Oluşturulma Tarihi: Ocak 21, 2003 09:125dk okuma
MERNİS projesi, 31 yıllık çalışma sonunda dün resmen faaliyete geçti. Günler süren nüfus cüzdanı çıkartma işi 1 dakika 52 saniyeye indi
Yaşayan ve ölen toplam 100 milyon Türk vatandaşı ile ilgili nüfus bilgilerini tek bir bilgi bankasında toplayan MERNİS projesi, 31 yıllık çalışma sonunda dün resmen faaliyete geçti. MERNİS sayesinde, eskiden günler süren nüfus cüzdanı çıkartma süresi, 1 dakika 52 saniyeye indi.
1972 yılında temeli atılan ve 31 yıldır üzerinde çalışılan Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi (MERNİS) projesi, dün Ankara`da Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer`in de katıldığı bir resepsiyon ile hayata geçti. Özel ve kamu sektöründeki işleyişi değiştirecek çok önemli bir sürecin yapı taşı olarak değerlendirilen MERNİS projesiyle ‘Ulusal Birey Kayıt Sistemi’ oluşturuldu. Türkiye`de yaşayan herkesin nüfus bilgilerinin elektronik ortama aktarılması ile artık bir nüfus cüzdanını çıkartmak sadece 1 dakika 52 saniye sürecek. Kamu dairelerinde kuyrukta bekleyen, muhtara gidip evrak alan, nüfus sayımlarında evde bekleyen dönemlerin sonu anlamına gelen ‘elektronik vatandaş’ projesinin yazılım aşaması Likom Yazılım tarafından gerçekleştirilirken, Koç Sistem de MERNİS`in donanım altyapısını kurdu.
BM DENETİMİ
Mernis projesi İçişleri Bakanlığı, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüğü tarafından yürütülüyor. Dünya Bankası finans kaynaklı ve BM Kalkınma Programı tarafından denetleniyor. Yaşayan ve ölü 100 milyondan fazla Türk vatandaşına birer ‘‘Vatandaşlık Numarası’’ veren proje, sadece kamu sektöründe değil, özel sektördeki işleyişe de büyük değişiklik getirecek.
MERNİS Projesi`yle günlük hayatımızda devrim niteliğinde önemli değişiklikler olacak. Bunlardan bazıları şöyle:
Ulusal Kimlik Numarası`na sahip bir yurttaşın, ikametgah ilmuhaberi, nüfus cüzdanı örneği çıkartmasına gerek kalmayacak. Vatandaşla ilgili en doğru bilgilere ilgili devlet kurum ve kuruluşları tarafından kolaylıkla ulaşılabileceği için örneğin, seçmen kütüğü yazma, nüfus sayımı yapma, gibi işlemlere artık gerek duyulmayacak.
Vatandaş, kendisi ile ilgili kayıtları görüp, varsa yanlışlıkların düzeltilmesini isteyecek, her an son durumu gösteren istatistiksel analizler yapılabilecek, adli ve mali takip işleri kolaylıkla yürütülebilecek.
Ulusal Kimlik Numarası`yla en genel olarak; vatandaşın tüm devlet dairelerindeki bilgileri güncelleşecek, değişik kurumların tuttuğu kayıtlar arasındaki tutarsızlıklar giderilecek, tüm resmi işlemlerde bu numara kullanılacak.
Vatandaşlar bu numara yardımıyla ilk başta kamu kurum ve kuruluşlarındaki seçmen, nüfus idaresi, askerlik ve emniyet gibi çeşitli kayıtlarda tek bir numara sayesinde işlemlerini hızla ve bürokrasi engeline takılmadan gerçekleştirebilecekler.
Türkiye, Ulusal Birey Kayıt Sistemi`ne geçecek. Böylece, pahalı ve geciken istatistikler, kişi kayıtlarının tutulmasında ve yaşatılmasında sürekli artan bürokrasi sona erecek.
Akıllı kart uygulamasına geçildiğinde, Ulusal Kimlik Numarası sahibi vatandaşın kimlik kartında, isteğe bağlı olarak kişisel sağlık bilgileri de tutulabilecek.
Sıra TR kimlikte
MERNİS (Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi`nde) son aşamaya gelindi. 29 yıl önce, Nüfus hizmetlerinin bilgisayar ortamına aktarılması ve merkezi veri tabanının oluşturulması amacıyla başlatılan MERNİS projesinde sıra Avrupa standardında nüfus cüzdanı verilmesine geldi. MERNİS projesinde, iki yıl önce, herkese Türkiye Cumhuriyeti Kimlik numarası verildi. Bu numara önümüzdeki yıllarda, vergi numarası olarak da kullanılacak. Aynı numara, banka hesap numarası, ehliyet numarası, pasaport numarası, tapu numarası, sabıka numarası olarak da kullanılmaya başlanacak.
Nasılki ev, araba alırken, bankada hesap açtırırken bizden vergi numarası sorulmaya başlandıysa, bundan sonra TC kimlik numarası sorulacak. MERNİS kapsamında verilen TC kimlik numarası, ileriki aşamalarda mahkemelerde, poliste, tapuda, bankalarda, maliyede, eğitimde, savunmada ve diğer devlet dairelerindeki işlemlerimizde kullanılmaya başlanacak.
Sezer: Şeffaf devlet için önemli adım
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, e-Türkiye bilgi sisteminin temel parçalarından birini oluşturan MERNİS Projesi`nin, kurumlar arası bilgi alışverişini kolaylaştıracağını bildirdi.
Sezer, MERNİS Projesi`nin tanıtımı dolayısıyla düzenlenen törende yaptığı konuşmada, Proje`nin tamamlanmış olmasının sevindirici bir gelişme olduğunu söyledi. Dünyanın yeni binyıla, yaşamın her alanını etkileyen, koşulları, kavramları ve olanakları farklılaştıran çok büyük dönüşümlerle girdiğini vurgulayan Sezer, bu dönüşümlerin yarattığı kavram ve değerlerin, toplumları, dünyaya yeniden ve farklı bakmak durumunda bıraktığına dikkati çekti. Şimdiden kimi kamu kurumlarının, MERNİS bilgi tabanını kendi iş veişlemlerinde kullanmaya başlamasının sevindirici olduğunu belirten Sezer, bunun tüm ilgili kurumlara yaygınlaştırılmasının hızlandırılmasını istedi. Sezer, şunları söyledi:
‘‘Unutulmamalıdır ki ülkemizin, güvenilir ve yenilenebilen bilgi altyapısına sahip olması, etkin, verimli ve saydam yönetim anlayışının yaşama geçirilmesine yadsınamaz katkılarda bulunacaktır. MERNİS Projesi`nin uygulamada ortaya çıkacak eksiklikleri, sorunları olabilecektir. Proje‘nin uygulanması sürecinde bunların dikkate alınması, kuşkusuz öngörülmeyen sorunların giderilmesini sağlayacak, yurttaşlarımıza yönelik hizmetlerin kalitesini daha da yükseltecektir.’’
MERNİS`in adım adım 31 yıllık tarihi
5 Mayıs 1972`de MERNİS projesi fikri doğdu.
1976`da Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) tarafından projelendirildi.
1980`de proje,Ortadoğu Teknik Üniversite`sine (ODTÜ) ihale edildi. 1982 yılında projeyi uygulama çalışmaları başladı.
1982-1996 arasında proje çalışmalarına devam edildi.
1996 yılında Dünya Bankası MERNİS projesini özelleştirme ve Sosyal Güvenlik Ağı (PIAL) kapsamına aldı ve proje fizibilite çalışması yapıldı.
1997 yılında yürürlüğe giren 4300 sayılı kanunla sağlanan ödeneğin kullanılması ile MERNİS projesi hız kazandı.
1997`de Dünya bankası MERNİS projesine kaynak aktardı.
1997-1999 arasında Genel Müdürlük ve 923 ilçe nüfus müdürlüğünün altyapısı tamamlanarak bilgisayar sistemleri kuruldu.
1997-1999 arasında nüfus kayıtları bilgisayar ortamına aktarıldı.
1998 yılında ilçe nüfus müdürlüklerine destek vermek amacıyla Acil Destek Merkezi kuruldu.
1998-2000 arasında MERNİS uygulama yazılımları gerçekleştirildi.
28 Ekim 2000 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası tüm nüfus kayıtlarına verildi.
Eylül 2000 tarihinde merkezi sunucu sistemi, depolama sistemi ve yedekleme sistemleri satın alınarak 16 Kasım 2000 tarihinde hizmete açıldı.
Kamu kurum ve kuruluşlarına ve vatandaşlara T.C. Kimlik Numarasını yaygınlaştırmak amacıyla Nüfus Bilgi Bankası kuruldu.
13 Aralık 2001`de ilçe nüfus idarelerinin merkezle on-line çalışmasını sağlamak amacıyla nüfus idarelerinin iletişim alt yapısının kurulması ve online-uygulaması ihalesi yapıldı.
18 Mart 2002`den itibaren online uygulama Ankara ve Kırıkkale iline bağlı ilçelerde pilot uygulama olarak başladı.
Kasım 2002 itibariyle MERNİS veri tabanı kuruldu ve MERNİS sistemi online olarak çalışmaya başladı.