Son dakika...Fed yılın son faiz kararını açıkladı

ABD Merkez Bankası (Fed), politika faizini beklentiler dahilinde 25 baz puan düşürerek yüzde 3,5-3,75 aralığına indirdi. Fed iskonto faizini 25 baz puan düşürerek yüzde 3,75'e çekti.

Fed'den yapılan açıklamada, bu yılın son toplantısındaki söz konusu kararın 3'e karşı 9 oyla alındığı belirtildi.

Açıklamada, Fed Yönetim Kurulu Üyesi Stephen Miran'ın 50 baz puanlık faiz indiriminden, Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee ve Kansas City Fed Başkanı Jeffrey Schmid'in ise politika faizinin sabit tutulmasından yana olduğu için karşı oy kullandıkları aktarıldı.

Mevcut göstergelerin ekonomik faaliyetin ılımlı bir hızda genişlediğini gösterdiği belirtilen açıklamada, bu yıl istihdam artışının yavaşladığı ve işsizlik oranının eylül ayına kadar hafifçe yükseldiği kaydedildi. 

Açıklamada, daha yeni göstergelerin de bu gelişmelerle tutarlı olduğu aktarılarak, enflasyonun yılın başından bu yana yükseldiği ve bir miktar yüksek seviyede kalmaya devam ettiği ifade edildi.

Bankanın hedeflerini desteklemek ve risk dengesindeki değişim göz önünde bulundurularak federal fon oranı hedef aralığının 25 baz puan düşürülerek yüzde 3,5-3,75 aralığına indirilmesinin kararlaştırıldığı belirtilen açıklamada, faiz oranında yapılacak ek düzenlemelerin kapsamını ve zamanlamasını değerlendirirken gelen verilerin, gelişen görünümün ve risk dengesinin dikkatle inceleneceği aktarıldı.

FED'İN BU YILKİ ÜÇÜNCÜ FAİZ İNDİRİMİ

Fed, enflasyonda kaydedilen ilerlemeyle geçen yıl eylül ayında 4 yıl aradan sonra ilk kez faiz indirimine gitmiş ve politika faizini 50 baz puan düşürmüştü.

Geçen yılın kasım ve aralık aylarında da politika faizini 25'er baz puan indiren Fed, ocak ayında, geçen yıl art arda 3 toplantıda gittiği faiz indirimlerine ara vermişti.

Fed, mart, mayıs, haziran ve temmuz aylarındaki toplantılarında da politika faizinde değişikliğe gitmemişti.

Eylül ayında yılın ilk faiz indirimine giden Fed, politika faizini 25 baz puan düşürmüştü. Banka, ekim ayında da 25 baz puanlık faiz indirimine gitmişti.

Böylece Fed, son kararıyla bu yıl üçüncü kez faiz indirmiş oldu.

GELECEK YIL FAİZ İNDİRİMİ ÖNGÖRÜLÜYOR

Fed'in ekonomiye ilişkin tahminleri, gelecek yıl bir faiz indirimi öngörüldüğünü ortaya koydu.

İki gün süren Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının ardından politika faizini 25 baz puan indiren Fed, gerektiğinde hazine tahvili alacağını bildirdi.

Açıklamada, "FOMC, rezerv bakiyelerinin yeterli seviyelere gerilediğini değerlendirerek, rezervlerin yeterli düzeyde tutulması için gerektiğinde kısa vadeli hazine tahvillerinin alımına başlayacaktır." ifadesi kullanıldı.

Ekonomiye yönelik tahminlerini de açıklayan Fed, federal fon oranına ilişkin tahminini bu yıl sonu için eylül ayında öngördüğü yüzde 3,6'da sabit bıraktı.

Banka, federal fon oranına ilişkin 2026 tahminini yüzde 3,4'te, 2027 ve 2028 yılı tahminini yüzde 3,1'de tuttu. Uzun dönem ortalama faiz beklentisi de yüzde 3'te kaldı.

Söz konusu tahminler, Fed'in 2026'da 1 faiz indirimi öngördüğünün sinyalini verdi.

Bankanın enflasyon tahminleri ise bu yıl için yüzde 3'ten yüzde 2,9'a, 2026 için yüzde 2,6'dan yüzde 2,4'e düşürülürken, 2027 için yüzde 2,1 ve 2028 için yüzde 2'de sabit bırakıldı.

Değişken enerji ve gıda fiyatlarını içermeyen çekirdek enflasyona ilişkin tahminler de bu yıl için yüzde 3,1'den yüzde 3'e, 2026 için yüzde 2,6'dan yüzde 2,5'e çekilirken, 2027 için yüzde 2,1 ve 2028 için yüzde 2 olarak korundu.

BÜYÜME TAHMİNLERİNDE YUKARI YÖNLÜ REVİZYON

ABD ekonomisinin büyüme tahmini, bu yıl için yüzde 1,6'dan yüzde 1,7'ye, gelecek yıl için yüzde 1,8'den yüzde 2,3'e, 2027 için yüzde 1,9'dan yüzde 2'ye ve 2028 için yüzde 1,8'den yüzde 1,9'ya yükseltildi.

İşsizlik oranına ilişkin tahminler ise bu yıl için yüzde 4,5, gelecek yıl için yüzde 4,4 ve 2028 için yüzde 4,2'de sabit tutulurken, 2027 için yüzde 4,3'ten yüzde 4,2'ye düşürüldü.

Fed Başkanı Jerome Powell karar sonrası basın toplantısında konuştu.

Powell'ın açıklamalarından öne çıkanlar:

İstihdam ve enflasyon görünümü son toplantıdan bu yana çok değişmedi. Kısa vadeli hazine menkul kıymetleri alımı politika faizlerinin etkin kontrolünü desteklemek için. Tüketici harcamaları güçlü, işletmelerin sabit yatırımları genişledi. Konut sektörü zayıf olmaya devam ediyor. Enflasyon ve işsizlik görünümü çok değişmedi. 2026 büyüme tahminimiz yükseltildi.

İŞGÜCÜ PİYASASI VE KAPANMANIN ETKİLERİ

Kapanmanın etkileri, gelecek çeyrekteki daha yüksek büyüme ile telafi edilmeli. Eylül işgücü piyasası verisi, işsizlik oranının hafif yükseldiğini ve istihdam artışının önemli ölçüde yavaşladığını gösterdi. İşgücü talebi açıkça yumuşadı. İşgücü piyasasında riskler aşağı yönlü.

ENFLASYON DİNAMİKLERİ VE RİSKLER

Enflasyon biraz yüksek seviyede kalmaya devam ediyor. Ekim toplantısından bu yana enflasyonla ilgili çok az veri açıklandı. Mal enflasyonunun artmasıyla enflasyon verileri daha yüksek seyrediyor. Hizmetler sektöründe dezenflasyon devam ediyor. Enflasyona yönelik riskler kısa vadede yukarı yönlü, istihdama yönelik riskler ise aşağı yönlü.

PARA POLİTİKASI ÇERÇEVESİ VE KARAR SÜRECİ

Risksiz bir yol yok. İstihdamdaki aşağı yönlü riskler arttıkça risk dengesi değişti. Son üç toplantıdaki normalleşme süreci, işgücü piyasasını istikrara kavuşturmaya ve enflasyon üzerindeki baskıyı düşük tutmaya yardımcı olmalı. Politika faizindeki ayarlamaları belirlemek için iyi bir konumdayız. Politika yapıcı projeksiyonları belirsizliğe tabidir, bir plan veya karar değildir. Önceden belirlenmiş bir yol yok, toplantılar toplantı bazında değerlendirilecek.

FAİZ SEVİYESİ, REZERVLER VE TAHVİL ALIMLARI

Faiz oranları şu anda makul bir nötr aralıkta. Komite, rezerv bakiyelerinin yeterli seviyelere düştüğüne karar verdi. Tahvil alımları yalnızca rezerv yönetimi amacıyla yapılıyor. Para piyasası baskılarını hafifletmek için rezerv yönetimi alımları birkaç ay boyunca yüksek kalabilir. Daha sonra alımların azalması bekleniyor.

Sürekli, daimi repo işlemleri, Fed fon oranının hedef aralıkta kalmasını sağlamak için kritik bir araç. 'Kapsam ve zamanlama' ifadesi, gelen verileri dikkatlice değerlendireceğimizi gösteriyor. Ekonominin nasıl geliştiğini görmek için beklemek için iyi bir konumdayız.

TÜKETİCİ HARCAMALARI VE YATIRIMLAR

Tüketici harcamaya devam ediyor. Tüketici harcamaları dirençli kaldı, yapay zeka veri merkezlerine yapılan harcamalar iş yatırımlarını destekledi.

GELECEK YIL BEKLENTİLERİ VE MALİYE POLİTİKASI

Gelecek yıl için temel beklenti büyümede bir canlanma. Temel senaryo gelecek yıl sağlam bir büyüme. Maliye politikası destekleyici olacak. Ocak toplantısından önce çok fazla veri elde edeceğiz. Bekleyip ekonominin nasıl geliştiğini görebiliriz.

FED İÇİNDEKİ GÖRÜŞ AYRILIKLARI VE KARAR DESTEĞİ

Projeksiyonların ima ettiği şey daha yüksek verimlilik. İki hedefimiz arasında bir miktar gerilim var. Masadaki herkes enflasyonun çok yüksek olduğu konusunda hemfikir. Hepsi işgücü piyasasının yumuşadığı ve daha fazla risk olduğu konusunda hemfikir. Aralarındaki fark bu riskleri nasıl değerlendirdikleri. Yaptığımız tartışmalar düşünceli, saygılı ve güçlü görüşlere sahip insanlarla gerçekleşti. Bir araya gelip karar verebileceğimiz bir noktaya ulaşıyoruz. Bugünkü karar için oldukça geniş bir destek var. Şu ana kadarki faiz indirimlerinin etkileri henüz yeni yeni ortaya çıkmaya başlıyor.

VERİ KALİTESİ, FAİZ SENARYOLARI VE İŞGÜCÜ SOĞUMASI

Hanehalkı anket verilerini değerlendirirken dikkatli olmamız gerekecek, veriler çarpıtılmış, bozulmuş olabilir. Çünkü veriler ekim ve kasımın yarısında toplanmadı. Verilere şüpheci bir gözle bakmamız gerekecek. Faiz artırımının kimsenin temel senaryosu olduğunu düşünmüyorum, böyle bir şey duymuyorum. Bazıları burada durup beklememiz gerektiğini, bazıları bir veya daha fazla kez indirim yapmamız gerektiğini düşünüyor.

SON FAİZ ADIMI VE ENFLASYONUN KAYNAĞI

Faizler makul bir nötr aralıkta iken istihdamda daha keskin bir düşüş beklemiyorum. Bu yıl gümrük vergisi dışı enflasyonda ilerleme kaydettik. Ekim ayında Aralık faiz indiriminin kesinliği olmadığını söylemiştim ve bu doğruydu. Bugün harekete geçmemizin nedeni işgücü piyasasındaki kademeli soğuma. Aylık istihdamın eksi 20.000 olduğunu düşünüyoruz. İşgücü piyasası düşündüğümüzden biraz daha kademeli soğuyor. Hizmet enflasyonunun düştüğüne ve mal enflasyonunun tamamen gümrük vergilerinden kaynaklandığına dair kanıtlar artıyor.

NÖTR SEVİYE, REZERVLER VE GÜMRÜK VERGİLERİ

Sıcak bir ekonomi gibi hissettirmiyor. Yeterli rezerv seviyesine düşündüğümüzden biraz daha hızlı ulaştık. Zaten mevsimsel birikim olacaktı, artı bilançoda seküler büyüme var. Ocak ayı için şimdiden bir karar vermedik. Her iki hedef de eşit derecede risk altındayken, nötr seviyede olmalıyız. Nötr seviyeye doğru ilerliyorduk, şimdi nötr aralığın üst ucundayız. Yeni gümrük vergisi açıklamaları olmazsa, mallardaki enflasyon ilk çeyrekte zirve yapmalı. Ondan sonra gelecek yılın ikinci yarısında düştüğünü görmeliyiz.

"HERKES YÜZDE 2 ENFLASYONU SAĞLAYACAĞIMIZI ANLAMALI"

Uzun vadeli faizlerde, uzun vadeli enflasyonla ilgili endişe olduğunu gösteren bir şey yok. Anketler halkın yüzde 2 taahhüdünü anladığını söylüyor. Uzun vadeli faizlerdeki yükselme, daha yüksek büyüme beklentilerinden kaynaklanıyor olabilir. İnsanların satın alabilirliğe dair iyi hissetmesi için ücretlerin enflasyonu geride bıraktığı bazı yıllara ihtiyaç olacak. Enflasyonu kontrol altında tutmak ve işgücü piyasasını desteklemek için çok çalışıyoruz. Herkes yüzde 2 enflasyonu sağlayacağımızı anlamalı.

"GÜMRÜK VERGİLERİNDE TEK SEFERLİK ARTIŞLAR OLACAK"

İnsanlar işgücü piyasasını çok önemsiyor, işgücü piyasasında önemli aşağı yönlü riskler var. Gümrük vergilerinden arındırırsanız enflasyon yüzde 2'nin alt seviyelerinde, gümrük vergileri muhtemelen tek seferlik fiyat artışları olacak. İşgücü piyasası konusunda endişelenmek zorunda olmasaydık, politika faizi daha yüksek olurdu.

İŞGÜCÜ ARZI VE İSTİHDAM YARATMA

İşgücü arzı da keskin bir şekilde düştü. İstihdam yaratmanın negatif olduğu bir durumu dikkatle izlememiz gerekiyor. Politikamızla istihdam yaratmayı aşağı çekmek istemiyoruz. Şu anda yapay zeka erken aşamalarda ve henüz işten çıkarmalarda kendini göstermiyor. Yöneticiler ve bölge başkanları arasında görüşler çeşitlilik gösteriyor, her iki politika yapıcı grubunda da her iki tarafta insanlar var.

“KONUT PİYASASI İÇİN ÇOK FAZLA FARK YARATMAYABİLİR”

Konut piyasası ciddi meydan okumalar, zorluklarla karşı karşıya. Uzun süreden bu yana yeterli konut inşa edilmedi. 25 baz puan faiz indirimi konut satın alınabilirliği için çok fazla bir fark yaratmayabilir. Konut arz yetersizliğini Fed'in araçları çözemez.

“YERİME GEÇECEK KİŞİYE İYİ BİR EKONOMİ TESLİM ETMEK İSTİYORUM”

Enflasyon riski oldukça net görülüyor. Çoğumuz enflasyonun tek seferlik bir fiyat artışı olmasını bekliyoruz, ancak öyle olmama riski var. Daha az olası ihtimal ise işgücü piyasasının sıkılaşması ve enflasyonu artırması; özellikle muhtemel değil. Enflasyonun kontrol altında olmasını ve işgücü piyasasının güçlü olmasını istiyorum. Tüm çabam o noktaya ulaşmak için. Yerime gelecek kişiye ekonomiyi iyi bir durumda teslim etmek istiyorum.