Merkez altın rezervini satsın

Güncelleme Tarihi:

Merkez altın rezervini satsın
Oluşturulma Tarihi: Eylül 08, 2003 08:574dk okuma

İstanbul Altın Borsası Başkan Yardımcısı Vedat Özdan, Merkez Bankası`nın 119 ton olan altın rezervini fiyatlar düşmeden satması halinde 1.1 milyar dolara ulaşan gelir sağlayacağını söyledi

İstanbul Altın Borsası (İAB), Avrupa`da konuşulan altın rezervini satarak bütçe açığını kapatma formülünü Türkiye için de tartışmaya açtı. İAB Başkan Yardımcısı Vedat Özdan, Türkiye`nin 119 ton altın rezervi var. Fiyatlar düşmeden 100 tonunu satsanız 1.1 milyar dolar eder dedi.
Özdan, Avrupa merkez bankalarının altın satışlarını sınırlandıran Washington Anlaşması`nın da ele alınacağı IMF - Dünya Bankası`nın Dubai toplantısından önce sorularımızı yanıtladı:

Washington Anlaşması`nı kimler imzaladı, neden önemli?Altın fiyatları için kilit önem taşıyan bu anlaşma 26 Eylül 1999`da imzalandı. Avrupa Merkez Bankası`yla beraber 14 Avrupa ülkesinin imzası var. Bunlardan 11`i Eurozone tabir edilen ülkeler, diğer üç ülke İngiltere, İsveç ve İsviçre. Dört maddelik centilmenlik akdi sayılabilecek anlaşmayı Yunanistan imzalamadı. Anlaşmayla 15 Avrupa merkez bankası, satışlarını, yılda 400 ton olmak üzere, 1999`dan itibaren 5 yıl boyunca toplam 2 bin ton ile sınırlandıracaklarını, piyasaya ödünç verecekleri altın ile vadeli ve opsiyon piyasalarındaki işlemlerini artırmayacaklarını kabul ettiler.

Anlaşma neyi sağladı?Eurodan sonra Avrupa merkez bankalarının ulusal para politikalarındaki inisiyatifleri önemli ölçüde azaldı. AB Merkez Bankası etkin hale gelince ülke merkez bankası rezervlerinin ne olacağı tartışması başladı. Bunun altın fiyatlarına olumsuz yansımasını önlemek üzere bu anlaşma gündeme geldi. Anlaşmayla altın piyasaları rahatladı ve fiyatlar da artmaya başladı. Piyasalarda, anlaşmanın IMF ve Dünya Bankası toplantılarında yenilenebileceği spekülasyonu var.

Fiyatlarda düşüş olabilir
Anlaşma yenilenecek mi?Yenilenmeme olasılığı düşük ve yenilenmezse süre gelecek yıl biteceği için altın fiyatlarında ciddi düşüş yaşanabilir.

Peki yenilenirse kotalar değişir mi?Yenilenme kararı alınırsa iki ihtimal var. Anlaşma ya aynı formda korunur ya da miktar, imzacı sayısı ve süre değişir. Miktar azalırsa altın fiyatları yükselir. İmzacı sayısı artınca da altın fiyatları yükselir. Süre kısalır, imzacı sayısı azalır ve yıllık satış miktarı artarsa altın fiyatlarında düşme olur.

Almanya rezervini satmak istiyor
İAB`nin anlaşmayla ilgili beklentisi nedir?Beklentimiz anlaşmanın süreceği. Satış miktarının biraz artmasını bekliyoruz. Yunanistan da imzalayabilir. İmza koyan ülkelerin ve Yunanistan`ın dünya altın rezervlerinin yüzde 47`sine sahip olduğunu (15 bin 420 ton) ve Almanya, Fransa ve İtalya`nın dünya rezervlerinin yüzde 30`unu ellerinde tuttuğunu hatırlatayım.
AB ülkelerinin rezerv tutma kaygılarının azalmış olması beklenir. Almanya ve Fransa`da resesyon tehlikesi var. Almanya Merkez Bankası Başkanı ve Maliye Bakanı, Bundesbank`ın altın rezervlerini kısmen satmak istediklerini söyledi. Alman politikacılar rezervleri satarak bütçe açıklarını kapatma formülünü sık telaffuz ediyor. Çok güçlü bir euro AB`nin işine gelmiyor. Bu nedenle anlaşma devam etse de, ya miktar yıllık 500 - 600 tona çıkar ya da süre kısalır. Yakın bir tarihte, büyük bir savaş olasılığı, doğal felaket beklentisi yok. Bu nedenle Neden altın rezervi tutalım sorusu var zihinlerde.


Fiyatlar 372 dolardan 300 dolara düşebilir
İAB Başkan Yardımcısı Özdan, altın fiyatlarının düşeceği tahmininde bulunuyor. Özdan fiyatlardaki gelişmeleri şöyle yorumladı:
Altın fiyatlarında beklentiniz düşüş olacağı yönünde mi?Borsa olarak beklentimiz anlaşma sonunda altın fiyatlarının düşme trendine gireceği yönünde. Nitekim Dünya Bankası Küresel Görünüm Raporu`nda, altın fiyatlarının düşük maliyetli madenlerin devreye girmesi ve üreticilerin, yani madencilerin riske karşı korunma pozisyonlarındaki değişmeler nedeniyle altının onsu 300 dolara ineceği beklentisi var. Şu anda bu fiyat 372 dolar civarında.

Merkez Bankası`nda ne kadar altın rezervi var?Yaklaşık 119 ton. Bunun 116 tonu uluslararası standartta, yani uluslararası rafinelerin ürettiği minimum binde 995 saflıkta külçe altın. Rezervin yaklaşık 30 küsür tonu, yine uluslararası standartta külçe altın olarak Merkez Bankası kasasında duruyor. Bu rakamlar 1995 yılından beri değişmemiş. Yani iki büyük krize rağmen aynı kalmış.

Merkez Bankası hiç işlem yapmadı
Merkez Bankası altın rezervini nasıl yönetiyor?Banka Meclisi`nin çıkardığı özel yönetmelik, Merkez Bankası`na rezervlerine ilişkin olarak doğrudan alım satım, vadesiz - vadeli repo işlemleri, altın swap işlemleri yapabilme olanağı veriyor. Kaldı ki, Merkez Bankası İAB`nin doğal üyesi ve istediği zaman borsa bünyesindeki piyasalardan alım - satım dahil, işlem yapabilir.

Merkez Bankası hiç işlem yapıyor mu?İstanbul Altın Borsası kurulduğundan bu yana hiç işlem yapmamış.


Türkiye`nin altın ithalatı rekora gidiyor
Merkez Bankası`nın tutumu ne olmalı?Türkiye bu yıl altın ithalatında bir rekora koşuyor. Ağustos sonu itibarıyla toplam altın ithalatı 158 tonu geçti. İthalatın büyük kısmını dört ulusal banka yapıyor. Dolayısıyla anlaşmayla ilgili yaklaşımı tayin ederken, rezervlerimizin parasal değerini düşünmek kadar, ithalat faturamızı da hesaba katmak lazım. Altının tonu yaklaşık olarak 11 milyon dolar. Ağustosa kadar altın ithali için yaklaşık 1 milyar 600 milyon dolar harcamışız. Bir de kuyumculuk sektörünün mevcut stoğunu dikkate almak lazım. Ani bir fiyat düşüşü, ileriye yönelik siparişler için sektörü zora sokabilir.

Peki satılan rezervlerin faiz dışı fazla hedefi için kullanılması mümkün mü?Evet. Alman Maliye Bakanı Hans Eichel, Bunu yapabiliriz, yapmak istiyoruz diyor. Bunu tüm ülkeler yapmak ister. Herkes yapmaya kalkarsa altın fiyatları çok düşeceği için istenen sonuç alınamaz. 100 ton altını satsanız yaklaşık 1.1 milyar dolar eder. Altın ithalatının azalması ve kurların yükselmesi ülke ekonomisi için iyi olur tercihi yapılacaksa, Merkez Bankası`nın altın rezervi tutmasına gerek var mı sorusunu sormak lazım.
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!