Oluşturulma Tarihi: Ocak 26, 2004 08:18
Halka hizmet götürmek amacıyla belediye başkanlığı için aday olanların cebinden yaklaşık 1 katrilyon lira çıkacak. Ankara Ticaret Odası`nın raporuna göre seçim masrafı olarak seçmen başına 23 milyon lira harcamak gerekiyor
Yerel seçimler yaklaşırken, belediye başkanlıklarını kapabilmek için gerek parti-ler arasında, gerekse partilerin içinde kıyasıya bir yarış başladı. Seçime girip kazanmak için yarışacak 70 bini aşkın adayın yapacağı propaganda faaliyetlerinin toplam tutarının 1 katrilyon lirayı bulması bekleniyor. Ankara Ticaret Odası (ATO) tarafından hazırlanan `Sayılarla Yerel Seçim 2004` raporuna göre, 28 Mart Yerel Seçimleri`ne girecek adaylar dört dörtlük bir kampanya yürütmeye kalkarlarsa seçmen başına 23 milyon lirayı gözden çıkarmak zorundular. ATO`nun yazılı açıklama ile tanıttığı rapora göre, 28 Mart seçimlerinde 22 siyasal parti yarışacak ve 43 milyon seçmen oy kullanacak.
70 bini aşkın aday yarışacak
Türkiye`nin her tarafından kurulacak 172 bin 193 sandıkta, 16 büyükşehir, 22 metropol ilçe, 65 il, 792 ilçe ve 2bin 293 belde olmak üzere toplam 3 bin 184 belediye başkanlığı için, 70 bini aşkın adayın yarışacağı kaydedildi.
Rapora göre, bütün partilerin aday göstermesi halinde 818 bin 334 kişi, 3 bin 122 il genel meclisi, 34 bin 75 belediye meclis üyeliği için, 200 bini aşkın muhtar adayı da 52 bin 929 muhtarlık için kıyasıya yarışacak. İster belediye başkanlığı, ister muhtarlık olsun, muhtemel aday sayıları alt alta toplandığında 1 milyonu aşan aday yerel yönetimlerde bir makam için uğraş verecek. Yani her 70 kişiden biri seçilmeye çalışacak.
70 trilyon lira devletten
Rapora göre, seçimin devlete maliyeti 70 trilyon lirayı bulacak, partilerin adaylardan aldıkları başvuru paraları ise 100 trilyon lirayı aşacak. Sayıları 70 bini bulacağı ve her bir adayın 10 milyar lira harcayacağı varsayılarak yapılan hesaplamaya göre, belediye başkan adaylarının ceplerinden harcayacakları para 700 trilyon lirayı bulacak. 52 bin muhtarlık için yaklaşık 200 bin kişinin yarışacağı ve her bir adayın 1 milyar lira harcayacağı varsayılan hesaplamalara göre, muhtar adayları da yaklaşık 200 trilyon lirayı seçimlerde harcayacak. Bütün bunlar hesaba katıldığında seçimlerde 1 katrilyon lirayı aşkın bir paranın piyasaya akması bekleniyor. Buna göre, seçimlerde seçmen başına 23 milyon, kişi başına ise 14 milyon lira para harcanacak.
Kime niyet kime kısmet
Seçimlerde kim ne kadar para harcarsa harcasın, mutlaka birileri kazanacak, birileri kaybedecek. Bazı sektörler seçimi ellerini ovuşturarak bekliyor. ATO`nun raporunda, yaklaşan yerel seçimler öncesinde canlanma beklenen sektörler şöyle sıralanıyor: `Reklamcılar, davul-zurnacılar, lokanta, pasta ve kahvehaneler, matbaacılar, kamuoyu yoklaması yapan şirketler, oteller, taşıma şirketleri, kurye şirketleri, taksiciler, bayrakçılar, naylon baskıcılar, baloncular, çiçekçiler, ses tesisatçıları, telefon şirketleri,
akaryakıt bayileri, seyyar satıcılar`
Otobüse 15 milyar şarkılara 5 milyar
Dört dörtlük bir tanıtım isteyen adayın, alışveriş listesi hayli kabarık.
Adaya özel beste ve sözü ile üç günde hazırlanan seçim şarkıları için 2.5 ile 5 milyar lira arasındaki bir rakamı gözden çıkarmak gerekiyor.
`Fotoğraflar yetmez, ille de bir tanıtım filmim olması lazım` diyenler için profesyonel çekim ekipleri hazır. Bu işlem adaya yaklaşık 30 milyar liraya patlıyor.
Seçim kampanyalarının olmazsa olmazları arasında yer alan ses donanımlı otobüsler için günlük 15 milyar lira ödemek gerekiyor.
Devir bilgi devri. Adayların, kendilerine özel web sayfalarının maliyetleri ise 500 milyondan başlayıp, 5 milyara kadar çıkıyor.
`TV`de görünürsem iş bitiririm` diyenlerin, yerel kanallardaki reklamlar için en az 5 milyarlık bir bütçe ayırması gerekiyor.
Bir tanıtım bürosu açmanın maliyeti 1 ile 5 milyar lira arasında değişiyor.
El ilanları, afişler, bayrak, kalem ve diğer baskılı tanıtım malzemeleri için ise adayı en az 2 milyarlık bütçe bekliyor.
Çay, kahve, pide, ayran masrafları için de en az 3 milyar lira lazım.
Ayağınızı yorgana göre uzatın
Rapora ilişkin değerlendirme-lerde bulanan ATO Başkanı Sinan Aygün,Türkiye`de çeşitli mevkilerde göre yapan 6 milyon 107 bin 108 başkanın bulunduğunu hatırlattı. 70 bini aşkın kişinin vekilleri ile birlikte 6 bin 368 başkanlık için yarışacağını belirten Aygün, hükümete, mevcut belediye başkanlarına ve adaylara `ayağınızı yorganınıza göre uzatın` çağrısında bulundu. Aygün, açıklamasında şu görüşlere yer verdi: `Türkiye ekonomisi zor bir dönemden geçi-yor. Hükümet ve mevcut belediye başkanları seçim yatırımından kaçınmalıdır. Türkiye ekonomisine ek yük getirecek seçim yatırımları ile bir yere varmanın mümkün olmadığı görülmüştür. Diğer yandan adaylar, ev, arsa, araba satıp ekonomik durumlarını tehlikeye düşürecek harcamalar yapmamalıdır. Adaylar ayaklarını yorganına göre uzatmaları ve bütçelerini aşan harcama yapmamalıdır. Seçmen de işin tadını çıkarsın. Partileri değil, yönetecek olanı seçsin.`