Güncelleme Tarihi:
Emekli maaşları, Türkiye’de milyonlarca vatandaşın temel geçim kaynağı olarak hayati bir öneme sahip. Ancak, banka kredileri, kredi kartı borçları veya diğer finansal yükümlülükler nedeniyle emekli maaşlarına haciz ya da bloke konulup konulamayacağı yıllardır tartışma konusu. Yargıtay’ın 2025 yılında verdiği yeni bir içtihat birleştirme kararı, bu tartışmalara yepyeni bir boyut kazandırdı. Bu karar, bankaların alacak tahsili için emekli maaşlarına doğrudan müdahale etme yetkisini genişletirken, emeklilerin ekonomik refahını ve sosyal güvenlik haklarını koruma kaygılarını da beraberinde getirdi. Peki, emekli maaşına bloke konulabilir mi? Haciz işlemleri nasıl işler? Yargıtay’ın bu yeni kararı emekliler için ne anlama geliyor?
Türkiye’de emekli maaşlarının haczedilmesi, 5510 sayılı Kanun’un 93. maddesi ile düzenleniyor. Bu maddeye göre, emekli maaşları, SGK prim borçları ve nafaka borçları dışında haczedilemez. Ayrıca, İcra ve İflas Kanunu’nun (İİK) 83/a maddesi, haczedilemezlikten önceden feragatin geçersiz olduğunu açıkça belirtiyor. Yani, bir emekli kredi alırken maaşına haciz konulmasına rıza gösterse bile, bu rıza hukuken geçersiz sayılıyor ve bankalar bu rızaya dayanarak maaş üzerinde kesinti yapamıyordu. Ancak, Yargıtay’ın 2025 tarihli yeni içtihat birleştirme kararı, bu yerleşik anlayışı değiştirdi. Karara göre, emeklilerin kredi sözleşmelerinde açıkça verdikleri rıza ve onaylar, Anayasa’nın 48. maddesindeki “çalışma ve sözleşme hürriyeti” ilkesine dayanarak, bankaların maaşlara bloke koyma yetkisini meşru kılıyor.
Tüketici kredisi nedeniyle verilen hapis, takas, mahsup ve benzeri onay ve rıza talimatları nedeniyle banka, emekli maaşına doğrudan bloke koyabilecek. Emekli aylıklarının tüketici kredisi gecikmesinde banka tarafından bloke edilebileceği, Yargıtay tarafından içtihatları birleştirmeyle kesin karara bağlandı.
Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulunun konu ile ilgili kararı Resmi Gazete'de yayımlandı. Bundan sonraki süreçte emeklinin de rızasının olması halinde bankalar emeklilerin maaşlarına bloke koyma yetkisine sahip olacak. Karar, bazı üyelerin itirazlarına rağmen oy çokluğuyla kabul edildi.



