KDV oranlarında karmaşa
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Kasım 12, 2001 09:17
KDV Kanunu’na göre Katma Değer Vergisi oranı % 10’dur. Ancak kanunla Bakanlar Kurulu bu oranı dört katına kadar artırmaya, % 1’e kadar indirmeye, bu oranlar dahilinde muhtelif mal ve hizmetler ile bazı malların perakende safhası için farklı vergi oranları tespit etmeye yetkili kılınmıştır. Bizim KDV sistemimizde mevcut bulunan çok sayıdaki vergi oranı, Bakanlar Kurulu’na verilen bu yetki sonucu tespit edilmiştir. Halen uygulanmakta olan KDV oranları incelendiğinde aynı malların farklı oranda KDV’ye tabi tutulduğu görülüyor. Aşağıdaki örnekler karmaşayı ortaya koymaktadır.
• Binek otolar alınınca % 18 ve % 40 oranlarında KDV’ye tabi. Bu oranlar sıfır km. araçlar için geçerli. Sıfır km. bir aracı alıp bir ay sonra satarsanız KDV oranı % 1 oluyor. Vergi sistemi içinde aslında bunun bir gerekçesi var. Bu durum arazi taşıtları ve jeepler için de geçerli.
• Gazeteler ve dergiler % 1 oranında KDV’ye tabi iken bunların kağıtları % 8; kitaplar % 8 oranında KDV’ye tabi, bunların kağıtları % 18 oranında KDV’ye tabi.
• Süt, yoğurt ve ayran % 8 oranında KDV’ye tabi iken aromalı ve meyveli olanlar % 18 oranında KDV’ye tabi.
• Net alanı 150 metrekareye kadar olan konut teslimleri % 1 KDV’ye tabi iken 151 ve üzeri metrekare konutlar % 18 oranında KDV’ye tabi.
• Kuru üzüm, kuru incir, kuru kayısı, ceviz, fındık, antepfıstığı, çam fıstığı, yer fıstığı vb. ürünlerin toptan satışları veya teslimleri % 1 KDV’ye tabi ancak aynı ürünler perakende satılırsa KDV oranı % 18. Vergi uygulamasında toptan satışta, satış işleminden sonra satın alanında tekrar aldığı şeyi satması gerekiyor. Yani esnafa satış % 1, vatandaşa satış % 18 oranında KDV’ye tabi.
• Pamuk, yün, tiftik vb. ürünler toptan satılırsa % 1, perakende satılırsa % 18 oranında KDV’ye tabi.
• Buğday, arpa, mısır, soya, kuru fasulye, kuru barbunya, nohut, mercimek vb. ürünler toptan satılırsa % 1, perakende satılırsa % 8 oranında KDV’ye tabi.
• Et, toptan satılırsa % 1, vatandaşa satılırsa % 8 KDV’ye tabi.
• Zeytinyağı toptan satılırsa KDV oranı % 1, vatandaşa satılırsa KDV oranı % 8.
• Bunlar dışında kalan taze sebze ve meyve teslimleri ise toptanda da, perakende de % 8 oranında KDV’ye tabi. Ancak taze meyve ve sebze teslimleri toptancı hallerinde faaliyette bulunan esnafa yapıldığında % 1 oranında KDV’ye tabi.
• Tavuk eti ve balık teslimleri % 8 oranında KDV’ye tabi. Ancak, bunlara herhangi bir katkı maddesi ilave edilmiş ise KDV oranı % 18 oluyor.
• Özel üniversiteler ile özel okullar ve kreşlerde verilen eğitim ve öğretim hizmetleri % 8 oranında KDV’ye tabi iken; üniversite ve meslek okulu sınavlarına hazırlık kursları, dil kursları, bilgisayar kursları, sürücülük kursları vb. % 18 oranında KDV’ye tabi.
• Kitap vb. yayınlar % 8 oranında KDV’ye tabi iken aynı kitaplar CD ortamında satılırsa % 18 KDV’ye tabi.
• Akaryakıt teslimleri (benzin, motorin) % 18 oranında KDV’ye tabi iken; sıvılaştırılmış petrol gazının (LPG) otogaz istasyonları tarafından tesliminde KDV oranı % 40
• Aynı gazın mutfak tüpü olarak satılması halinde ise KDV oranı % 18.
Yukarıdaki örnekleri çoğaltmak mümkün. Mevcut haliyle KDV oranları ilk uygulanmaya başlandığı tarihten bugüne kadar yapılan sayısız değişikliklerle tutarsızlık ve eşitsizlik kaynağı haline dönüşmüştür. Sistemi yeniden düzenlemek suretiyle karmaşaya son vermek gerekir.
• Binek otolar alınınca % 18 ve % 40 oranlarında KDV’ye tabi. Bu oranlar sıfır km. araçlar için geçerli. Sıfır km. bir aracı alıp bir ay sonra satarsanız KDV oranı % 1 oluyor. Vergi sistemi içinde aslında bunun bir gerekçesi var. Bu durum arazi taşıtları ve jeepler için de geçerli.
• Gazeteler ve dergiler % 1 oranında KDV’ye tabi iken bunların kağıtları % 8; kitaplar % 8 oranında KDV’ye tabi, bunların kağıtları % 18 oranında KDV’ye tabi.
• Süt, yoğurt ve ayran % 8 oranında KDV’ye tabi iken aromalı ve meyveli olanlar % 18 oranında KDV’ye tabi.
• Net alanı 150 metrekareye kadar olan konut teslimleri % 1 KDV’ye tabi iken 151 ve üzeri metrekare konutlar % 18 oranında KDV’ye tabi.
• Kuru üzüm, kuru incir, kuru kayısı, ceviz, fındık, antepfıstığı, çam fıstığı, yer fıstığı vb. ürünlerin toptan satışları veya teslimleri % 1 KDV’ye tabi ancak aynı ürünler perakende satılırsa KDV oranı % 18. Vergi uygulamasında toptan satışta, satış işleminden sonra satın alanında tekrar aldığı şeyi satması gerekiyor. Yani esnafa satış % 1, vatandaşa satış % 18 oranında KDV’ye tabi.
• Pamuk, yün, tiftik vb. ürünler toptan satılırsa % 1, perakende satılırsa % 18 oranında KDV’ye tabi.
• Buğday, arpa, mısır, soya, kuru fasulye, kuru barbunya, nohut, mercimek vb. ürünler toptan satılırsa % 1, perakende satılırsa % 8 oranında KDV’ye tabi.
• Et, toptan satılırsa % 1, vatandaşa satılırsa % 8 KDV’ye tabi.
• Zeytinyağı toptan satılırsa KDV oranı % 1, vatandaşa satılırsa KDV oranı % 8.
• Bunlar dışında kalan taze sebze ve meyve teslimleri ise toptanda da, perakende de % 8 oranında KDV’ye tabi. Ancak taze meyve ve sebze teslimleri toptancı hallerinde faaliyette bulunan esnafa yapıldığında % 1 oranında KDV’ye tabi.
• Tavuk eti ve balık teslimleri % 8 oranında KDV’ye tabi. Ancak, bunlara herhangi bir katkı maddesi ilave edilmiş ise KDV oranı % 18 oluyor.
• Özel üniversiteler ile özel okullar ve kreşlerde verilen eğitim ve öğretim hizmetleri % 8 oranında KDV’ye tabi iken; üniversite ve meslek okulu sınavlarına hazırlık kursları, dil kursları, bilgisayar kursları, sürücülük kursları vb. % 18 oranında KDV’ye tabi.
• Kitap vb. yayınlar % 8 oranında KDV’ye tabi iken aynı kitaplar CD ortamında satılırsa % 18 KDV’ye tabi.
• Akaryakıt teslimleri (benzin, motorin) % 18 oranında KDV’ye tabi iken; sıvılaştırılmış petrol gazının (LPG) otogaz istasyonları tarafından tesliminde KDV oranı % 40
• Aynı gazın mutfak tüpü olarak satılması halinde ise KDV oranı % 18.
Yukarıdaki örnekleri çoğaltmak mümkün. Mevcut haliyle KDV oranları ilk uygulanmaya başlandığı tarihten bugüne kadar yapılan sayısız değişikliklerle tutarsızlık ve eşitsizlik kaynağı haline dönüşmüştür. Sistemi yeniden düzenlemek suretiyle karmaşaya son vermek gerekir.