Kurumlar vergisini 100 itibarlı holding ödedi
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Şubat 08, 2005 10:413dk okuma
Doğru dürüst vergi toplayamayan, bu yüzden sürekli dolaylı vergilere yüklenen Maliye`nin acizliği 2004 rakamlarıyla ortaya çıktı. 2004`te 8 katrilyon 714 trilyon lira kurumlar vergisi toplanabilirken, bunun yüzde 60`ını da ilk 100 büyük kurum ve holding ödedi. Oysa Türkiye`de 600 bin kurumlar vergisi mükellefi bulunuyor
2004 yılında kurumlar vergisinden, toplam vergi gelirlerinin sadece yüzde 9.6`sı elde edilebildi. Maliye 2004 yılında ancak 8 katrilyon 714 trilyon lira kurumlar vergisi toplayabildi. Maliye Bakanlığı kaynaklarından edenilen bilgiye göre, yaklaşık 600 bin kurumlar vergisi mükellefinin yaklaşık 100 tanesi, 8.7 katrilyonluk verginin yüzde 60`ını ödedi. Yani toplam kurumlar vergisi gelirinin 5.2 katrilyonu 100 mükelleften alındı. Söz konusu mükelleflerin de uluslararası saygınlığı olan büyük şirket ve holdingler olduğu belirtiliyor.
Buna göre Maliye`nin tabana yayılmış bir vergi tahsilatı yapamadığı da ortaya çıkıyor. 2004 yılında da toplam vergi gelirlerinin KDV, ÖTV gibi dolaylı vergilerden elde edildiği, rakamlarla ortaya çıkmış oldu. Son verilere göre, Avrupa Birliği`nde, vergi gelirleri içindeki payı ortalama yüzde 35 olan dolaylı vergi oranı, Türkiye`de yüzde 70`i aşmış durumda. 2005 vergi gelir hedefleri içinde ise dolaylı vergi oranı yüzde 74`ü bulacak.
Dolaysız vergiler sürekli geriliyor
Oysa geçmiş yıllarda kurumlar ve gelir vergisi oranları toplam vergi gelirleri içinde daha yüksekti. Ancak son 3 yılda dolaysız vergi oranlarının sürekli gerilediği dikkati çekiyor. 2004 yılı sonunda 17 katrilyon 844 trilyon lira olan gelir vergisi hasılatının, 90 katrilyon liralık toplam vergi gelirleri içindeki payı yüzde 19 düzeyinde kaldı. Bu oran 2001 yılında yüzde 29.1`i buluyordu. Oran 2002 yılında yüzde 23, 2003 yılında işe yüzde 20 olmuştu.
Maliye ödenmeyen verginin cezasını bile tahsil edemedi
2004 yılı bütçe gerçekleşmeleri, Maliye Bakanlığı`nın vergi cezaları ile ödemesi geciken vergi, resim ve harçların faiz gelirlerini toplamakta da başarısız olduğunu ortaya koydu. Vergi gelirlerinin 2004 yılında yüzde 70`ini dolaylı vergilerden toplayan, 2005 yılında da yüzde 74`ünü toplamayı hedefleyen Maliye`nin, Gelir ve Kurumlar Vergisi başta olmak üzere doğrudan vergi toplamakta etkin olamazken, 2004 yılı boyunca ödenmeyen vergi cezalarını dahi tahsil edemediği ortaya çıktı. Maliye her 100 liralık cezanın ancak 3.5 lirasını tahsil edebildi.
Maliye Bakanlığı`nın resmi verilerine göre, 2004 yılında 5 katrilyon 125 trilyon 773 milyar lira ceza tahakkuk ettiren Maliye, yıl sonunda sadece 178 trilyon 994 milyar lira tahsil edebildi. Böylece tahsilatın, tahakkuka oranı yüzde 3.49`da kaldı. Aynı şekilde Bakanlık, 2004 yılı içinde ödemesi geciken vergi resim ve harçlardan 3 katrilyon 213 trilyon 350 milyar lira faiz geliri tahakkuk ettirdi. Ancak yılsonunda Maliye sadece 217 trilyon 787 milyar lira tahsil edebildi. Böylece Maliye, tahakkuk ettirdiği faiz tutarının da sadece yüzde 6.8`ini tahsil edebilmiş oldu. 2004 yılı bütçesinde hedeflenen 88 katrilyon 892 trilyon TL vergi geliri hedefinin, 1 katrilyon TL civarında aşılması da dolaylı vergiler nedeniyle sağlanabildi.
2004 yılında kurumlar vergisinden, toplam vergi gelirlerinin sadece yüzde 9.6`sı elde edilebildi. Maliye 2004 yılında ancak 8 katrilyon 714 trilyon lira kurumlar vergisi toplayabildi. Maliye Bakanlığı kaynaklarından edenilen bilgiye göre, yaklaşık 600 bin kurumlar vergisi mükellefinin yaklaşık 100 tanesi, 8.7 katrilyonluk verginin yüzde 60`ını ödedi. Yani toplam kurumlar vergisi gelirinin 5.2 katrilyonu 100 mükelleften alındı. Söz konusu mükelleflerin de uluslararası saygınlığı olan büyük şirket ve holdingler olduğu belirtiliyor.
Buna göre Maliye`nin tabana yayılmış bir vergi tahsilatı yapamadığı da ortaya çıkıyor. 2004 yılında da toplam vergi gelirlerinin KDV, ÖTV gibi dolaylı vergilerden elde edildiği, rakamlarla ortaya çıkmış oldu. Son verilere göre, Avrupa Birliği`nde, vergi gelirleri içindeki payı ortalama yüzde 35 olan dolaylı vergi oranı, Türkiye`de yüzde 70`i aşmış durumda. 2005 vergi gelir hedefleri içinde ise dolaylı vergi oranı yüzde 74`ü bulacak.
Dolaysız vergiler sürekli geriliyor
Oysa geçmiş yıllarda kurumlar ve gelir vergisi oranları toplam vergi gelirleri içinde daha yüksekti. Ancak son 3 yılda dolaysız vergi oranlarının sürekli gerilediği dikkati çekiyor. 2004 yılı sonunda 17 katrilyon 844 trilyon lira olan gelir vergisi hasılatının, 90 katrilyon liralık toplam vergi gelirleri içindeki payı yüzde 19 düzeyinde kaldı. Bu oran 2001 yılında yüzde 29.1`i buluyordu. Oran 2002 yılında yüzde 23, 2003 yılında işe yüzde 20 olmuştu.
Maliye ödenmeyen verginin cezasını bile tahsil edemedi
2004 yılı bütçe gerçekleşmeleri, Maliye Bakanlığı`nın vergi cezaları ile ödemesi geciken vergi, resim ve harçların faiz gelirlerini toplamakta da başarısız olduğunu ortaya koydu. Vergi gelirlerinin 2004 yılında yüzde 70`ini dolaylı vergilerden toplayan, 2005 yılında da yüzde 74`ünü toplamayı hedefleyen Maliye`nin, Gelir ve Kurumlar Vergisi başta olmak üzere doğrudan vergi toplamakta etkin olamazken, 2004 yılı boyunca ödenmeyen vergi cezalarını dahi tahsil edemediği ortaya çıktı. Maliye her 100 liralık cezanın ancak 3.5 lirasını tahsil edebildi.
Maliye Bakanlığı`nın resmi verilerine göre, 2004 yılında 5 katrilyon 125 trilyon 773 milyar lira ceza tahakkuk ettiren Maliye, yıl sonunda sadece 178 trilyon 994 milyar lira tahsil edebildi. Böylece tahsilatın, tahakkuka oranı yüzde 3.49`da kaldı. Aynı şekilde Bakanlık, 2004 yılı içinde ödemesi geciken vergi resim ve harçlardan 3 katrilyon 213 trilyon 350 milyar lira faiz geliri tahakkuk ettirdi. Ancak yılsonunda Maliye sadece 217 trilyon 787 milyar lira tahsil edebildi. Böylece Maliye, tahakkuk ettirdiği faiz tutarının da sadece yüzde 6.8`ini tahsil edebilmiş oldu. 2004 yılı bütçesinde hedeflenen 88 katrilyon 892 trilyon TL vergi geliri hedefinin, 1 katrilyon TL civarında aşılması da dolaylı vergiler nedeniyle sağlanabildi.