Hazine arazileri daha yüksek gelir için açık artırma yöntemiyle satılacak

Maliye Bakanlığı rantı yüksek Hazine arazilerini, açık artırma usulüyle satmaya hazırlanıyor. Maliye Bakanlığının Başbakanlığa gönderdiği `Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik Taslağı`yla, kamu taşınmazlarının satışı, kiralanması ve trampası, arsa veya kat karşılığı inşaat yaptırılmasıyla ön izin verilmesi ve ecrimisil işlemlerine ilişkin usul ve esaslar yeniden düzenleniyor. Uygulamada sadelik sağlanmasını öngören yönetmelik taslağıyla konuya ilişkin farklı yönetmelik ve tebliğlerde yer alan düzenlemeler de tek başlık altında toplanıyor. Sözleşmeler ve şartnameler standart hale getiriliyor.

En yüksek teklife gidecek
Resmi Gazete`de yayımlanmasını takip eden ayın başında yürürlüğe girecek Yönetmelik Taslağı`yla, Hazine arazilerinin İhale Kanunu`nda yapılan değişikliğe paralel açık artırma yolu ile satılmasına da olanak sağlanıyor. Halen Özelleştirme İdaresi Başkanlığı`nın kullandığı yöntemin Maliye Bakanlığı`nca uygulanmaya başlanmasıyla, belli tutarı aşan ihalelerde pazarlık usulü ile açık artırmaya gidilecek. 2007 bütçesinde 750 bin YTL olarak öngörülen sınırın üzerindeki ihalelerde, kapalı zarf usulüyle tekliflerini ileten en yüksek üç teklif sahibi, açık artırmaya alınacak ve Hazine taşınmazı pazarlık sonunda en yüksek teklifte bulunan kişi ya da kuruluşa satılacak. Bu şekilde Hazine`ye ait taşınmazların satışından, daha yüksek bir gelir elde edilebilecek.

Kat karşılığı inşaat
Taslakta yer alan diğer bazı düzenlemeler de şöyle sıralanıyor:

Hazine taşınmazı üzerinde inşa ettirilecek yapı veya yapıların Hazine`ye bırakılacak kısmının ya da bağımsız bölümlerinin bedeline karşılık, Hazine taşınmazından belirli bir arsa payı verilerek kat karşılığı inşaat yaptırılabilecek.

Denizde fiyat düşecek

Farklı ilçe sınırları içinde bulunan taşınmazlarla ilgili işlemler. Taşınmazların yüzölçümünün miktar olarak daha fazla bulunduğu yer Defterdarlık veya Mal Müdürlüğü`nce gerçekleştirilecek.

Toplu satış yapılabilecek. İmar planı veya fiili durum nedeniyle birlikte ihale edilmesinde Hazine yararı bulunan taşınmazlar için tek ihale yapılabilecek. İmar durumu için birleştirme şartı gereken taşınmazların tek elde toplanmasına da imkân sağlanacak.

Yat limanı ve turizm amaçlı deniz yüzeyi kullanımlarında kira bedeli tespitinde yöntem değişecek. Buna göre, deniz turizmi araçlarına güvenli bağlama, karaya çekme, bakım, onarım ve sosyal hizmetler sunan deniz turizm tesisleri yapılmak amacıyla ön izin, kullanma izni ve irtifak hakkı talep edilen alanda projelendirilmiş veya mendireklerle çevrilmiş deniz yüzeyinin de bulunması halinde, deniz yüzeyinin ön izin veya kullanma izni metrekare birim bedeli; proje sahasındaki kara parçası için yönetmelik hükümlerine göre tespit edilen ön izin, kullanma izni ve irtifak hakkı beher metrekare bedelinin yüzde 10`undan az olmayacak. Kirada ise söz konusu bedel ilk yıl için taşınmazın emlak vergisine esas metrekare birim değerinin yüzde 5`inden düşük tespit edilemeyecek. Maliye bakanlığı yetkilileri, öngörülen bu düzenleme gerçekleştiğinde deniz yüzeyi kiralarında bir miktar düşüş beklediklerini söylediler.

Artışta ÜFE standardı

Bir yıldan uzun süreli kira, irtifak hakkı, kullanma izni sözleşmelerinde, bedelin nasıl artırılacağına da standart getirildi. Sözleşmeler itibarıyla farklılık gösteren yıllık artış oranı, yeni düzenlemeye göre, Türkiye İstatistik Kurumu`nca yayımlanan Üretici Fiyatları Endeksi`ne göre belirlenecek.

Hazine arazilerinin satışında notere tasdik ve tescil işlem durumlarında bazı istisnalar getiriliyor. Buna göre, her yıl Bütçe Kanunu`yla belirlenen parasal sınırın yüzde 10`nunu aşmayan sözleşmeler, kamu idareleriyle yapılacak sözleşmeler ile tarıma elverişli arazilerin muhtaç çiftçilere kiraya verilmesi ve büfe, kantin, çay ocağı gibi yerlerin geçici iş ve hizmetler için kullanılacak taşınmazların kiraya verilmesi sırasında düzenlenecek sözleşmeler ile taksitli satış sözleşmelerinin notere tasdik ve tescili zorunlu olmayacak.

Kira süresi 10 yılı geçemez

Taşınmazlar için kira süresi 10 yıldan çok olamayacak. Ancak turistik tesis kurulacak yerlerin ve turistik tesislerin, enerji üretimi tesisleri ile iletim ve dağıtım, doğalgaz iletim, dağıtım ve depolama tesis ve şebekelerin ihtiyacı olan araziler 10 yıldan fazla süreyle kiraya verilebilecek. Üç yılı aşan kiraya verme işlemlerinde Maliye Bakanlığı`ndan izin alınacak. Tarıma elverişli arazilerin topraksız ve az topraklı çiftçilere kiraya verilmesiyle ilgili esaslar Maliye Bakanlığı`nca düzenlenecek.

Hazine arazilerini ön izin yoluyla kullanıma sınırlama getirilerek, `keyfiliğin önüne geçmek` amaçlanıyor. Hazine arazileri üzerinde irtifak hakkı veya kullanım izni verilmeden önce tescil, ifraz ve terk gibi işlemlerin yapılabilmesi, imar planlarının yaptırılması ve değiştirilmesi ya da uygulama projelerinin hazırlatıp onaylatılması için bedeli karşılığında 1 yıla kadar ön izin verilebilecek. Gerekli hallerde bu süre, bedeli karşılığında uzatılabilecek ancak ön izin süresinin toplamı dört yılı geçemeyecek. Taslağa konulan geçici madde uyarınca da yürürlük tarihinden önce azami süresi dolan ön izinler, en fazla bir yıl daha uzatılabilecek. Azami uzatma süresi dolmamış ön izinler için verilebilecek toplam süre beş yılı geçmeyecek.

Vatandaş ile kamu arasında binlerce davaya konu olan ecrimisil itilaflarına da ara çözüm öngörülüyor. Hazine taşınmazlarını işgal eden kişilerden istenen ve `ecrimisil` olarak adlandırılan tazminat tutarına itiraz sürecinde, yargıya intikalden önce durum komisyon tarafından değerlendirilecek. Düzeltme taleplerini inceleyip karara bağlayacak komisyonun kuruluşu ve çalışma esasları, Maliye Bakanlığı`nca belirlenecek.