Tuhaf vergiler ülkesi

‘Devlet, paraya sıkışınca abuk sabuk vergiler çıkarır’ gibi bir söz söylemişti bir Maliye Uzmanı, Maliyecilere seminer verirken...

Ayrıca kesilen birçok ceza ve gecikme faizlerinin de devlet bütçesinde önemli bir yer tuttuğunu duyuyoruz büyüklerimizden. Yeni yeni bütçede `vergi dışı gelir` kalemi zikredilmeye başlanıyor ya da bu kalemin daha fazla bir yer tutması için uğraşılıyor. 

Bugün birçok büyük ekonomi uyguladıkları vergi disiplini ve vergi denetimi ile bu büyüklüklere ulaşmışlardır.

Hatta ABD Maliyesi`nin FBI gibi çalıştığı ve vergi kaçakçılarına savaş açtığını da belgesellerden öğrendik. Bizde ise durum şöyledir: var olan ticaret hacminin ve dönen paranın büyük kısmı kayıt dışıdır, fiş-fatura almayan tüketici dilediği ürünü daha ucuza alır ve zengin azınlıkla normal vatandaş aynı oranda vergi öder. Basit bir misal vermek gerekirse 4 büyük klübün, çok cüzi vergilerle dönemleri kapattıkları bilinir yıllardır -istisnai durumlar dışında-. Bizde zengin ve nüfuzlu kimselere özel vergi uygulamaları çok olağan bir şeydir.

Bir diğer önemli vergi olan ÖTV ise başka bir mesele. Cep telefonu kontörlerinden tutalım da belirli bir motor beygirin üzerindeki araçlardan alınan bu vergiler; kanaatimce tüketimi dengeleme ve ithalatı sınırlama adı altında tüketimi törpülemektedir. Örneğin jeep türü araçları kullanmak isteyen insanlar bu vergileri vermeden de `usulüne uydurarak` bu araçları kullanmaktadırlar. Yani milletin devletinden kaçırdığı bir sistem söz konusudur. Elbette bu jeep`lerin çevreye zararı vardır ama bu nedenden ötürü vergi alınıyorsa ona da `amenna` diyoruz. Bugün cep telefonları `özel tüketim` kapsamından çıkarılmalıdır ve vergileri de indirilmelidir. Devlet insanlara zararlı şeyleri yüksek vergi ile sattırmalı; faydalı şeylerden cüzi vergi almalıdır. -Ki hükümet bu yönde atılımlar yaptı-

Aynı hükümet; genel bir teamül halini almış olan, `bütçeyi denk getirebilmek için tuhaf vergiler peydah ederek` milletin sırtına yük yükleme alışkanlığına son vererek var olan kayıt dışı sorununa el atmalı ve vergilerini toplamak ile meşgul olmalıdır. İnsanlar önlerine gelen faturaların yaklaşık yarısının-hatta daha fazlası da olabiliyor- vergilerden oluşmasından muzdarip ve rahatsızlar.

Önceki fıkramızda da belirttiğimiz gibi devlet; vergileri düşürerek iç tüketimi teşvikleşmelidir.

Elbette israfa yol açmadan...


Saygılarımla…
Adem GÜNEŞ