Efes İçecek Grubu, kendine yeni oyun alanı olarak Adriyatik`ten Çin sınırına kadar olan coğrafyayı seçti. Efes İçecek Grubu Başkanı Muhtar Kent, Londra`daki halka arzımızdan elde ettiğimiz 120 milyon doları yeni fabrika yatırımlarında kullanacağız dedi
Efes`in 1999 yılında Rusya ile başladığı yurtdışı macerası, bugün beş ülkede dokuz fabrika ile sürüyor. Dünya bira devlerine rağmen, girdiği pazarlarda ya birinci olan ya da birincinin yerine oynayan Efes içecek Grubu, kendine hayli iddialı bir hedef belirledi. Efes İçecek Grubu Başkanı Muhtar Kent, Adriyatik`ten Çin`e kadar olan bölgede bir numaralı içecek şirketi olmayı hedefliyoruz diyor.
Efes içecek Grubu, yurtdışındaki fabrikalarında 11 milyon hektolitre, yurtiçinde ise 10 milyon hektolitre bira üretim kapasitesine sahip. Grubun yurtdışı operasyonlarım yürüttüğü EBI (Efes Breweries International) şirketinin yüzde 15`ini Londra Borsası`na kote ettiklerini hatırlatan Muhtar Kent, Bundan yaklaşık 115-120 milyon dolarlık bir sermaye girişi elde ettik diye konuşuyor. Bu sermaye girişini, yeni fabrikalar ve yeni yatırımlar için kullanacaklarını belirten Kent, Efes İçecek Grubu`nun yeni stratejisini tüm ayrıntılarıyla VATAN Ekonomi`ye anlattı...
* Öncelikle EBI`yi halka arz etme ihtiyacı nereden doğdu?
Büyümemizi sürdürmek, onu fonlayabilmek için halka açıldık. Zaten 2002 yılında EBI`nin yüzde 15`ini aralarında George Soros, Tempelton ve Avrupa Kalkınma Bankası`nın olduğu bir grup yatırımcıya satmıştık. Bundan sağladığımız nakitle yurtdışındaki hızlı büyümemizi gerçekleştirdik. Şimdi daha da hızlı büyümemiz lazım. Onun için şirketin bir yüzde 15`ini daha halka arz ettik. Şimdi EBI`nin yüzde 70`ine sahibiz. Halka arzla birlikte 115-120 milyon
dolar arasında sermaye girişi oldu şirkete. Biraz da borçlanarak yatırımlarımıza devam edeceğiz.
* EBI`nin halka arzından edilen 120 milyon dolan nerede kullanacaksınız?
Yatırımlarımızın olduğu Rusya, Sırbistan, Moldova, Romanya ve Kazakistan`da önümüzdeki 24 ay içerisinde hem kapasitemizi artıracağız hem de yeni potansiyele bakacağız.
* Sizin için potansiyel taşıyan hangi ülkeler var?
Sırbistan`la Çin sınırı arasındaki ülkeler bizim için potansiyel taşıyor. Adriyetik`ten Çin`e kadar olan bölgede bir numaralı içecek kuruluşu olma hedefini taşıyoruz. Güneydoğu Avrupa, Karadeniz havzası, Kafkaslar, Rusya, Ukrayna ve Orta Asya olarak özetleyebilirim. Ama Çin pazarını şimdilik düşünmüyoruz.
Yurtdışında iç pazardan daha hızlı büyüyoruz
* Peki ne kadarlık bir kapasite artışına gitmeyi planlıyorsunuz?
Şu andaki kapasiteye oranla yüzde 100`den fazla artırmayı düşünüyoruz. Efes İçecek Grubu Türkiye dışında beş ülkede üretim yapıyor. 11 milyon hektolitre yurtdışında kapasitemiz var. 10 milyon hektolitre de yurtiçinde var. Toplam bira üretim kapasitemiz 21 milyon hektolitre. Ama yurtdışı daha hızlı büyüyor. Bunun nedeni, yurtdışında iş yaptığımız ülkeler, toplam pazar olarak, yaklaşık 90 milyon hektolitre ediyor. Bu da dünyanın üçüncü büyük bira pazarından daha büyük pazar anlamına geliyor. Türkiye`nin de 11 misli büyük bir pazar. Bu kadar büyük bir pazar olunca burada daha hızlı büyüme imkanınız oluyor. İkincisi kişi başına çok daha fazla tüketiyor bu pazarlar.
* Gerek Türkiye`de gerek faaliyet gösterdiğiniz ülkelerde tüketim miktarları nasıl peki?
Türkiye 11 litre, Rusya, Romanya ve Sırbistan 50 litre, Kazakistan 18 litre, Moldova ise 16-18 litre bira tüketiyor. Hepsi Türkiye`nin üzerinde tüketime sahip. Avrupa`nın kişi başına düşen bira tüketimi ise 75 litre.
* Rusya`da kapasite ne?
Rusya`da Moskova, Rostov ve Ufa`da toplam 7 milyon hektolitre üretim kapasitesine sahip üç fabrikamız var. EBI`nin toplam kapasitesinin 11 milyon hektolitre olduğu düşünülürse, bunun 7`si Rusya`dan geliyor. Rusya için kesinlikle `Bu kadar fabrika yeter` demiyoruz. Aldığımız sermayenin önemli bir kısmı kapasite artışına gidecek. Rusya bizim için lokomotif ülke. Çünkü Rusya tek başına dünyanın beşinci büyük bira pazarı.
Moskova`da içilen 2 biradan biri ihtiyar değirmenci
* Rusya`da hangi markalarla yer alıyorsunuz? Ve bira pazarında ne kadarhk bir paya sahipsiniz?
Rusya pazarına 1999 yılında girdik. Şimdi Rusya`nın üçüncü büyük bira şirketiyiz. Moskova`da ise birinci bira markasıyız. En çok bizim bira markamız satıyor. Starny Melnik`in Moskova`da pazar payı yüzde 44. Yani premium kategoride aşağı yukarı her satılan iki biradan biri bizimki. Bununla birlikte marka bilinirliği açısından da ilk sıradayız.
* Sırbistan`da durum ne peki?
Sırbistan`daki bira pazarının büyüklüğü 5 milyon hektolitre. Sırbistan`da üçüncü büyük bira üreticisiyiz. Bu sene tahminiz yarım milyon hektolitreden fazla bir satış gerçekleştireceğiz. Sırbistan`ın 300 yıllık bira markası Weifert`ı özelleştirmeden satın aldık. Efes Pilsen`i de onun fabrikasında üreteceğiz. Sırbistan`da bu yıl yüzde 92 büyüdük. Önümüzdeki yıl üçüncülükten ikinciliğe muhakkak oynarız.
Kazakistan`ın en çok satan bira markası biziz
* Gelelim Kazakistan ve Moldova`ya. O ülkelerde üretim kapasiteniz nedir?
Kazakistan`da 1 milyon hektolitrelik bir kapasitemiz var. Karagandinskoe markamız ülkenin bir numaralı bira markası. Yaklaşık 60 milyon litre civarında satıyoruz. Bu seneki satışlarımız 75 milyon litreye ulaşacak. Yaklaşık 20 milyon dolar ciromuz var. Kazakistan`da bu yıl yüzde 20 civarında büyüyeceğiz. Moldova`da da bir numaralı markayız. Yüzde 80`e yakın pazar payımız var. Bu şene yüzde 20 civarında bir büyüdük. Moldova`daki üretimimiz ise l milyon hektolitre. Moldova pazarında da bir kapasite artışı düşünüyoruz.
* Yurtdışı operasyonlarının genel olarak büyüme hedefi ne?
Yurtdışı operasyonlarında ilk yarı yüzde 70 büyüdük. Ciromuz yaklaşık 150 milyon dolardı, ikinci yarı için hedef belirtmem doğru değil.
Yabancı ortaklığa sıcak bakmıyoruz
Türkiye`de bira pazarının büyüklüğünün 800 milyon hektolitre civarında olduğunu belirten Muhtar Kent, yüzde 77 pazar payı ile en büyük oyuncu olduklarını vurguladı. Kent, üretimini yaptıkları Efes ve Marmara`nın yanı sıra lisans anlaşması olan Becks ve Miller dışında başka bira markası düşünmediklerini söyledi.
Becks ve Miller`in performansından çok memnunuz diyen Kent, yabancı ortaklık konusunda ise görüşlerini şöyle açıkladı: Yurtdışı operasyonlarda tekliflerin gelmesi doğal olabilir. Ama geliyor demiyorum. Ciddi bir görüşmemiz olsa açıklarız zaten. Ama yabancı ortaklığa sıcak bakmadığımızı söyleyebilirim. Çünkü çok daha fazla kendi başımıza değer katacağımıza inanıyoruz.
Yeni markamız Ritmix`i de yurtdışına açabiliriz
Geçtiğimiz günlerde piyasaya sürdükleri aromalı malt içeceği Ritmix`in yepyeni bir kulvar olduğunu söyleyen Muhtar Kent, Bu meşrubat değil, bira değil, gazlı içecek değil, tamamen yepyeni bir kategori dedi. Ritmix`in Türkiye`de kendi pazarını yine kendisinin yaratacağını ifade eden Kent, Ritmix`in diğer ülkelere pazarlanıp pazarlanmayacağı yönündeki sorumuza ise, Ritmix`in lokal marka olarak kaydını yaptırıyoruz. Ama ne zaman yurtdışında lanse ederiz, onun detaylarını vermeyeyim şeklinde yanıt verdi.