Oluşturulma Tarihi: Ocak 09, 2003 09:13
Hazine, Yuvacık Barajı`nın katlanarak büyüyen maliyetinden kurtulmak için İzmit Belediyesi`nin projeyi devir almasını istiyor. Bu sırada ortaya çıkacak maliyet ise sadece 230 milyon
dolar...
Devlet garantisi verildiği için, Yuvacık Barajı`nda boşa akan suya 772 milyon dolar ödeyen Hazine, `kurtuluş formülünü` hükümetin önüne koydu. Hazine, sözkonusu zarar nedeniyle yatırıma el konulmasını istedi. Yuvacık Barajı projesini incelemek için Hazine Müsteşarlığı`nda kurulan komisyonun hazırladığı rapordan şu sonuç çıktı 13 yıllık garanti nedeniyle devlet 1,7 milyar dolar zarara uğrayacak. Ancak sözleşme gereği mucbir nedenlerle projeye el konulmalı. Bu durumda sadece 230 milyon dolarlık bir maliyet ortaya çıkacak. Hazine, Yuvacık`ın yükünden kurtuluş formülünü içeren raporu 57. Hükümet döneminde Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı görevinde bulunan Masum Türker`e sundu. Türker de son icraatı olarak 12 Kasım 2002 tarihinde rapora uygundur imzasını attı. Hazine`nin raporuna göre Yuvacık Barajı`nın devri ile birlikte Hazine boşa akan suya 1 milyar 384 milyon dolar ödemekten kurtulacak.
KOMİSYON KURULDU
Yap-İşlet Devret modeli ile Yuvacık Barajı`na verilen garanti yüzünden Hazine 1999`dan bu yana, kullanılmayan suyun bedelini ödemek zorunda kalıyordu. Sırf bu yüzden Hazine son dört yılda 772 milyon dolarlık ödeme yapmak zorunda kaldı. Hazine faturanın giderek kabarması üzerine 2002 yılında sözleşmenin feshedilmesi durumunda ne tür bir bedel ödeyeceğine dair ayrıntılı bir rapor hazırlattı. Bu çerçevede Fesih ve Üstlenilme Komisyonu diye bir birim kuruldu. Komisyonun sonuç raporunda, zararın en aza indirilmesi açısından en doğru seçeneğin, Belediye tarafından mücbir sebep çerçevesinde satın alma bildirimi verilerek, şirket hisselerinin satın alınması olduğu belirtildi. İlgili bakandan onay alınıp İzmit Büyükşehir Belediyesi`ne bir yazı gönderildi ve gerekli işlemin yapılması istendi. Ancak Hazine`nin son raporunda Belediye`nin bu işleme yanaşmak istemediği belirtilerek şu ifade kullanıldı
İzmit Büyükşehir Belediyesi`nden alınan yazıda, şirket hisselerini satın alma ve kredilerin üstlenimi bildiriminin verilmesinin Belediye Meclisi tarafından kararlaştırılabilmesi için gerekli finansmanın tümünün Hazine tarafından karşılanacağının belediyelerine bildirilmesine bağlı olduğu ve doğabilecek bir kısım tazminat giderlerini, olası tahkim giderlerinin satın alınmasına dair finansmanı kapsaması gerektiği ifade edilmektedir. Belediyenin yazısı üzerine projenin Hazine`ye maliyetini ve bugüne kadar yapılan ödemeleri içeren bir rapor hazırlandı. İşte Türker`den de onay alan rapordan can alıcı tespitler
* Proje`nin işletmeye alındığı Ocak 1999-Ağustos 2002 tarihleri arasında 772.8 milyon dolar tutarındaki su faturaları Hazine tarafından ödendi.
BELEDİYEDEN ÜMİT YOK
* İzmit Büyükşehir Belediyesi`nin durumu 5 Kasım 2001 itibariyle değerlendirildiğinde, belediyenin proje için verilen garanti kapsamında üstlenilen 1.5 katrilyon lira ve Hazine garantili borçları için verilen kredi geri ödeme garantisi kapsamında 472,8 trilyon olmak üzere toplam 1.9 katrilyon lira vadesi geçmiş borcu bulunmakta. Adı geçen belediyece bugüne kadar Hazine`ye olan hiçbir borcu geri ödenmediği gibi, halihazırda sözkonusu borçlarını da Hazine`ye ödeme kapasitesinin bulunmadığı görülmekte.
* Gerek Bedel Tespit Komisyonu ve gerekse Fesih ve Üstlenim Komisyonu`nun sonuç raporlarında Hazine üzerindeki yükün en aza indirilmesi için en uygun seçeneğin şirket hisselerinin Belediye tarafından satın alınması olduğu ortaya konuldu.
`Geri almak için belediyeye dışarıdan kredi bulunabilir`
Hazine Yuvacık Barajı`ndan kurtulmak amacıyla bulunan formül için hükümetten şu isteklerde bulundu
* Şirket hisselerinin belediyece satın alınması aşamasında, ortaya çıkacak finansman ihtiyacının Hazine Müsteşarlığı`nın dış borçlanma imkânları çerçevesinde yaratılacak bir kaynaktan finanse edilmesi ve bu tutar uyarınca Belediye`nin borçlandırılması hususunda talimat verilmeli.
* Belediyeye satın alma bedeli için Hazine tarafından kaynak yaratılması talimatı verilmesi halinde, sağlanan bu finansman imkânının Hazine`ye geri dönüşünün sağlanmasını öngören bir mekanizma oluşturulmalı.
* Satın alma sonrası belediyeye ait olacak şirket hisselerinin tamamı üzerinde Hazine lehine rehin olmalı.
* Satın alma anına kadar şirket bilançosunda yer alan ancak henüz şirket hissedarlarına dağıtılmamış temettüler de dahil olmak üzere satın alma anından sonra ortaya çıkacak tüm temettüler Hazine`ye aktarılmalı.