Samsun - Ceyhan`da güzergâh tartışması
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Aralık 07, 2005 11:24
Rus doğalgazının Türkiye`deki dağıtımında 4 şirketin tercih edilmesinin yankıları sürerken, enerji sektöründe bu kez de Samsun - Ceyhan petrol boru hattının güzergâhındaki seçimle ilgili tartışma başlıyor.
Bütün dikkatler, hükümetin kıyasıya bir mücadele yürüten iki şirketten hangisini tercih edeceği sorusuna çevrilirken, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan`ın yaptığı bir açıklamayla bu şirketlerden birine psikolojik üstünlük kazandırması ilginç bir durum yarattı.
Söz konusu proje, Boğazlar`ı, petrol taşıyan Rus tankerlerinin geçiş hattı olmaktan kurtarmak için Türkiye tarafından geliştirildi ve kısaca Boğazlar`ı by-pass projesi olarak adlandırılıyor. By-pass projesi, Rus tankerlerin petrolü Samsun`a getirmelerini ve petrolün buradan boru hattıyla Ceyhan`a taşınmasını öngörüyor.
Proje için iki grup yarışıyor. Bunlardan birincisi, İtalyan ENI ile birlikte hareket eden Çalık Enerji grubu. Çalık-ENI ortaklığı, güzergâh olarak Samsun - Kayseri - Ceyhan`ı öneriyor.
Aynı proje ile ilgilenen Ekinciler Grubu ise daha önce Samsun - Kırıkkale - Ceyhan güzergâhını önermişti. Bu grup şimdi ise Samsun - Sivas - Ceyhan güzergâhını gündeme getiriyor.
İki rakip şirketin önerdikleri güzergâhların iki başbakan yardımcısının memleketi olması olaya daha da ilginç bir boyut kazandırıyor. Bilindiği gibi Kayseri, Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül`ün, Sivas da diğer Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener`in memleketi.
`BTC`den sonra değiştirdik`
Ekinciler`in projede güzergâh değişikliği yapmasının nedenini, grubun patronu Faruk Ekinci, Sivas`tan artık Bakû - Tiflis - Ceyhan (BTC) hattı geçiyor. Biz de projemizi bunu göz önüne alarak revize ettik. Bizim hattımız Sivas`ta bu hat ile birleşip paralel akacak. Böylece hem ilave toprak kamulaştırması masrafı kalkacak, hem de güvenlik bakımından da daha sağlıklı bir çözüm olacak. Bu iki faktör projenin maliyetini 250 milyon dolar aşağı çekiyor diyerek özetliyor. Bu güzergâhın uzunluğu 565 kilometreyi buluyor.
`Kayseri daha uzun` iddiası
Ekinciler Grubu`nun Çalık grubunun önerisine getirdiği en önemli eleştiriyi, Kayseri güzergâhının `daha uzun` (660 km) ve dolayısıyla daha maliyetli çıkacağı görüşü oluşturuyor. Çünkü bu proje, Kayseri`den, Kırıkkale`ye uzanan ikinci bir `yan hat` da (180 km) öngörüyor ve toplam 840 km`yi buluyor. Çalık Grubu bu haberle ilgili olarak Milliyet`in ısrarlı sorularını yanıtlamaktan kaçındı.
Samsun - Ceyhan konusunda iki şirket çekişirken Başbakan Recep Tayyip Erdoğan`ın 17 Kasım`da Samsun`da doğal gaz tesisinin açılış töreninde yaptığı konuşmadaki bazı ifadeleri bu şirketlerden biri lehinde bir psikolojik üstünlük yaratmış bulunuyor.
Başbakan`ın açıklaması Çalık`ı işaret mi? Erdoğan, Mavi Akım projesinin resmi açılışında, projeyi gerçekleştiren üç ülkenin burada gösterdikleri dayanışmanın Samsun-Ceyhan ve Mavi Akım`ın İsrail`e uzatılması gibi projelere yol açabileceğini söylemişti. Mavi Akım projesinin ortaklarından olan İtalyan şirketi ENI, Samsun - Ceyhan projesi için verilen teklifte Ahmet Çalık`ın ortağı konumunda bulunuyor. Erdoğan, ENI`nin içinde bulunduğu bu üçlü modeli Samsun - Ceyhan için de ön plana getirirken, henüz sonuçlanmamış olan bir rekabetin taraflarından birini (ENI-Çalık) kuvvetli bir zemine çıkartmış oldu.
Erdoğan`ın bu sözleri Mavi Akım`ı inşa eden (ve Samsun - Ceyhan`da Çalık Grubu ile birlikte hareket eden) İtalyan ENI`ye, yeni projelerde destek olarak algılandı.
Bütün dikkatler, hükümetin kıyasıya bir mücadele yürüten iki şirketten hangisini tercih edeceği sorusuna çevrilirken, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan`ın yaptığı bir açıklamayla bu şirketlerden birine psikolojik üstünlük kazandırması ilginç bir durum yarattı.
Söz konusu proje, Boğazlar`ı, petrol taşıyan Rus tankerlerinin geçiş hattı olmaktan kurtarmak için Türkiye tarafından geliştirildi ve kısaca Boğazlar`ı by-pass projesi olarak adlandırılıyor. By-pass projesi, Rus tankerlerin petrolü Samsun`a getirmelerini ve petrolün buradan boru hattıyla Ceyhan`a taşınmasını öngörüyor.
Proje için iki grup yarışıyor. Bunlardan birincisi, İtalyan ENI ile birlikte hareket eden Çalık Enerji grubu. Çalık-ENI ortaklığı, güzergâh olarak Samsun - Kayseri - Ceyhan`ı öneriyor.
Aynı proje ile ilgilenen Ekinciler Grubu ise daha önce Samsun - Kırıkkale - Ceyhan güzergâhını önermişti. Bu grup şimdi ise Samsun - Sivas - Ceyhan güzergâhını gündeme getiriyor.
İki rakip şirketin önerdikleri güzergâhların iki başbakan yardımcısının memleketi olması olaya daha da ilginç bir boyut kazandırıyor. Bilindiği gibi Kayseri, Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül`ün, Sivas da diğer Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener`in memleketi.
`BTC`den sonra değiştirdik`
Ekinciler`in projede güzergâh değişikliği yapmasının nedenini, grubun patronu Faruk Ekinci, Sivas`tan artık Bakû - Tiflis - Ceyhan (BTC) hattı geçiyor. Biz de projemizi bunu göz önüne alarak revize ettik. Bizim hattımız Sivas`ta bu hat ile birleşip paralel akacak. Böylece hem ilave toprak kamulaştırması masrafı kalkacak, hem de güvenlik bakımından da daha sağlıklı bir çözüm olacak. Bu iki faktör projenin maliyetini 250 milyon dolar aşağı çekiyor diyerek özetliyor. Bu güzergâhın uzunluğu 565 kilometreyi buluyor.
`Kayseri daha uzun` iddiası
Ekinciler Grubu`nun Çalık grubunun önerisine getirdiği en önemli eleştiriyi, Kayseri güzergâhının `daha uzun` (660 km) ve dolayısıyla daha maliyetli çıkacağı görüşü oluşturuyor. Çünkü bu proje, Kayseri`den, Kırıkkale`ye uzanan ikinci bir `yan hat` da (180 km) öngörüyor ve toplam 840 km`yi buluyor. Çalık Grubu bu haberle ilgili olarak Milliyet`in ısrarlı sorularını yanıtlamaktan kaçındı.
Samsun - Ceyhan konusunda iki şirket çekişirken Başbakan Recep Tayyip Erdoğan`ın 17 Kasım`da Samsun`da doğal gaz tesisinin açılış töreninde yaptığı konuşmadaki bazı ifadeleri bu şirketlerden biri lehinde bir psikolojik üstünlük yaratmış bulunuyor.
Erdoğan`ın bu sözleri Mavi Akım`ı inşa eden (ve Samsun - Ceyhan`da Çalık Grubu ile birlikte hareket eden) İtalyan ENI`ye, yeni projelerde destek olarak algılandı.