STFA`nın `Reis`i de gitti
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Aralık 10, 2004 09:55
Türkiye`nin en büyük müteahhitlik gruplarından STFA`nın kurucularından Feyzi Akkaya, 97 yaşında vefat etti. Sektöre yurtdışının kapılarını açan Akkaya, ardında yüzlerce eser bıraktı
RADİKAL - İSTANBUL - Türkiye`nin müteahhitlik alanındaki dev markalarından STFA Grubu`nun kurucularından ve grup içinde `Reis` olarak tanımlanan Feyzi Akkaya hayata gözlerini yumdu. İTÜ İnşaat Mühendisliği`nde okurken tanıştığı Sezai Türkeş ile olan dostluğunu aynı zamanda iş ortaklığına da dönüştürerek Sezai Türkeş-Feyzi Akkaya (STFA) Grubu`nu kuran yüksek mühendis Feyzi Akkaya, 97 yaşında vefat etti. Akkaya`nın ortağı ve can dostu Sezai Türkeş ise 1998`de yaşama veda etmişti.
1907 yılında Osmanlı paşalarından Tatar Osman Paşa`nın torunu olarak İstanbul Üsküdar`da doğan Feyzi Akkaya, 1926`da yükseköğrenim için girdiği şimdiki adı ile İstanbul Teknik Üniversitesi`nden 1932 yılında inşaat yüksek mühendisi olarak birincilikle mezun olmuştu. İTÜ`de inşaat mühendisliğinde okurken tanıdığı Sezai Türkeş ile başlayan sınıf arkadaşlığını daha sonra iş ortaklığıyla da perçinleyen Akkaya, dostuyla isimlerinin baş harflerini kullanarak STFA İnşaat Müteahhitliği`ni kurdu. Bu sayede iki ortak 1976 yılında kurulan ve zaman içinde çatısı altında 43 şirket toplayan STFA Holding`in de temeli atılmış oldu.
1943-1973 döneminde, Türkiye genelinde aralarında Sivas-Erzurum demiryolu köprüleri, Kuşadası, Bartın ve Ereğli limanları, Kadıncık Hidroelektrik Santralı gibi çok sayıda köprü, iskele, liman, baraj, tünel ve yüksek gerilim hattını STFA inşa etti.
Sezai Türkeş ve Feyzi Akkaya`nın Türk müteahhitlerine en önemli katkısı ise o tarihlerde Türkiye`de genellikle yabancı firmalar eliyle yaptırılan ağır inşaat sektörünün yerli müteahhitlere açılmasını sağlamak oldu. Ayrıca iki müteahhit, yurtdışına giden ilk müteahhitler olarak Türk müteahhitlerine yabancı ülke kapılarını açtı. Türkiye ekonomisinin zor duruma düştüğü 1970`li yıllarda mevcut makine parkını atıl bırakmamak ve personelini tasfiye etmemek için dışa açılan STFA, 1972 yılında Libya`da Trablus limanı inşaatı ihalesine katıldı ve büyük uğraşlar sonunda 1973 başında ilk yurtdışı sözleşmesini imzaladı. Bu sayede yurtdışında büyük çapta bir liman inşaatı taahhüt edilmiş olmakla, inşaat sektörümüzün yurt dışına açılmasında bir öncülük vazifesini de yerine getirdiler.
Buluşları da var
Bu tarihten sonra Libya, Suudi Arabistan, İran ve Tunus`ta önemli işler alındı. 1982`den sonra STFA Grubu İkinci Boğaz Köprüsü ve çevreyolları, Orhaneli Termik Santralı, Haliç tünelleri, Galata Köprüsü`nün yapımı gibi konularda teknik yeteneğini Türkiye`nin hizmetine sundu.
Faaliyetlerini önceleri köprü inşaatları ve temel kazıkları konularında yoğunlaştıran STFA, sonraki yıllarda ise uğraşı alanlarını genişleterek ağır inşaat sahalarına, liman inşaatlarına, temel kazıkları üstündeki derin su tipi iskelelere, anahtar teslimi endüstri tesislerine ve enerji nakil hatları inşaatlarına girdi. O dönemin kaynaklarına göre, Türkiye`nin 1940-1960 dönemindeki bayındırlık hamlesinde STFA`nın ve özellikle Feyzi Akkaya`nın üstün teknik yeteneklerinin önemli bir yeri olduğunu vurgulanıyor.
Örneğin; Feyzi Akkaya`nın Erzincan demiryolu inşaatında 44 No`lu köprüye keman telleri bağlayıp `la` sesine akort ederek çelik elemanların fazla gerilip gerilmediğini izlemesi, mühendislerce bugün aynı iş için kullanılan `Meihak Gauge`lerin ilk habercisi olarak gösteriliyor. Sezai Türkeş-Feyzi Akkaya ikilisi, iş hayatlarında mühendislik sektöründe 500`ün üzerinde buluş geliştirdi. Bu buluşların bir kısmı mühendislik literatürüne geçti.
1983`ten beri yarı emekli
1983 yılından itibaren kendi isteğiyle yarı emekli olarak iş hayatını sürdüren Feyzi Akkaya, ofise önceleri haftada iki gün, sonraları sadece perşembe günleri geliyordu. Feyzi Akkaya, İTÜ`den mühendislik bilimlerine yaptığı katkılar, modern teknolojinin Türkiye`ye getirilmesi, Türk teknolojisinin yurtdışında tanıtılması konusundaki üstün hizmetleri nedeniyle 1976`da doktor unvanını da almıştı. 1989`da Boğaziçi Üniversitesi`nden `fahri doktor` unvanını aldı. Ayrıca Türkiye`de ilk defa `Devlet Üstün Hizmet Madalyası` da 1990 yılında Sezai Türkeş ve Feyzi Akkaya`ya verildi. Akkaya, Eyfel Kulesi`nin 100`üncü yıl kutlama törenine de Türk mühendisliğini temsilen katıldı.
Servetiyle çocuklar yetişecek
Feyzi Akkaya`nın mühendislik birikimini genç kuşaklara nakleden `Şantiye El Kitabı` adı altında yayımlanan 11 ciltlik seri eseri ve `Ömrümüzün Kilometre Taşları` adı altında yayımlanan STFA`nın hikâyesini kaleme aldığı bir kitabı da bulunuyor. Sosyal hizmetler alanında ise Türkiye`nin iyi yetişmiş elemanlara olan ihtiyacına katkıda bulunmak amacı ile Feyzi Akkaya, 1978 yılında Feyzi Akkaya Temel Eğitim Vakfı`nı kurarak servetinin tamamına yakın bir kısmını bu vakfa bağışladı. Bu vakıf, orta dereceli teknik okullarda eğitim gören 3bin dolayındaki çocuğa karşılıksız burs sağlıyor. Ayrıca, Vakıf kanalıyla biri Bayramoğlu`nda, diğeri Malazgirt` te olmak üzere iki Endüstri Meslek Lisesi inşa edip donatarak Milli Eğitim`e devretti.
RADİKAL - İSTANBUL - Türkiye`nin müteahhitlik alanındaki dev markalarından STFA Grubu`nun kurucularından ve grup içinde `Reis` olarak tanımlanan Feyzi Akkaya hayata gözlerini yumdu. İTÜ İnşaat Mühendisliği`nde okurken tanıştığı Sezai Türkeş ile olan dostluğunu aynı zamanda iş ortaklığına da dönüştürerek Sezai Türkeş-Feyzi Akkaya (STFA) Grubu`nu kuran yüksek mühendis Feyzi Akkaya, 97 yaşında vefat etti. Akkaya`nın ortağı ve can dostu Sezai Türkeş ise 1998`de yaşama veda etmişti.
1907 yılında Osmanlı paşalarından Tatar Osman Paşa`nın torunu olarak İstanbul Üsküdar`da doğan Feyzi Akkaya, 1926`da yükseköğrenim için girdiği şimdiki adı ile İstanbul Teknik Üniversitesi`nden 1932 yılında inşaat yüksek mühendisi olarak birincilikle mezun olmuştu. İTÜ`de inşaat mühendisliğinde okurken tanıdığı Sezai Türkeş ile başlayan sınıf arkadaşlığını daha sonra iş ortaklığıyla da perçinleyen Akkaya, dostuyla isimlerinin baş harflerini kullanarak STFA İnşaat Müteahhitliği`ni kurdu. Bu sayede iki ortak 1976 yılında kurulan ve zaman içinde çatısı altında 43 şirket toplayan STFA Holding`in de temeli atılmış oldu.
1943-1973 döneminde, Türkiye genelinde aralarında Sivas-Erzurum demiryolu köprüleri, Kuşadası, Bartın ve Ereğli limanları, Kadıncık Hidroelektrik Santralı gibi çok sayıda köprü, iskele, liman, baraj, tünel ve yüksek gerilim hattını STFA inşa etti.
Sezai Türkeş ve Feyzi Akkaya`nın Türk müteahhitlerine en önemli katkısı ise o tarihlerde Türkiye`de genellikle yabancı firmalar eliyle yaptırılan ağır inşaat sektörünün yerli müteahhitlere açılmasını sağlamak oldu. Ayrıca iki müteahhit, yurtdışına giden ilk müteahhitler olarak Türk müteahhitlerine yabancı ülke kapılarını açtı. Türkiye ekonomisinin zor duruma düştüğü 1970`li yıllarda mevcut makine parkını atıl bırakmamak ve personelini tasfiye etmemek için dışa açılan STFA, 1972 yılında Libya`da Trablus limanı inşaatı ihalesine katıldı ve büyük uğraşlar sonunda 1973 başında ilk yurtdışı sözleşmesini imzaladı. Bu sayede yurtdışında büyük çapta bir liman inşaatı taahhüt edilmiş olmakla, inşaat sektörümüzün yurt dışına açılmasında bir öncülük vazifesini de yerine getirdiler.
Buluşları da var
Bu tarihten sonra Libya, Suudi Arabistan, İran ve Tunus`ta önemli işler alındı. 1982`den sonra STFA Grubu İkinci Boğaz Köprüsü ve çevreyolları, Orhaneli Termik Santralı, Haliç tünelleri, Galata Köprüsü`nün yapımı gibi konularda teknik yeteneğini Türkiye`nin hizmetine sundu.
Faaliyetlerini önceleri köprü inşaatları ve temel kazıkları konularında yoğunlaştıran STFA, sonraki yıllarda ise uğraşı alanlarını genişleterek ağır inşaat sahalarına, liman inşaatlarına, temel kazıkları üstündeki derin su tipi iskelelere, anahtar teslimi endüstri tesislerine ve enerji nakil hatları inşaatlarına girdi. O dönemin kaynaklarına göre, Türkiye`nin 1940-1960 dönemindeki bayındırlık hamlesinde STFA`nın ve özellikle Feyzi Akkaya`nın üstün teknik yeteneklerinin önemli bir yeri olduğunu vurgulanıyor.
Örneğin; Feyzi Akkaya`nın Erzincan demiryolu inşaatında 44 No`lu köprüye keman telleri bağlayıp `la` sesine akort ederek çelik elemanların fazla gerilip gerilmediğini izlemesi, mühendislerce bugün aynı iş için kullanılan `Meihak Gauge`lerin ilk habercisi olarak gösteriliyor. Sezai Türkeş-Feyzi Akkaya ikilisi, iş hayatlarında mühendislik sektöründe 500`ün üzerinde buluş geliştirdi. Bu buluşların bir kısmı mühendislik literatürüne geçti.
1983`ten beri yarı emekli
1983 yılından itibaren kendi isteğiyle yarı emekli olarak iş hayatını sürdüren Feyzi Akkaya, ofise önceleri haftada iki gün, sonraları sadece perşembe günleri geliyordu. Feyzi Akkaya, İTÜ`den mühendislik bilimlerine yaptığı katkılar, modern teknolojinin Türkiye`ye getirilmesi, Türk teknolojisinin yurtdışında tanıtılması konusundaki üstün hizmetleri nedeniyle 1976`da doktor unvanını da almıştı. 1989`da Boğaziçi Üniversitesi`nden `fahri doktor` unvanını aldı. Ayrıca Türkiye`de ilk defa `Devlet Üstün Hizmet Madalyası` da 1990 yılında Sezai Türkeş ve Feyzi Akkaya`ya verildi. Akkaya, Eyfel Kulesi`nin 100`üncü yıl kutlama törenine de Türk mühendisliğini temsilen katıldı.
Servetiyle çocuklar yetişecek
Feyzi Akkaya`nın mühendislik birikimini genç kuşaklara nakleden `Şantiye El Kitabı` adı altında yayımlanan 11 ciltlik seri eseri ve `Ömrümüzün Kilometre Taşları` adı altında yayımlanan STFA`nın hikâyesini kaleme aldığı bir kitabı da bulunuyor. Sosyal hizmetler alanında ise Türkiye`nin iyi yetişmiş elemanlara olan ihtiyacına katkıda bulunmak amacı ile Feyzi Akkaya, 1978 yılında Feyzi Akkaya Temel Eğitim Vakfı`nı kurarak servetinin tamamına yakın bir kısmını bu vakfa bağışladı. Bu vakıf, orta dereceli teknik okullarda eğitim gören 3bin dolayındaki çocuğa karşılıksız burs sağlıyor. Ayrıca, Vakıf kanalıyla biri Bayramoğlu`nda, diğeri Malazgirt` te olmak üzere iki Endüstri Meslek Lisesi inşa edip donatarak Milli Eğitim`e devretti.