yılla birlikte kullanılmaya başlanan YTL, turistleri de memnun etti. Daha önce de Türkiye`ye tatile geldiklerini, milyonluk banknotlarla karşılaştıklarında şaşırdıklarını ifade eden turistler, YTL`ye geçilmesinin kendileri açısından da faydalı olduğunu kaydetti. Meder Resort Hotel’de konaklayan Rus avukat 27 yaşındaki Aleksandra Reshetnikova, ‘Türkiye`ye ikinci gelişim. Artık bol sıfırlı banknotlarla hesap yapmaktan kurtuldum. YTL ile ödeme yapmak daha kolay. 1 Ruble 50 bin lira iken 5 kuruş olmuş. 1 YTL 20 ruble yapıyor. Paranız değerlendi’ diye konuştu. Bulgar turistler 28 yaşındaki Kremena Koleva ve 25 yaşındaki Zhenya Mutafova ise şunları söyledi: ‘Türkiye’ye üçüncü gelişimiz. Daha önce Bulgaristan’da Leva`dan üç sıfır atılmıştı. Milyonluk banknotları kendi paramıza çevirirken karışıklık oluyordu.’
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!