Merkez faiz indirir mi?
Güncelleme Tarihi:
Enflasyon temmuz itibariyle yüzde 9.32’ye çıkarak hedef ve tahminleri boşa çıkardı
Enflasyon temmuz itibariyle yüzde 9.32’ye çıkarak hedef ve tahminleri boşa çıkardı. Ekonomistlere göre, Merkez Bankası’nın faiz indirimi riske girdi. Eğer indirim sürdürülürse enflasyon çift haneye çıkabilir.
Piyasalarda uzun süre olumlu bir hava vardı. Ancak ABD’nin erken faiz artıracağı beklentisi kaygıları artırdı. Bunda kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’in Türkiye’ye yönelik uyarıları da etkili oldu. Uluslararası konjonktürün de etkisiyle piyasada geçen hafta tansiyon yüksek seyretti. Dolar ve faizde yükseliş baskısı vardı. Para Dergisi'nden Erkan Kızılocal'ın haberine göre; geçen hafta açıklanan temmuz ayı enflasyon rakamı beklentilerin oldukça üzerinde geldi. Sanayi üretimi hız kesti. Verilere göre, tüketici fiyatları (TÜFE) temmuz ayında aylık bazda yüzde 0.45 arttı. Oysa piyasa ortalama yüzde 0.12 bekliyordu. Yıllık bazda ise haziran ayında yüzde 9.16 seviyesinden temmuz ayında yüzde 9.32’ye yükseldi. Aynı dönemde, yurtiçi üretici fiyatlarındaki artış ise yüzde 0.73 ile bir önceki aya göre hızlansa da, baz etkisinin katkısıyla yıllık yurtiçi üretici enflasyonu hazirandaki yüzde 9.75’den 9.46’ya indi.
Çift haneyi görür müyüz?
Ramazan’ın temmuza denk gelmesinin etkisiyle, bu sıralar pozitif gıda enflasyonu yaşanıyor. Bu yıl da aylık gıda enflasyonu, yüzde 0.23 ile yüksek düzeyde kaldı. Yıllık gıda enflasyonu da yüzde 12.8 ile yüksek seviyesini korudu. TL’de geçen yıla kıyasla değer kaybı yavaşladı. Buna karşın çekirdek enflasyon görünümünde henüz beklenen iyileşme olmadı. Özel kapsamlı TÜFE göstergelerinin tamamında bir önceki aya göre artış gözlendi. Yıllık çekirdek enflasyon yüzde 9.75 ile bir önceki aya göre artış gösterdi.
Merkez Bankası 2014 yılsonu için yüzde 5 enflasyon hedefliyor. Yılsonu tahminini ise son raporunda yüzde 7.6 olarak belirlemişti. Ancak ilk altı ayda gerçekleşen kümülatif enflasyon yüzde 6.2 oldu. Bundan sonra ne hedefin ne de tahminin tutmayacağına kesin gözüyle bakılıyor. Ekonomistlerin endişesi ise enflasyondaki yükseliş eğiliminin çift haneyi görmesi. Yıllardan sonra yeniden çift hane riski ise faiz indirimini sınırlıyor. Temmuz verisiyle birlikte Merkez Bankası’nın faiz indirimi ne gitmeyeceği görüşü dile getiriliyor. Ancak piyasada 25 baz puanlık bir indirim görüşü de yüksek.
Oyun alanı daraldı
PİYASALARDAKİ SON DURUM İÇİN TIKLAYIN...
Deniz Yatırım Başekonomisti Özlem Derici de beklenenden kötü gelen enflasyon oranının Merkez Bankası’nı 50 baz puan politika faiz indiriminden alıkoymasını bekliyor. Bunun yerine politika faizi indirimlerinde piyasa koşullarına göre en fazla 25 baz puanlık bir faiz indirimine gitmesini bekliyor. Derici’ye göre, şu anda piyasada gösterge faiz yüzde 9’un üzerinde ve politika faizinin yüzde 8.25 olması Merkez Bankası’nın oyun alanını daraltıyor. İki ve 10 yıllık gösterge faizleri enflasyon açıklandıktan sonra sırayla yüzde 9.08 ve yüzde 9.18 idi. Merkez Bankası indirime devam kararı alsa bile artık indirimlerin sonuna gelindiği algısı pozitif piyasa fiyatlamasının önüne geçecek.
Kısır döngü yaşanıyor
Gedik Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Taner Özarslan, Merkez Bankası üzerinde faiz indirme baskısına dikkat çekiyor. Sadece içeride piyasalardan değil, yurtdışında da birçok uluslararası kuruluştan bu yönde uyarılar geldiğini hatırlatıyor. Temmuzda sadece TÜFE değil, çekirdek ve üretici fiyatları da yüzde 0.73 arttı. Bu bize önümüzdeki dönemde kur geçişkenliğinin halen bitmediğini gösteriyor. Kur artışının ekonomide bir kısır döngü yarattığına dikkat çeken Özarslan şunları söylüyor: “Faizi aşağı çekiyoruz, enflasyon çıkıyor. Enflasyon çıkınca otomatik olarak döviz yükseliyor. O zaman da tekrar faiz artıyor. Faiz indirimi kısa vadeli Merkez Bankası politikasıyla uzun vadedeki piyasa beklentileri bu kez negatif ayrışıyor. Faizi düşürdüğünüz sürece iç talebi güçlendirirsiniz. Bu Fischer denklemidir.”
SON 19 YILLIK ENFLASYON RAKAMLARI İÇİN TIKLAYIN...
Tahminler artık tutmaz
ING Bank Başekonomisti Muhammet Mercan, Merkez Bankası’nın 2014 için enflasyon hedefinin yüzde 5, tahminin ise yüzde 7.6 olduğuna dikkat çekiyor. İlk yarıda gerçekleşen kümülatif enflasyonun yüzde 6.2 olduğuna işaret eden Mercan’ın hesabına göre, 7.6’nın tutması için önümüzdeki altı aylık sürede sadece 1.4 puanlık bir artış olması gerekiyor. Bu da çok zor… Merkez Bankası’nın ekim ayında yılın son enflasyon raporunu açıklayacağını belirten Mercan tahmininin yine yukarı revize edilmesini bekliyor. Mercan ayrıca 27 Ağustos’ta yapılacak Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında faizlerin değişmeme ihtimalinin arttığını savunuyor. Buna karşın 0.25 puanlık bir indirim için kapının da kapatılmadığını düşünüyor.
Faiz indirimi riske girdi
Halk Yatırım Başekonomisti Banu Kıvcı Tokalı, temmuz ayı enflasyon verisinin Merkez Bankası’nın faiz indirimini zora soktuğunu belirtiyor. Piyasada beklentiler iki hane açısından psikolojik etki yaratıyor. Temmuz enflasyonunun sadece gıda kaynaklı olmadığını ifade eden Tokalı’ya göre, baz etkisi avantajının önümüzdeki aylarda yavaşlayacağını da göz önüne aldığımızda, yıllık enflasyon oranının bir süre daha yüzde 9’lu seviyelerde kalması beklenebilir. Bu durumda, enflasyon bekleyişlerinde bir miktar daha bozulma görebiliriz.