İlk hedefimiz Tüpraş... İleri

Antalya Kemer`deki Türkiye`nin en lüks tatil köyü Sungate Port Royal dün son derece ilginç bir toplantıya sahne oldu. Bugünlerde hız kazanan milliyetçilik rüzgarı da dikkate alındığında bu toplantı çok önemliydi. Toplantının ev sahibi, 44`üncü kuruluş yıldönümünü kutlayan Ordu Yardımlaşma Kurumu yani OYAK`tı. OYAK ilk kez bin 700 bayisiyle (son dönemlerin moda deyimiyle iş ortağı) biraraya geldi. Batı`da `Türk ordusunun holdingi` diye tanımlanan, Türkiye`nin en eski özel emeklilik kurumu ilk kez böylesine büyük bir gövde gösterisi yaptı. Babası asker olan, askerliğe olan özel ilgisini kendisi de sık sık dile getiren OYAK Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi Coşkun Ulusoy`un konuşması, bir ordu komutanının emrindeki birliklere muharebe öncesi hitap etmesine benziyordu. OYAK`ın komutanı Coşkun Ulusoy salonu dolduran yaklaşık 2 bin kişiye sordu: Tüpraş`ı alalım mı, yoksa yabancıların eline geçmesine göz mü yumalım? Salon, ayakta alkışlayarak cevap verdi: Tüpraş`ı da alalım, Erdemir`i de... Salondan gelen tek ses Ulusoy`u çok memnun etti. Cevabı da muzaffer bir komutan gibiydi: Pazarlık masasında terlerken bu alkışlarınızı hatırlayacağım. Fiyat konusunda gerekirse hedefimizi de yükseltip, gri alana girebiliriz. Tüpraş ve Erdemir milli servetimiz, Türkiye`nin elinde kalmalı... Uluşoy, kendisini çıt çıkarmadan dinleyen salona Tüpraş`ın şatış süreciyle ilgili bilgi verdi. Cuma günü (yarın) yüz yüze görüşmeye davet edildiklerini, Pazartesi günü de (12 Eylül) açık artırmaya katılacaklarını söyledi. Teknik bilgilerden sonra tekrar salona dönüp Gönlümüz her ikisini de almaktan yana. Ancak bu iki deve birden gücümüz yetmeyebilir. Önceliğimiz Tüpraş mı, yoksa Erdemir mi olsun? dedi. Ulusoy, `askerlerine` harekatın stratejisi hakkında görüşlerini sormak istiyordu. Salondakiler kendilerine dağıtılan özel bir cihaz sayesinde oylama yaptı. OYAK, öncelikli hedefin Tüpraş olmasına karar verdi. Bin 700`ü aşkın bayinin yüzde 63`ü Tüpraş, yüzde 37`si ise Erdemir demişti. Ulusoy, bu sonuçlar üzerine O zaman Tüpraş`ta sonuna kadar gideceğiz. OYAK`ın yıllardır sürdürdüğü bu başardı performansın ve birikimin artık önemli bir misyona hizmet etmesinin zamanı geldi diye konuştu. Türkiye`nin en büyük şirketlerinden birinin en tepedeki yöneticisi olarak Ulusoy`un özelleştirmeye ilişkin görüşleri, özel sektördeki ortak görüşün tamamen tersiydi: Devletin her alanda olmamasını, özel sektöre nefes alabileceği alan açmasını tabii ki destekliyoruz. Devlet elbette ayakkabı üretiminde, ham bez üretiminde olmamalı. Ancak Türk Telekom, Erdemir, Tüpraş gibi kuruluşlar özelleştirilmemeli. Ben kişisel olarak bunların satılmasını istemiyorum. Ama madem özelleştiriliyorlar, bunları özel şirket elbisesi giymiş yabancı devletlere kaptırmamak için bugüne kadar biriktirdiğimiz tüm rezervlerimizi masaya koyacağız. Eğer bunlar satılacaksa, bizim ellerimizde olsun, doğru ellerde olsun. 4 yıldızlı holding Sonra tedbiri de elden bırakmayacağını anımsatarak Ama, emeklilerimizin parasını ipotek altına alacak, bize emanet ettikleri parayı, sadece Türkiye`nin lehine olacak diye yok edecek bir şey yapamayız. Örtüştüğü yere kadar gideriz deyip konuşmasını bitirdi. Türkiye`nin en büyük sanayi ve ticaret grupları arasında bulunan OYAK, tam 222 bin asker ailesinin ortak olduğu dev bir özel emeklilik kurumu. OYAK`ın resmi internet sitesinde yer alan bilgilere göre 2004 sonu itibarıyla kurumun 222 bin 28 üyesi bulunuyor. Bunların yaklaşık 190 bini halen TSK`da görev yapan subay ve astsubaylar. 205 sayılı OYAK Kanunu`na göre muvazzaf subay ve astsubayların maaşlarında her ay yüzde 5 oranında kesinti yapılıyor. (Bur tür zorunlu tasarruf gibi) Bu para OYAK`a gidiyor. OYAK bu paraları finansal olarak ya da sinai ve ticari şirketlerine sermaye yaparak, yeni şirketler kurup veya satın alarak değerlendiriyor. Görev bitirip sivil hayata başlamaya hazırlanan askerlerin önünde iki seçenek oluyor. Birincisi, maaş kesintilerini biriken nemalarıyla birlikte toplu olarak alıp kurumla ilişkiyi kesmek. Diğer seçenek ise parasına hiç dokunmayıp veya bir bölümünü alıp, bir de OYAK`tan emekli maaşı almak. 2004 yılı sonuna göre yaklaşık 32 bin emekli asker, OYAK`ta bıraktıkları birikimleri karşılığı emekli maaşı almaya devam ediyor. Böylece OYAK`ın iştirakçi sayısı 222 bini buluyor. Ulusoy`un, Sonuna kadar gideriz ama paramızı da çarçur etmeyiz mealindeki sözlerinin altında, 222 bin TSK mensubunun zor şartlar altında yapakları görev sırasında edindikleri birikimler var. Ve bu birikimde Hazine`den tek kuruş dahi katkı yok. OYAK`ın 2004 sonu bilançosundan birkaç not verelim: Biri konut, diğeri bağışa dayalı emekli sistemi fonu olmak üzere iki fon dahil toplam kaynaklar 4.3 katrilyon. Kaba bir hesapla şu anda iştirakçi başına 20 milyar TL civarında birikim var OYAK`ta. 2003 sonunda 2.9 katrilyon olan bu rakamda yıllık artış oranı yüzde 48`i buluyor. Artiş enflasyonun çok üzerinde. (Tabii burada iştirak ve portföy kârının yanı sıra, 2004 yılı içindeki yüzde 5`lik kesintiler de olduğu için fonun tam performansı hakkında kesin bilgi veremiyoruz.)