Oluşturulma Tarihi: Mayıs 15, 2003 09:153dk okuma
Tüm dünyadaki 650 milyar doların 10 milyarı bizde. Oysa sistemimizde sadece 5.4 milyar dolarlık TL var
Türkiye`de tedavülde yaklaşık 10 milyar ABD Doları`nın bulunduğu bildirildi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası`nın (TCMB) verilerine göre toplam emisyon hacmi ise 8 katrilyon 111 trilyon 693.2 milyar Türk Lirası düzeyinde. Bu da 5 milyar 425 milyon 780 bin
dolar ediyor. ABD Hazine Bakanlığı`nın verilerine göre, halen tedavülde bulunan 650 milyar doların yaklaşık 65`te biri olan 10 milyar doları Türkiye`de tedavülde bulunuyor. Halen dünyada tedavülde bulunan ABD parasının miktarı, tek tek tüm diğer ülke paralarının toplamından daha fazla konumda bulunuyor. Tedavülde bulunan 650 milyar doların yaklaşık üçte ikisi ABD sınırları dışında işlem görüyor. Türkiye`de yeni sürülecek yeni banknotların miktarı, finansal ve ticari kurumların verdiği siparişe göre belli olacak.
Sıra 100`lüklerde
Öte yandan ABD, dolarda kalpazanlığı önlemek amacıyla ilk etapta 20 dolarlık banknotlardan başlamak üzere, doların tasarımı ile rengini değiştirme kararı aldı. En son teknolojilerin kullanıldığı güvenlik özelliklerine sahip, fonda hafif bir renk taşıyan yeni 20 dolarlık banknotlar, 2003 yılı sonbaharında piyasaya sürülecek. 2004 ve 2005 yıllarında yeni tasarımlı 50 ve 100 dolarlık banknotlar piyasaya verilecek. Bu arada 5 ve 10 dolarlık banknotların tasarımlarını değiştirme konusu değerlendirilmeye alınmasına karşın, 2 ve 1 dolarlık banknotlarda herhangi bir yenilik öngörülmüyor.
ABD Hazine Bakanlığı Darphane Bürosu tarafından yapılan açıklamaya göre, doların yeni rengi, daha emniyetli, akıllı ve güvenli olacak. Yeni banknotlar, sahteciliği daha kolay ve daha masrafsız hale getiren teknolojik gelişmeler sayesinde dijital yöntemlere giderek artan oranda başvuran kalpazanların önünün kesilmesine yardımcı olacak. Eski banknotlar, değerlerini koruyarak kullanılmaya devam edecek. Eski banknotların büyük ölçüde yıpranma ve eskime nedeniyle tedavülden kalkması yaklaşık 10-15 yılı bulacak. Fakat ABD parasını piyasadan çekmeyeceği için, mevcut kağıt paraların ne zaman tedavülden kalkacağı kesin olarak bilinmiyor.
Dolar neden yeşil
Doların `Greenback` ya da `yeşil` olarak adlandırılması, ABD`nin 1861`de İç Savaşı finanse etmek için tedavüle çıkardığı faizsiz ve arka yüzü yeşil vadesiz banknotlarla başladı. ABD hükümetinin 1861`den bu yana tedavüle çıkardığı tüm kağıt paralar, üzerinde belirtilen değer üzerinden kabul edilen yasal birer ödeme aracı sayılıyor ABD hükümeti hiçbir zaman devalüasyon yapmadı. ABD Doları banknotların üzerinde hayatta olan kişilerin resminin bulunması 1866`da kanunla yasaklandı. 1929`dan bu yana banknotlar üzerinde aynı tarihi kişilerin portrelerine yer verildi.
Bir dolarlık banknotlar tüm banknotların yüzde 45`ine tekabül ediyor. Bir banknotun yaklaşık ağırlığı, değeri ne olursa olsun, 1 gram düzeyinde. Kırmızı, kırık beyaz ve mavi ABD banknotlarında kullanılan nötr renk. Kağıt yüzde 25 keten ve yüzde 75 pamuktan oluşuyor. Nötr bir renge sahip olan banknot kağıdının içinde simetrik olarak dağıtılmış kırmızı ve mavi sentetik lifler yer alıyor. Bir ABD banknotunu yırtmak için 4 bin kez katlayıp açmanız gerektiği ifade ediliyor.
Rengi şeftaliye döndü
Banknotlardaki en belirgin yenilik, fondaki hafif renklendirme olacak. Böylece modern Amerikan tarihinde ilk defa ABD parasına siyah ve yeşil dışında yeni renkler girmiş oluyor.
Fonda yeşil, şeftali rengi ve mavi kullanılıyor. Farklı değerdeki banknotlar farklı renklerde olacak. Banknotlar, görme engelliler de dahil herkes tarafından kolayca birbirinden ayırt edilebilecek.
Yeni banknotlar, eskileriyle aynı boyutta olacak ve Jackson`ın banknotun ön yüzündeki resmi ile arkadaki Beyaz Saray resmi biraz geliştirilmiş olmakla birlikte, aynen korunacak. Yeni tasarım, özgürlüğü temsil eden bazı unsurlar da içerecek.
Yeni 20 dolarlıklarda güvenlik için, kağıdın içinde bulunan, ışıkta her iki taraftan da görülebilen ve portre ile benzer biçimde olan silik resim var. Işıkta görülen şerit üzerinde `USA TWENTY` yazısı ve küçük bir bayrak görülebiliyor. Ayrıca banknot ultraviyole ışınları altına tutulduğunda emniyet şeridi yeşil yeşil parlayacak. n Banknotun ön yüzünde, sağ alt köşede yer alan `20` sayısının rengi, banknot oynatıldığında bakırdan yeşile dönüşüyor. Renk değişimi yeni banknotlarda daha çarpıcı ve daha kolay görülüyor.