Tarım enflasyonu
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 04, 2004 08:47
Ağır geçen kışın ardından nisanda beklenen yağışların gelmemesi, tarım sektöründeki fiyatları yukarı çekince TEFE`de beklenmedik yükseliş yaşandı.
Nisan ayında TEFE yüzde 2.65, TÜFE yüzde 0.59 arttı. TEFE`deki artışta tarım fiyatları etkili olurken, yıllık bazda toptandaki yüzde 8.91`lik artış bu alandaki gerilemeyi kesintiye uğrattı
Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE), nisan itibarıyla aylık enflasyonun toptan eşya fiyatlarında (TEFE) yüzde 2.65, tüketici fiyatlarında (TÜFE) yüzde 0.59 olarak açıkladı. Nisan ayında yıllık bazda TEFE yüzde 8.91, TÜFE ise yüzde 10.18 arttı. Bu rakam 1976`nın Ekim`inden bu yana, diğer ifadeyle 329 ayın en düşük enflasyonu oldu. İlk dört ayda ise enflasyon, toptanda yüzde 9.33, tüketici fiyatlarında ise yüzde 2.79 olarak gerçekleşti.
Nisan itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon toptanda yüzde 17.03, tüketicide yüzde 20.01, çekirdek enflasyon yüzde da 1.5 olarak hesaplandı.
Nisanda toptan eşya fiyatlarındaki artışın yüksek çıkması TEFE`de ocak ayından bu yana devam eden gerilemeyi de frenledi. Ocak`ta yüzde 10.8 olan yıllık TEFE artış oranı, şubatta yüzde 9.14`e, martta yüzde 7.97`ye düşmüştü. Geçen ay ise bu rakam yüzde 8.91 oldu. TÜFE`de ise iniş devam ediyor. Tarım fiyatlarındaki yüzde 6.9`luk enflasyon nisandaki toptan eşya fiyatlarını yukarı çeken önemli etmenlerden oldu. Uluslararası metal piyasalarında Çin`deki gelişmelere bağlı olarak görülen fiyat artışları da toptan eşyada enflasyonun yönünü yukarı çevirdi. Maden sektöründeki genel fiyat artışı da nisanda yüzde 4.2 olarak kaydedildi.
Tüketici fiyatlarında yurtiçi talepteki artışın geniş tabana yayılmamasının dizginleyici etkisi görüldü. Geçen yıl nisanda, toptan eşya fiyatları yüzde 1.76, tüketici fiyatları yüzde 2.09 artmıştı.
Geçen yıl nisan itibarıyla, yıllık enflasyon, toptanda yüzde 35.08, tüketicide yüzde 29.45 düzeyindeydi. Geçen ay itibarıyla yıllık enflasyon, 2003 Nisan`ı itibarıyla yıllık enflasyon rakamlarının, toptanda 26.17 puan, tüketicide 19.27 puan altında gerçekleşti. Nisan itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon, toptanda yüzde 17.03, tüketicide yüzde 20.01 olarak hesaplandı.
Hedef değişecek mi?
Toptan eşyadaki artış enflasyon hedefinde revizyon olup olmayacağı sorusunu gündeme getirdi. Piyasaların yüzde 1.2 ile 1.7 aralığında beklediği toptan eşya fiyat artışının tarımın etkisiyle beklentileri yaklaşık bir puan aşması dikkat çekti. Öte yandan, ekonomistlerce yapılan değerlendirmelerde tarım fiyatları artışının arızi gelişmelerden etkilendiği ve yaz aylarına girilmesiyle mevsimsel iniş trendine döneceğine işaret ediliyor. Tahminlerin ötesinde düşük gerçekleşen tüketici fiyatları enflasyonunun ise tüketim talebinin geniş tabana yayılmadığını teyit ettiği değerlendirmesi yapılıyor.
329 ayın rekoru kırıldı
Öte yandan, son 12 aylık enflasyon yüzde 10.18 olarak belirlenirken bu rakam son 329 ayın en düşük 12 aylık enflasyonu olarak kaydedildi. En son 12 aylık TÜFE enflasyonunda 1976 yılı Ekim ayında yüzde 5.57 rakamı tespit edilmişti. Bu arada, nisan ayları itibarıyla TÜFE`deki yüzde 0.59 enflasyonda son 16 yılın en düşük nisan enflasyon rakamını ifade ediyor. En son Nisan 1987`te TÜFE yüzde 0.22 olmuştu.
Türkiye genelinde nisanda tüketici fiyatlarında ortalama yüzde 0.59 artarken, Konya ve Malatya`da tüketici fiyatları aylık bazda yüzde 0.1 düştü. Yıllık bazda en düşük fiyat artışı ise yüzde 6.4 ile Erzurum`da görüldü.
Nisanda aylık bazda, bölgeler itibarıyla tüketici fiyatları Doğu Anadolu`da değişmedi. İç ve Güneydoğu Anadolu`da yüzde 0.6, Marmara`da yüzde 0.4, Ege`de yüzde 0.9, Karadeniz ve Akdeniz`de ise yüzde 0.7 arttı. Geçen ay yıllık enflasyon, Marmara`da yüzde 11.8, Ege`de yüzde 11.2, Akdeniz`de yüzde 8.4, İç Anadolu`da yüzde 7.6, Karadeniz`de yüzde 10.5, Doğu Anadolu`da yüzde 7.6 ve Güneydoğu Bölgesi`nde yüzde 9.6 olarak belirlendi. Toptanda nisanda görülen yüzde 2.65`lik artışın 0.10`u devlet, 2.55`i özel sektörden kaynaklandı. Çekirdek enflasyon olarak nitelenen özel sektör imalat sanayisindeki artış yüzde 1.5 oldu.
Toptanda fiyatlar kamuda yüzde 0.5, özel sektörde yüzde 3.5 arttı. Nisanda sektörel bazda en yüksek artış yüzde 6.9 ile tarım, avcılık, ormancılık ve balıkçılık sektöründe gerçekleşti. Tüketici fiyatlarında en yüksek fiyat artışı ise yüzde 4.8 ile giyim ve ayakkabı harcamalarında oldu.
Nisan ayında TEFE yüzde 2.65, TÜFE yüzde 0.59 arttı. TEFE`deki artışta tarım fiyatları etkili olurken, yıllık bazda toptandaki yüzde 8.91`lik artış bu alandaki gerilemeyi kesintiye uğrattı
Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE), nisan itibarıyla aylık enflasyonun toptan eşya fiyatlarında (TEFE) yüzde 2.65, tüketici fiyatlarında (TÜFE) yüzde 0.59 olarak açıkladı. Nisan ayında yıllık bazda TEFE yüzde 8.91, TÜFE ise yüzde 10.18 arttı. Bu rakam 1976`nın Ekim`inden bu yana, diğer ifadeyle 329 ayın en düşük enflasyonu oldu. İlk dört ayda ise enflasyon, toptanda yüzde 9.33, tüketici fiyatlarında ise yüzde 2.79 olarak gerçekleşti.
Nisan itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon toptanda yüzde 17.03, tüketicide yüzde 20.01, çekirdek enflasyon yüzde da 1.5 olarak hesaplandı.
Nisanda toptan eşya fiyatlarındaki artışın yüksek çıkması TEFE`de ocak ayından bu yana devam eden gerilemeyi de frenledi. Ocak`ta yüzde 10.8 olan yıllık TEFE artış oranı, şubatta yüzde 9.14`e, martta yüzde 7.97`ye düşmüştü. Geçen ay ise bu rakam yüzde 8.91 oldu. TÜFE`de ise iniş devam ediyor. Tarım fiyatlarındaki yüzde 6.9`luk enflasyon nisandaki toptan eşya fiyatlarını yukarı çeken önemli etmenlerden oldu. Uluslararası metal piyasalarında Çin`deki gelişmelere bağlı olarak görülen fiyat artışları da toptan eşyada enflasyonun yönünü yukarı çevirdi. Maden sektöründeki genel fiyat artışı da nisanda yüzde 4.2 olarak kaydedildi.
Tüketici fiyatlarında yurtiçi talepteki artışın geniş tabana yayılmamasının dizginleyici etkisi görüldü. Geçen yıl nisanda, toptan eşya fiyatları yüzde 1.76, tüketici fiyatları yüzde 2.09 artmıştı.
Geçen yıl nisan itibarıyla, yıllık enflasyon, toptanda yüzde 35.08, tüketicide yüzde 29.45 düzeyindeydi. Geçen ay itibarıyla yıllık enflasyon, 2003 Nisan`ı itibarıyla yıllık enflasyon rakamlarının, toptanda 26.17 puan, tüketicide 19.27 puan altında gerçekleşti. Nisan itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon, toptanda yüzde 17.03, tüketicide yüzde 20.01 olarak hesaplandı.
Hedef değişecek mi?
Toptan eşyadaki artış enflasyon hedefinde revizyon olup olmayacağı sorusunu gündeme getirdi. Piyasaların yüzde 1.2 ile 1.7 aralığında beklediği toptan eşya fiyat artışının tarımın etkisiyle beklentileri yaklaşık bir puan aşması dikkat çekti. Öte yandan, ekonomistlerce yapılan değerlendirmelerde tarım fiyatları artışının arızi gelişmelerden etkilendiği ve yaz aylarına girilmesiyle mevsimsel iniş trendine döneceğine işaret ediliyor. Tahminlerin ötesinde düşük gerçekleşen tüketici fiyatları enflasyonunun ise tüketim talebinin geniş tabana yayılmadığını teyit ettiği değerlendirmesi yapılıyor.
329 ayın rekoru kırıldı
Öte yandan, son 12 aylık enflasyon yüzde 10.18 olarak belirlenirken bu rakam son 329 ayın en düşük 12 aylık enflasyonu olarak kaydedildi. En son 12 aylık TÜFE enflasyonunda 1976 yılı Ekim ayında yüzde 5.57 rakamı tespit edilmişti. Bu arada, nisan ayları itibarıyla TÜFE`deki yüzde 0.59 enflasyonda son 16 yılın en düşük nisan enflasyon rakamını ifade ediyor. En son Nisan 1987`te TÜFE yüzde 0.22 olmuştu.
Türkiye genelinde nisanda tüketici fiyatlarında ortalama yüzde 0.59 artarken, Konya ve Malatya`da tüketici fiyatları aylık bazda yüzde 0.1 düştü. Yıllık bazda en düşük fiyat artışı ise yüzde 6.4 ile Erzurum`da görüldü.
Nisanda aylık bazda, bölgeler itibarıyla tüketici fiyatları Doğu Anadolu`da değişmedi. İç ve Güneydoğu Anadolu`da yüzde 0.6, Marmara`da yüzde 0.4, Ege`de yüzde 0.9, Karadeniz ve Akdeniz`de ise yüzde 0.7 arttı. Geçen ay yıllık enflasyon, Marmara`da yüzde 11.8, Ege`de yüzde 11.2, Akdeniz`de yüzde 8.4, İç Anadolu`da yüzde 7.6, Karadeniz`de yüzde 10.5, Doğu Anadolu`da yüzde 7.6 ve Güneydoğu Bölgesi`nde yüzde 9.6 olarak belirlendi. Toptanda nisanda görülen yüzde 2.65`lik artışın 0.10`u devlet, 2.55`i özel sektörden kaynaklandı. Çekirdek enflasyon olarak nitelenen özel sektör imalat sanayisindeki artış yüzde 1.5 oldu.
Toptanda fiyatlar kamuda yüzde 0.5, özel sektörde yüzde 3.5 arttı. Nisanda sektörel bazda en yüksek artış yüzde 6.9 ile tarım, avcılık, ormancılık ve balıkçılık sektöründe gerçekleşti. Tüketici fiyatlarında en yüksek fiyat artışı ise yüzde 4.8 ile giyim ve ayakkabı harcamalarında oldu.