Oluşturulma Tarihi: Ocak 08, 2001 00:00
Bu yıl, önce Fransa, ardından da ABD`de tasarıların kabul edilmesinin mümkün olduğunu belirten emekli Büyükelçi Engin Lütem, Fransız hükümetinin çarşamba günü dış ilişkiler komisyonunda görüşülecek tasarıyı engellemek için hiçbir girişimde bulunmadığına dikkat çekti.
2001 yılında Türkiye`ye karşı atağa hazırlanan Ermeni lobilerinin girişimi ile soykırım iddiaları Fransa`da yeniden gündeme geldi. Meclis dış ilişkiler komisyonunda çarşamba günü görüşülecek olan soykırım tasarısının 18 Ocak tarihinde meclisin genel kurul oturumunda tartışılarak oylanması bekleniyor.
Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi (ASAM) uzmanı emekli Büyükelçi Ömer Engin Lütem , Ermenilerin geçen yıl uluslararası alanda soykırımın tanınması yönünde önemli ilerleme kat ettiklerini belirterek bu yıl, önce Fransa, ardından da ABD`de tasarıların kabul edilmesinin olası olduğunu söyledi.
Türk dış politikasının Ermeni soykırımı iddiaları nedeniyle 2000 yılından daha güç bir dönemle karşı karşıya kalacağını kaydeden Lütem, Fransız hükümetinin çarşamba günü dış ilişkiler komisyonunda görüşülecek tasarıyı engellemek için hiçbir girişimde bulunmadığı, tam tersine meclisi serbest bıraktığına dikkat çekti.
Lütem`in Cumhuriyet`e yaptığı değerlendirmeler ana başlıkları ile şöyle:
Türkiye`ye karşı 3 aşamalı plan: Ermeniler, Türkiye`ye karşı 3 aşamalı bir planı hedefliyor. Önce soykırımın uluslararası alanda tanınması sağlanacak, sonra bu Türkiye`ye kabul ettirilecek ve ardından tazminat talepleri gelecek. Bu yönde temel hedefleri Doğu Anadolu vilayetleri.
2000 yılı önemli bir dönemeç: 1965`lerden beri özellikle diasporadaki Ermenilerin başını çektiği soykırımın tanınması çabalarına 1998`den itibaren Ermenistan devletinin de katıldığını görüyoruz. Bu çabalar için 2000 yılında önemli yol kat ettiler.
Birçok parlamentoda şu veya bu şekilde sözde soykırım tanınmıştır. 2001 yılında da bu trendin süreceği anlaşılıyor. AB Parlamentosu`nun kabul ettiği raporda soykırım iddilarına yer vermesi, Avrupa üyesi ve aday ülkelerin ulusal parlamentoları için örnek oluşturuyor. Özellikle ABD`de ve Fransa`da bunu kabul ettirmeleri çok olası görünüyor.
Bush`un Ermenilere sözü: ABD`nin yeni başkanı Bush` un seçimler öncesi Ermeni cemaatine verdiği sözler var. Soykırım tasarısının bu yıl yeniden Kongre gündemine gelmesi çok büyük bir olasılık. Ancak Bush`un sözlerine sadık kalıp kalmayacağını zaman gösterecek. Cumhuriyetçilerin Ermeniler ve diğer benzer cemaatlere Demokratlar kadar sıcak olmadığını biliyoruz. Nisan ayında sözde soykırımın yıldönümünde ABD başkanları geleneksel olarak yıldönümü mesajları yayımlar. Bush`un burada kullanacağı ifadeler önemli mesajları da içerecektir.
Ermenistan kendisiyle çelişiyor: Tasarılar nedeniyle Türkiye ile Ermenistan ilişkileri çıkmaza girmiş durumda. Ermenistan bir yandan bu girişimleri desteklerken diğer yandan Türkiye ile ilişki kurmak istiyor.
Türkiye ile ilişkiler Ermenistan`ın çıkarına. Bu şekilde ticaret, ulaşım başta olmak üzere pek çok alanda kolaylık elde edebilir. Ama diğer yandan çok kötü durumdaki ekonomileri ve diasporanın desteğine bağımlı olmaları, onları böyle çelişkili bir politikaya yöneltiyor.(CUMHURİYET)