Oluşturulma Tarihi: Haziran 07, 2004 08:00
Nelson’un patronu Moris Eskinazi, Türk mayo üreticilerinin ihracatının büyük oranda arttığını belirterek, ‘Fiyatta anlaşsak, üretimin yüzde 90’ı ihracata gider’ dedi. Eskinazi, ‘Dünyanın önemli markalarına fason üretim yapıyoruz. Türkiye’den mayo markası çıkması çok zor, boyumuzu aşar’ diye konuştu.
TÜRKİYE’nin köklü ve önde gelen mayo üreticilerinden Nelson’un sahibi Moris Eskinazi, Türkiye’de mayo üreticilerinin dünyanın en büyük şirketleri için üretim yaptığını belirterek, ‘Ama şu bir gerçek ki hiç bir Türk şirketi dünyaya açılıp mayo markası olamaz. Buna gücü yetmez’ dedi.
Eskinazi, bugün üretim yaptıkları büyük şirketlerin mayoları kendilerinden aldıkları fiyatın 10 katına sattığını belirterek, ‘Biz 10 dolara yapıyorsak onlar en az 100 dolara satıyor. Ama satmadan önce New York Times, Wall Street Journal gibi gazetelere ve dergilere tam sayfa ilanlar veriyorlar. Türkiye’de kimsenin buna gücü yetmez’ diye konuştu. Eskinazi, yakın gelecekte hiç bir Türk mayo markasının dünyaya açılıp, mayo satabileceğini düşünmediğini belirerek, ‘Bir mağaza açıp yurtdışında marka olduk diyemeyiz. Yani kısa vadede olmaz. Dünyada veya Avrupa’da bunu yapacak büyüklükte bir Türk firması yok. Bunu yapmak için yurtdışında bir merkez belirleyip reklam için çok büyük bütçe ayırmanız lazım’ dedi.
REKABET SON 5 YILDA ARTTI
Türkiye’de mayo sektöründe rekabetin son 5 yılda çok arttığını söyleyen Eskinazi, 5 yıl önce sektörde 4-5 firma varken bugün bu rakamın 25-30’a yükseldiğini kaydetti. Eskinazi, ‘Arz fazlası oluşunca bu firmaların bir çoğu çekilmeye başlar. Ama şu anda yine markalı mayo sektörünün büyük bir bölümüne bizim de arasında olduğumuz 4-5 firma sahip’ dedi.
Özellikle Avrupa ve Amerika’daki firmaların işçilik maliyetleri yüksek olduğu için üretimden çekilmesiyle son 10 yılda Türkiye’nin mayo ihracatın arttığına dikkat çeken Eskinazi şöyle konuştu: ‘İhracat iç piyasayı geçmiş durumda. Nelson olarak biz üretimimizin yüzde 50’sini ihraç ediyoruz. Bu rakam yıl sonunda yüzde 60’a çıkabilir. Yurtdışından inanılmaz bir talep var ama fiyatta anlaşamıyoruz. Yoksa ihracatımız üretimin yüzde 90’ını bulur. Bugün ihracatı ağırlık olarak Amerika, Fransa, Almanya ve İsrail’e yapıyoruz.’
1980’li yıllarda 50 bin adetlik üretimden bugün 600 bin adetlik üretime yükseldiklerini söyleyen Eskinazi, ‘Biz rekabetin bu kadar artmadığı 3-4 yıl önce 900 bin adet mayo üretimi yapmıştık. Bu yıl ise yüzde 15’lik bir artışla üretimi 700 bin adede çıkartmayı hedefliyoruz’ dedi.
ÇİN KALİTEYİ ARTIRIYOR
İhracatın önündeki en büyük sorunun Çin olduğunu kaydeden Eskinazi, ‘Çin 10 yıl önce kalitesiz kötü işler yaparken, bugün kalitesini artırdı. Bu yüzden bizim için önemli bir tehdit unsuru’ dedi. Sonuna kadar iyi kalite, iyi zamanlama ile mücadele edeceklerini kaydeden Eskinazi şöyle konuştu: ‘Bugün iç pazarda yaşanan yoğun rekabet nedeniyle ihracat bizim için çok önemli. Rekabet için önümüzde tek seçenek Çin’de üretim yapmak kalırsa bunu düşünebiliriz. Zaten biz 3-4 yıldan bu yana erkek şortlarını Çin’de ürettiriyoruz. Ama kadın mayosu konusunda henüz net bir karar vermedik. Çünkü orda üretmeye kalkarsak bizimde orda yaşayıp başında durmamız gerekiyor. Aksi takdirde istediğimiz ürünleri elde edemeyiz.’
İç çamaşır işine girmeyeceğiz
MAYO firmalarının çoğunun aynı zamanda iç çamaşırı üretimi yaptığını da belirten Moris Eskinazi, ‘Ama biz kesinlikle mayodan başka bir alana girmeyeceğiz. Çünkü Türkiye’de mayo alanında 25 firma varsa iç çamaşırında 2 bin 500 firma var’ dedi. İç pazarda fiyatların rekabet nedeniyle son yıllarda artmadığını söyleyen Eskinazi, ‘Firmaların satış adetleri artsa bile cirolarında bir artış olmuyor. Bu yüzden son yıllarda öyle eski gibi mayo reklamı yapılamıyor.’diye konuştu.
Nelson mayo sağ-sol çatışmasıyla doğdu
NELSON’un 1954’te kurulduğunu, ilk olarak iplik ve kumaş üretimi yaptığını söyleyen Eskinazi, 1970’li yıllarda konfeksiyon işine girdiklerini ve mayo üretmeye başladıklarını söyledi. O zamanlarda Nelson’un tüm faaliyetlerini tek bir fabrikadan yaptığını ifade eden Eskinazi şöyle konuştu: ‘Benim Genel Müdür olduğumu fabrikada 1980’e kadar faaliyetler bu şekilde devam etti. Ancak ihtilal öncesinde sağ-sol çatışması baş gösterince fabrikada çalışan 750 kişi arasında 4 farklı sol grup ve 1 sağ grup oluştu. Böyle olunca olaylar çıktı ve üretim yapılamaz hale geldi. Aynı dönemde bunu gurur meselesi yapan bir çok büyük firma yok oldu. Biz ise şirketleri bölme yolunu seçtik ve 10 ayrı şirkete bölündük. Ben yeni başlayan mayo işine talip oldum ve 1981’de ayrı bir şirket olarak faaliyete başladım.’