Hükümetin kömür yardımı TKİ`yi zorluyor

Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu (YDK) müfettişleri, hükümetin fakir ailelere yönelik başlattığı kömür yardımı nedeniyle, Türkiye Kömür İşletmeleri`nin (TKİ) darboğaza girdiğini ortaya çıkardı. YDK raporunda, hükümetin 2003, 2004 ve 2005 dönemlerinde yaklaşık 3 milyon tona yakın kömür dağıttığını, ancak 2003 - 2004 dönemine ait 75.5 milyon YTL borcunu TKİ`ye ödemediğini saptadı. Hükümetin, 2005`e ait yaklaşık 200 milyon YTL`lik borcunu ise 2006`ya sarkıttığı öğrenilirken, TKİ`nin borçlarını ödemek için 47 milyon YTL yüksek faizli kredi kullandığı bildirildi. Fakir ailelere yardım YDK`nın TKİ raporunda, fakir ailelere kömür yardımı yapılması amaçlanırken, devletin bir kurumunun nasıl borç batağına sürüklendiği ilk kez açık ifadelerle resmiyet kazandı. Raporda, net işletme sermayesi ve ortalama mamul stokları açısından olumlu devir hızı söz konusuyken, ticari alacaklarda sıkıntı yaşandığı vurgulandı. Toplam 325.8 milyon YTL tutarındaki ticari alacakların yüzde 59.4`ünün yani 193.4 milyon YTL`sinin muhtaç ailelere verilmek üzere valiliklere dağıtılan kömür bedellerini oluşturduğu kaydedildi. 2003`te başlatılan fakirlere kömür uygulaması çerçevesinde 77.6 milyon YTL satış bedelli toplam 582 bin 442 ton kömürün, 2004`te ise 175.8 milyon YTL bedelli toplam 1 milyon 128 bin ton kömürün TKİ tarafından valiliklere gönderildiği tespiti yapıldı. Raporda yer almayan ve valiliklere dağıtılan 2005`e ilişkin kömür rakamlarının da yaklaşık 200 milyon YTL satış bedelli toplam 1 milyon 300 bin ton olduğu öğrenildi. Santrallardan da alacaklı Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu raporunda, Elektrik Üretim A.Ş.(EÜAŞ) Genel Müdürlüğü`ne bağlı termik santrallar ile Soma, Kemerköy ve Yeniköy Elektrik Üretim ve Ticaret Anonim şirketlerine satışı yapılan kömür bedellerinin de 2004 sonu itibarıyla toplam 110.1 milyon YTL tutarında olduğu ve henüz tahsil edilemediği vurgulandı. Alacak 275 milyon YTL Valiliklerce fakirlere dağıtılacak kömür bedellerinin Hazine Müsteşarlığı tarafından ödeneceğine ilişkin Bakanlar Kurulu kararının bulunduğu anımsatmasının yapıldığı raporda, bugüne kadar gerekli ödemenin gerçekleşmediği vurgulandı. 2006`ya sarktı Raporda, Bakanlar Kurulu kararları muvacehesinde 2003 ve 2004 içinde ilgili valiliklere göndermiş olduğu toplam 1.709 bin ton kömür karşılığında 2004 sonu itibarıyla henüz Hazine`den tahsil edemediği toplam 193.4 milyon YTL`lik alacağının olduğu anlaşılmıştır.(Temmuz 2005 tarihi itibarıyla bu borç 75.5 trilyon liraya inmiştir) denildi. Hazine`nin, 2005`e ait yaklaşık 200 milyon YTL`lik borcu ise 2006`ya sarkıttığı öğrenildi.